اوده

[ویکی شیعه] اَوَدْه ، سرزمینی که محل گسترش فرهنگ تشیع در شمال شبه قاره هند است. در سال ۱۱۸۸ق تشیع به عنوان دین رسمی این منطقه اعلام شد. در این منطقه خاستگاه عالمان مسلمان و محل زندگی شخصیتهای برجسته مسلمانان بود.
نام اوده برگرفته از نام شهر باستانی «آیودهیا» است که پایتخت سرزمینی به همین نام بود که بعدها کسالا نامیده شد. اوده زادگاه «راما» از اسطوره های مذهبی هندوان است
سرزمین اوده بخش بزرگی از فلات آبرفتی شمال هند است که نپال در شمال ، الله آباد در جنوب ، آگره در غرب ، بنارس و گورکهپور در شرق اوده قرار دارند. به جز ۴ رودخانه بزرگ گنگ ، گومتی ، گوگرا و راپتی ، رودخانه های کوچکی نیز در این سرزمین جریان دارد که سرچشمه بیشتر آنها هیمالیاست . بخش وسیعی از اوده را جنگل می پوشاند.

اوده (رودخانه). اوده ( رودخانه ) ( به انگلیسی: Odet ) رودخانهای است که در فرانسه جریان دارد. [ ۱]

اودْهْ (Oudh)
(یا: اَوَدْ) ناحیه ای بزرگ از ایالت اوتار پرادشدر شمال هند، مرکّب از شهرهای کانپور، سیتاپور، سلطان پور، فیض آباد، بارابانکی، گوندا، اونا. از مراکز مهم تشیّع در شمال هند است. مرکز آن، شهر لکنو (لکهنو)و مساحت آن ۲۴,۰۷۱ کیلومتر است. اوده در قرون ۴ـ۵م بخشی از قلمرو پادشاهی گوپتا (۳۲۰ـ۵۴۴م) بود. در قرن ۶ق/۱۲م مسلمانان آن جا را فتح کردند. در قرن ۷ق/۱۳م جزء قلمرو سلطنت دهلی بود و در قرن ۱۰ق/۱۶ به تصرّف امپراتوری مغول هند درآمد. سید محمّد امین، ملقّب به سعادت خان بهادر و برهان الملک، از سادات خراسانی، پس از مرگ اورنگ زیب حکومت اوده را به دست گرفت و پس از چند سال عملاً از دولت مغولان جدا شد و سلسلۀ نواب وزیران اوده را بنا نهاد. این سلسله از ۱۲۲۹ق/۱۸۱۴ عنوان پادشاهی گرفت. با این حال نواب وزیران و شاهان اوده تا انقراض دولت مغولان (۱۲۷۳ق/۱۸۵۷)، خود را دست نشانده و مطیع آن دولت می دانستند. مردم اوده و پادشاه آن سرزمین در شورش سپاهیان (۱۲۷۳ق/۱۸۵۷) شرکت داشتند و دولت انگلیس پس از سرکوبی آن شورش، سلسلۀ شاهان موروثی اوده را برانداخت. دربار نواب وزیران و شاهان موروثی اوده از حامیان جدی شیعۀ امامیه و دوستداران شعر و ادبیات فارسی و مشوق معماری هندیـ اسلامی بودند. اوده در ۱۲۹۵ق/۱۸۷۷ به آگراپیوست و از ۱۳۲۰ق/۱۹۰۲ ایالات متحدۀ آگرا و اوده را تشکیل دادند و در ۱۳۷۰ق/۱۹۵۰ نام آن به اوتار پرادش تغییر کرد.