اهوی ختن

آهوی ختن. آهوی ختن یا گوزن مشک ( نام علمی: Moschus ) نام یک سرده از راسته جفت سم سانان است که هفت گونه دارد. با وجود اینکه گاهی نام گوزن برای این گروه از جانوران به کار می رود، ولی این جانوران جزء خانوادهٔ گوزنیان نیستند و تفاوت های زیادی با گوزن ها دارند. این جانوران تولیدکنندهٔ مادهٔ مُشک هستند و برخلاف گوزن ها، بدون شاخ و غده پیش اوربیتال هستند، تنها یک جفت پستان و کیسهٔ صفرا و غدد مخرجی دارند. [ ۱]
این جانوران در مقایسه با اکثر گوزن ها کوچک تر هستند. طول بدنشان ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی متر و وزنی معادل ۷ تا ۱۷ کیلوگرم دارند و پاها و بدن طوری طراحی شده است که بتوانند در ارتفاعات و کوه ها به خوبی حرکت و زندگی کنند. این جانوران بدون شاخ بوده و در جنس نر دارای دندان های نیش غیرمعمول و بزرگی هستند اما از نظر تعداد و فرمول دندانی مشابه گوزن ها هستند. جنس نر این جانوران دارای کیسهٔ مشک در مجاورت بیضه ها و ناف هستند و با استفاده از ترشحات آن، جانور ماده را جذب می کنند. ترشحات این غدد در صنایع عطرسازی کاربرد داشته و سالیانه تعداد زیادی از جنس نر این جانور برای استفاده از غدد مشک آن ها توسط انسان شکار می شوند. هر یک کیلوگرم از این غده، در بازار سیاه به قیمت ۴۵هزار دلار خرید و فروش می شود.

آهوی ختن. آهویِ خُتَن (musk deer)
آهویِ خُتَن
هر یک از سه گونۀ گوزن بومی کوه های نواحی شمالی و شمال شرقی آسیا. جانوری منزوی است. طول این جانور تقریباً ۸۰ تا ۱۰۰ سانتی متر است. پاهای محکمی دارد و دارای گوش هایی بزرگ، و فاقد شاخ۱ است. نرها دارای دندان نیش بالایی طویل و عاج مانندند. آن ها را برای تهیۀ مشک۲ شکار می کنند. مشک ماده ای مومی در جنس نر است که از غده ای در ناحیۀ شکم ترشح می شود و از آن به منزلۀ دارو و عطر استفاده می کنند. این جانور در جنس Moschus قرار دارد.