اهل حدیث

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عنوان پیروان یکی از دوگرایش فقهی در شیعه (اخباریان) مقابل اصولیان و همچنبن صاحبان یکی از دو گرایش اصلی فقهی در اهل سنت، مقابل اصحاب رأی و همچنین عالمان علم حدیث را اهل حدیث می گویند.
تعلیمات اسلام دارای سه حوزه می باشد:أ. حوزه عقاید که علم کلام متکفل بیان مسائل آن است.ب. حوزه اخلاق که علم اخلاق موظف به کنکاش، در این موضع می باشد.ج. حوزه احکام که علم فقه عهده دار بیان مسائل آن می باشد.
فرقه های مسلمین
مسلمین از نظر فقهی و آنچه مربوط به فروع دین و مسائل عملی است، روش های مختلفی پیدا کردند، بدین سبب فرقه های: جعفری، زیدی، حنفی، شافعی، مالکی و حنبلی، تقسیم شدند و هر فرقه ای، فقهی مخصوص به خود دارد. از نظر مسائل اعتقادی و چیزهایی که مربوط به ایمان و اعتقاد مسلمانان است نیز به فرقه های مختلف تقسیم شدند: و هر فرقه ای مبانی و اصول اعتقادی مخصوص به خود دارد.
اهم مذاهب کلامی
اهم مذاهب کلامی عبارت است از: شیعه، معتزله، اشاعره، مرجئه. از این میان اشاعره را ـ که در اوایل «اهل الحدیث» نامیده می شدند ـ، اجمالاً مورد بررسی قرار می دهیم. ولی از آنجا که تاریخچه «اهل الحدیث» با «معتزله» در هم گره خورده؛ لذا از هر دو به صورت پیوسته یاد خواهد شد؛ تا به طور کامل «اهل الحدیث» یا «اهل السنه» شناخته شود.
بررسی اعتقاد معتزله
...

[ویکی حج] اهل حدیث: فرقه ای از اهل سنت با اندیشه ظاهرگرایی و اکتفا به حدیث در فهم و استنباط شریعت، در برابر اصحاب رأی می باشند. اصحاب یا اهل حدیث کسانی هستند که در گردآوری حدیث می کوشند و در استنباط احکام از نصوص بیرون نمی شوند و از قیاس می پرهیزند. این تعبیر بر محدثان حجاز، یاران مالک بن انس، یاران شافعی، سفیان ثوری، احمد حنبل و داود اصفهانی اطلاق می گردد. اهل حدیث بعد از آزاد شدن تدوین حدیث، اولین کسانی بودند که به تدوین احادیث نبوی پرداختند. اینان در ضمینه های مختلف از جمله فقه، عقاید و دیگر علوم اسلامی جایگاه ویژه ای پیدا کردند و در مقابل اصحاب رأی نظرات متفاوتی بر مبنای احادیث نبوی ارائه دادند؛ اما به سبب اتکا بر ظاهر احادیث، دچار جزمیت و خطا شدند و تحجر گرایی را به اوج رساندند. در مورد امامت، آنان قائل به اختیار هستند و به وجود نص قائل نیستند؛ با این حال اعتقاد به وجود نص بر امامت ابوبکر در مورد برخی از آنان آمده است. از جمله نقدهایی که به اهل حدیث می شود این است که آنان در تبیین مسائل و مباحث عقلی ناتوان هستند.
تعبیر اصحاب یا اهل حدیث را با سه کاربرد می توان یافت:
اصحاب حدیث نخستین تدوین گران حدیث نبوی هستند. در پی آزاد شدن گزارش و تدوین حدیث در روزگار عمر بن عبدالعزیز (حک: 99-101ق.) وی به کار گزارانش در مدینه دستور داد کسانی به گردآوری و تدوین حدیث نبوی پردازند. این افراد که در عرصه حدیث و شناخت آن کوشیدند، به تدریج به دلیل همین اهتمام، به اصحاب حدیث یا اهل حدیث و آثار شناخته شدند. البته این تعبیر بر گروهی ویژه اطلاق نمی گشت. با توجه به تدوین حدیث، در مباحث نظری، نزدیکی معنایی اصطلاحات محدث، حافظ و اصحاب حدیث بررسی می شد.

دانشنامه آزاد فارسی

اَهلِ حَدیث
(یا: اصحاب حدیث) اصطلاحی فقهی، به آن دسته از فقهای اهل سنّت گویند که به تحصیل حدیث و نقل اخبار اهتمام می ورزیدند و در استنباط احکام شرعی از رأی و قیاس پرهیز می کردند؛ مانند مالک بن انس، و محمد بن ادریس شافعی، و سفیان ثَوری؛ و احمد حنبل و داود بن علی بن محمد اصفهانی و پیروان آنان از فقهای حجاز. در تقابل با آن ها اهل رأی هستند. نیز ← اصحاب رأی

پیشنهاد کاربران

بپرس