انیس الدوله

اَنیس الدُّوله ( ـ تهران ۱۲۷۵ش)
اَنیس الدُّوله
از زنان کاردان و نیکوکار ایران در دورۀ قاجار. دختر نورمحمد از گرجیانی بود که در زمان صفویه اجدادش از گرجستان به مازندران کوچیده بودند. پس از مرگ جیران خانم تجریشی ، ناصرالدین شاه او را صیغه کرد. انیس الدوله در اندرونی ، دستگاه عظیم جداگانه و مواجب معیّنی داشت . پس از مرگ مهد علیا، مادر ناصرالدین شاه، وی همسران سفرای خارجی و رجال دولت را به حضور می پذیرفت . به ناصرالدین شاه علاقۀ فراوان داشت و بخش قابل توجهی از اموال خود را به آستانه های مقدّس بخشید. به دستور وی جلد مربوط به حضرت صدیقۀ طاهره (س) ازکتاب ناسخ التّواریخ، چاپ و توزیع رایگان شد و نیز رسالۀ عملیۀ فارسی زینةالعباد شیخ زین العابدین مازندرانی حائری، که در ۱۲۷۴ ش در کلکته چاپ شده بود، در تهران به چاپ رسید. انیس الدوله در تهران درگذشت ، پیکرش را به نجف اشرف منتقل کردند و در مقبرۀ زنان ناصرالدین شاه در ایوان صحن امیرمؤمنان (ع ) به خاک سپردند.