انقلاب ۱۹۵۶ مجارستان ( مجاری: 1956 - os forradalom یا 1956 - os felkelés ) قیامی مردمی علیه دولت استالینیستی جمهوری خلق مجارستان و سیاست های تحمیلی اتحاد جماهیر شوروی بود که از ۲۳ اکتبر تا ۱۰ نوامبر سال ۱۹۵۶ میلادی به طول انجامید. این انقلاب در ابتدا به صورت یک تظاهرات دانشجویی در مرکز بوداپست، پایتخت کشور آغاز شد و در ادامه هزاران نفر را جذب خود کرد. در ۴ نوامبر، نیروی نظامی شوروی بوداپست را مورد حمله قرارداد. مقاومت مردم که تا ۱۰ نوامبر به طول انجامید، منجر به شکست شد. تخمین زده شده است که حدود ۲٬۵۰۰ مجار کشته و ۲۰۰٬۰۰۰ نفر نیز پناهنده شدند. بازداشت ها و محکومیت ها تا ماه ها ادامه یافته و در اوایل ژانویهٔ سال ۱۹۵۷ میلادی، دولت جدیدی با حمایت شوروی روی کارآمد و تمام مخالفت های مردمی را سرکوب کرد.
... [مشاهده متن کامل]
پس از گذار به دموکراسی در سال ۱۹۸۹ میلادی، ۲۳ اکتبر به عنوان روز ملی تعطیل اعلام شد.
ریشهٔ شورش و بحران ۱۹۵۶ در مجارستان را باید در جریان های سیاسی پس از اشغال این کشور و همچنین اختلافات درون حزبی جستجو کرد.
در پایان جنگ جهانی دوم، مجارستان توسط ارتش سرخ اشغال شده و به شکل منطقهٔ نفوذ شوروی درآمد. بلافاصله پس از جنگ اولین انتخابات آزاد برای اولین بار در تاریخ این کشور برگزار شد که نتیجهٔ آن یک دولت ائتلافی با اکثریت حزب خرده مالکان به نخست وزیری زولتان تیلدی بود. کمونیستها که در اقلیت بودند، توانستند با شیوه های معمول خود دو پست کلیدی وزارت کشور به ریاست لاسلو رایک و وزارت کشاورزی به ریاست ایمره نادْیْ برای خود محفوظ کنند و بالاخره با تاکتیک سالامی اکثریت کرسی های پارلمان را به دست آورند. ایمره نادی که تحصیلکردهٔ مسکو و دهقان زاده بود، همچنین عهده دار اصلاحات ارضی در ۱۹۴۵ شد. او و لاسلو رایک هر دو بعداً به دلیل خیانت از حزب رانده و اعدام شدند. تا سال ۱۹۴۷ حزب کمونیست توانست دو اهرم قدرت؛ پلیس و ارتش را به دست بگیرد و حزب های غیر کمونیستی را نیز تضعیف کند.
علاوه بر تبعات گستردهٔ اقتصادی و اجتماعی که جنگ برای مجارستان به دنبال داشت، در معاهده صلح پاریس مصوب ۱۰ فوریه ۱۹۴۷، نیز مجارستان ملزم به پرداخت ۳۰۰ میلیون دلار به یوگسلاوی، چکسلواکی و اتحاد جماهیر شوروی گردید. دوسوم از این مبلغ قابل پرداخت به شوروی بود که به صورت کالاهای صنعتی، محصولات کشاورزی و غیره می بایست در ظرف مدت شش سال تحویل داده شود. با توجه به اینکه قیمت اجناس در زمان قرارداد با نرخ سال ۱۹۳۸ تعیین شده و بسیاری از وسایل صنعتی پس از تعمیر، تحویل داده می شدند، هزینه ای که مجارستان در آخر حساب متحمل شد عملاً بیش از دوبرابر، تخمین زده می شود. در چنین شرایطی کشور زیر بار برنامه های سنگینی برای صنعتی شدن رفت و اهداف غیر واقع بینانهٔ اقتصادی باعث فشار بیش از حد، روی همهٔ قشرهای جامعه شد.
... [مشاهده متن کامل]
پس از گذار به دموکراسی در سال ۱۹۸۹ میلادی، ۲۳ اکتبر به عنوان روز ملی تعطیل اعلام شد.
ریشهٔ شورش و بحران ۱۹۵۶ در مجارستان را باید در جریان های سیاسی پس از اشغال این کشور و همچنین اختلافات درون حزبی جستجو کرد.
در پایان جنگ جهانی دوم، مجارستان توسط ارتش سرخ اشغال شده و به شکل منطقهٔ نفوذ شوروی درآمد. بلافاصله پس از جنگ اولین انتخابات آزاد برای اولین بار در تاریخ این کشور برگزار شد که نتیجهٔ آن یک دولت ائتلافی با اکثریت حزب خرده مالکان به نخست وزیری زولتان تیلدی بود. کمونیستها که در اقلیت بودند، توانستند با شیوه های معمول خود دو پست کلیدی وزارت کشور به ریاست لاسلو رایک و وزارت کشاورزی به ریاست ایمره نادْیْ برای خود محفوظ کنند و بالاخره با تاکتیک سالامی اکثریت کرسی های پارلمان را به دست آورند. ایمره نادی که تحصیلکردهٔ مسکو و دهقان زاده بود، همچنین عهده دار اصلاحات ارضی در ۱۹۴۵ شد. او و لاسلو رایک هر دو بعداً به دلیل خیانت از حزب رانده و اعدام شدند. تا سال ۱۹۴۷ حزب کمونیست توانست دو اهرم قدرت؛ پلیس و ارتش را به دست بگیرد و حزب های غیر کمونیستی را نیز تضعیف کند.
علاوه بر تبعات گستردهٔ اقتصادی و اجتماعی که جنگ برای مجارستان به دنبال داشت، در معاهده صلح پاریس مصوب ۱۰ فوریه ۱۹۴۷، نیز مجارستان ملزم به پرداخت ۳۰۰ میلیون دلار به یوگسلاوی، چکسلواکی و اتحاد جماهیر شوروی گردید. دوسوم از این مبلغ قابل پرداخت به شوروی بود که به صورت کالاهای صنعتی، محصولات کشاورزی و غیره می بایست در ظرف مدت شش سال تحویل داده شود. با توجه به اینکه قیمت اجناس در زمان قرارداد با نرخ سال ۱۹۳۸ تعیین شده و بسیاری از وسایل صنعتی پس از تعمیر، تحویل داده می شدند، هزینه ای که مجارستان در آخر حساب متحمل شد عملاً بیش از دوبرابر، تخمین زده می شود. در چنین شرایطی کشور زیر بار برنامه های سنگینی برای صنعتی شدن رفت و اهداف غیر واقع بینانهٔ اقتصادی باعث فشار بیش از حد، روی همهٔ قشرهای جامعه شد.
