[ویکی نور] مرتضی انصاری، شیخ اعظم مرتضی انصاری شوشتری ملقب به شیخ الفقهاء و المجتهدین
از بزرگترین فقیهان شیعه قرن سیزدهم(۱۲۱۴ ه. ق، دزفول - ۱۲۸۱ ه. ق، نجف)
در روز 18 ذی حجه سال 1214ق در شهر دزفول به دنیا آمد.نسبش به جابر بن عبدالله انصاری سلمی خزرجی (م 78ق) صحابی بزرگ پیامبر(ص) می رسید.
پدرش محمد امین، عالمی پرهیزکار بود که در سال 1248ق بر اثر بیماری طاعون از دنیا رفت. مادر ایشان، دختر علامه شیخ یعقوب انصاری از زنان پرهیزکار بود که در سال 1279ق در نجف اشرف وفات کرد.
شیخ آموختن را با خواندن قرآن کریم آغاز کرد و بعد از گذراندن مقدمات از صرف و نحو و غیره در محضر عموی خویش، شیخ حسین انصاری، به فراگیری فقه و اصول نزد استادان دیگر پرداخت.
در سال 1232ق برای ادامه تحصیلات به همراه پدرش به عراق مهاجرت کرد و در کربلا به مدت چهار سال از محضر سیدمحمد مجاهد (م 1242ق) و شریف العلمای مازندرانی(م 1245ق) بهره مند گردید. در سال چهارم، عده ای از مردم دزفول که به زیارت کربلا آمده بودند، به وی گفتند: پدرت شوق دیدار تو را دارد. شیخ به دزفول بازگشت اما بیش از دو نتوانست در دزفول بماند و مجدداً به کربلا بازگشت.پس از گذشت یک سال عازم نجف گردید و در مجلس درس شیخ موسی فرزند شیخ جعفر کاشف الغطاء شرکت کرد. در سال 1240ق پس از بازگشت به زادگاهش، رهسپار زیارت بارگاه ثامن الحجج گردید و بر سر راهش به مشهد از حوزه های علمیه شهرهای بروجرد، اصفهان و کاشان دیدن کرد. وی مدت چهار سال در کاشان توقف نمود و در خدمت ملااحمد نراقی(م 1244ق) به تکمیل معلومات خود پرداخت.پس از گرفتن اجازه روایت و اجتهاد از نراقی رهسپار مشهد گردید و پس از پنج ماه توقف در این شهر به تهران و از آنجا به زادگاهش دزفول مراجعت نمود.
شیخ در دزفول بساط تدریس گسترد و در رأس حوزه علمیه این شهر قرار گرفت. در سال 1249ق برای همیشه به عتبات رفت و مدتی را در نجف در مجلس درس شیخ علی فرزند شیخ جعفر کاشف الغطاء(م 1254ق) به مدت پنج سال حاضر شد.و به درجه اجتهاد نائل شد. بعد از فوت صاحب جواهر در سال 1266ق ریاست مطلق دینی به شیخ منتقل شد و به دلیل مقام والای علمی و زهد و ورع کم نظیر، از لحاظ علمی و عملی به مرجعیت بسیار بالایی دست یافت، در عین حال گویند با این که همه وجوه شرعی بلاد شیعه به جانب ایشان سرازیر بود با این حال هنگام مرگ کل ماترک این مرجع بزرگ مبلغ بسیار ناچیزی بود و معادل همان مبلغ هم بدهکار بودند و حتی هزینه مراسم ترحیم هم بوسیله برخی از متمکنان پرداخت شد.
در روز 18 ذی حجه سال 1214ق در شهر دزفول به دنیا آمد.نسبش به جابر بن عبدالله انصاری سلمی خزرجی (م 78ق) صحابی بزرگ پیامبر(ص) می رسید.
پدرش محمد امین، عالمی پرهیزکار بود که در سال 1248ق بر اثر بیماری طاعون از دنیا رفت. مادر ایشان، دختر علامه شیخ یعقوب انصاری از زنان پرهیزکار بود که در سال 1279ق در نجف اشرف وفات کرد.
شیخ آموختن را با خواندن قرآن کریم آغاز کرد و بعد از گذراندن مقدمات از صرف و نحو و غیره در محضر عموی خویش، شیخ حسین انصاری، به فراگیری فقه و اصول نزد استادان دیگر پرداخت.
در سال 1232ق برای ادامه تحصیلات به همراه پدرش به عراق مهاجرت کرد و در کربلا به مدت چهار سال از محضر سیدمحمد مجاهد (م 1242ق) و شریف العلمای مازندرانی(م 1245ق) بهره مند گردید. در سال چهارم، عده ای از مردم دزفول که به زیارت کربلا آمده بودند، به وی گفتند: پدرت شوق دیدار تو را دارد. شیخ به دزفول بازگشت اما بیش از دو نتوانست در دزفول بماند و مجدداً به کربلا بازگشت.پس از گذشت یک سال عازم نجف گردید و در مجلس درس شیخ موسی فرزند شیخ جعفر کاشف الغطاء شرکت کرد. در سال 1240ق پس از بازگشت به زادگاهش، رهسپار زیارت بارگاه ثامن الحجج گردید و بر سر راهش به مشهد از حوزه های علمیه شهرهای بروجرد، اصفهان و کاشان دیدن کرد. وی مدت چهار سال در کاشان توقف نمود و در خدمت ملااحمد نراقی(م 1244ق) به تکمیل معلومات خود پرداخت.پس از گرفتن اجازه روایت و اجتهاد از نراقی رهسپار مشهد گردید و پس از پنج ماه توقف در این شهر به تهران و از آنجا به زادگاهش دزفول مراجعت نمود.
شیخ در دزفول بساط تدریس گسترد و در رأس حوزه علمیه این شهر قرار گرفت. در سال 1249ق برای همیشه به عتبات رفت و مدتی را در نجف در مجلس درس شیخ علی فرزند شیخ جعفر کاشف الغطاء(م 1254ق) به مدت پنج سال حاضر شد.و به درجه اجتهاد نائل شد. بعد از فوت صاحب جواهر در سال 1266ق ریاست مطلق دینی به شیخ منتقل شد و به دلیل مقام والای علمی و زهد و ورع کم نظیر، از لحاظ علمی و عملی به مرجعیت بسیار بالایی دست یافت، در عین حال گویند با این که همه وجوه شرعی بلاد شیعه به جانب ایشان سرازیر بود با این حال هنگام مرگ کل ماترک این مرجع بزرگ مبلغ بسیار ناچیزی بود و معادل همان مبلغ هم بدهکار بودند و حتی هزینه مراسم ترحیم هم بوسیله برخی از متمکنان پرداخت شد.
wikinoor: انصاری،_مرتضی_بن_محمدامین