انرژی پتانسیل

در فیزیک انرژی پتانسیل ( به فرانسوی: Énergie potentielle ) صورتی از انرژی است که در یک سامانه به صورت نهفته وجود دارد و قابل تبدیل به انرژی جنبشی می باشد. به طور مثال انرژی پتانسیل شیمیایی ذخیره در مواد غذایی پس از فعل و انفعالات شیمیایی در ماهیچه ها تبدیل به انرژی جنبشی می گردد. یا به دیگر توصیف شیمی دان ها گرمای جذب شده یا آزاد شده در هر واکنش شیمیایی را بطور عمده وابسته به تفاوت میان انرژی پتانسیل مواد واکنش دهنده و فرآوردهٔ آن می دانند با این توصیف انرژی پتانسیل یک نمونه ماده انرژی نهفته شده در آن است انرژی که ناشی از نیروهای نگهدارنده ذره های سازنده آن است در سیستم SI واحد محاسبه کار و انرژی، ژول است.
انرژی به شکل های مختلف پدیدار می شود. یکی از آن ها انرژی پتانسیل یا انرژی ذخیره ای است. این شکل انرژی چه شباهت ها یا چه تفاوت هایی با صورت های دیگر انرژی دارد؟ چگونه می توانیم از آن بهره گیری کنیم؟ انرژی شیمیایی به انرژی هسته ای، انرژی گرانشی، انرژی الکتریسته ساکن و انرژی مغناطیسی، نمونه هایی از انرژی پتانسیل هستند. انرژی پتانسیل می تواند برای ما اهمیت زیادی داشته باشد.
برای مثال، هنگامی که تلویزیون روشن می کنیم و مأموریت رفت و برگشت سفینه ای فضایی را به تماشا می نشینیم، در واقع از انرژی الکتریکی استفاده می کنیم که از انرژی پتانسیل ( مثلاً انرژی پتانسیل گرانشی آب ذخیره شده در پشت سد ) حاصل می شود. یا تبدیل انرژی پتانسیل شیمیایی موجود در سوخت موشک ها به انرژی جنبشی است، که سفینه از سکوی پرتاب به فضا پرتاب می شود. باتری های مورد استفاده از فلاش دوربین ها یا در رادیوهای کوچک، بنزین مصرفی برای راندن اتومبیلی و بالاخره، غذایی که می خوریم همه و همه محتوی انرژی پتانسیل هستند.
با توجه به نقش مهم انرژی پتانسیل در عرصه های دانش به فناوری زندگی روزانه، ممکن است چنین تصور شود که از زمان تشخیص شناسایی این انرژیِ مدتی طولانی گذشته است، اما اینطور نیست. مفهوم نیرو را که بستگی نزدیکی با انرژی پتانسیل دارد. اولین بار آیزاک نیوتن در قرن هفدهم مطرح کرد؛ ولی مفهوم انرژی یا پایستگی انرژی تا قرن نوزدهم مطرح نشد. مدت ها قبل از آن، در اواخر قرن هفدهم، هویگنس در بحث حرکت، به انرژی پتانسیل اشاره کرده بود. اما اصطلاح انرژی پتانسیل را بکار نبرده بود و اهمیت آن را نیز در نیافته بود. در اوایل قرن هیجدهم ژاک برنولی کار مجازی را که مشابه انرژی پتانسیل است توصیف کرده، ولی به اهمیت آن پی نبرد.

انرژی پُتانسیل (potential energy)
در فیزیک، انرژی نهفته در هر جسم، به اعتبار حالت یا موقعیت نسبی آن. انرژی نهفته در ماهیچه یا فنر فشرده شده از این جمله است. این انرژی با انرژی جنبشی، که نوعی انرژی به اعتبار حرکت جسم است، فرق دارد. جسمی که تا ارتفاعی بالا برده شده است، با انرژی پتانسیل گرانشیاش توصیف می شود.