اندوزوم

درون ‏تن ها[ ۱] یا اندوزوم ها ( به انگلیسی: Endosome ) مجموعه ای از اندامک های مرتب سازی درون یاخته ای در یاخته های یوکاریوتی هستند. آن ها بخشی از مسیر اندوسیتوز هستند که از شبکه ترانس گلژی سرچشمه می گیرند. مولکول ها یا لیگاندهایی که از راه غشای پلاسما وارد یاخته شده اند، برای تجزیه شدن در لیزوزوم می توانند وارد این مسیر شوند یا دوباره به چرخه اندوسیتوز غشای یاخته برگردنند. مولکول ها همچنین از شبکه ترانس گلژی به اندوزوم ها منتقل می شوند یا به سمت لیزوزوم می روند یا دوباره به دستگاه گلژی بر می گردند. . . . . . . . .
اندوزوم ها بسته به مرحله درونی شدن به سه دسته اولیه، پسین یا بازیافتی بخش می شوند. [ ۲] اندوزوم ها یک بخش اصلی برای مرتب سازی دستگاه غشایی درونی در یاخته ها هستند. [ ۳]
اندوزوم ها محیطی فراهم می کنند تا مواد پیش از رسیدن به لیزوزوم تجزیه کننده، مرتب شوند. [ ۳] برای نمونه، لیپوپروتئین کم چگال ( LDL ) با اتصال به گیرنده خود در سطح غشای یاخته به درون یاخته برده می شود. LDL با رسیدن به اندوزوم های اولیه از گیرنده جدا می شود و گیرنده دوباره به غشای یاخته بازمی گردد. LDL در اندوزوم باقی مانده و برای پردازش به لیزوزوم ها تحویل داده می شود. LDL به دلیل محیط کمی اسیدی اندوزوم اولیه که توسط پمپ پروتون غشای واکوئل V - ATPase ایجاد شده است، جدا می شود. از طرفی دیگر، فاکتور رشد اپیدرمی ( EGF ) و گیرنده آن، پیوندی مقاوم در برابر pH و تغییرات pH دارند که تا هنگام تحویل EGF به لیزوزوم ها برای تجزیه شدن، باقی می ماند. گیرنده ۶ - فسفات مانوز با روشی مشابه، لیگاندهایی را از گلژی به سمت لیزوزوم می برند.
سه گونه اندوزوم وجود دارد: اندوزوم اولیه، اندوزوم پسین و اندوزوم بازیافتی. [ ۳] آن ها با توجه به زمان لازم برای رسیدن مواد درون یاخته ای به آن ها و همچنین با نشانگرهایی مانند راب تفکیک می شوند. [ ۴] آن ها از نظر ریخت شناسی نیز گوناگون هستند. هنگامی که وزیکول های درون بری شده پوششی ندارند، با اندوزوم های اولیه ترکیب می شوند. اندوزوم های اولیه سپس پیش از ترکیب با لیزوزوم ها، به اندوزوم های دیررس تبدیل می شوند. [ ۵] [ ۶]