آندرونیکوس یکم کومننوس ( به یونانی: Ανδρόνικος Α’ Κομνηνός, Andronikos I Komninos ) ( به انگلیسی: Andronikos I Komnenos ) ( زادهٔ ۱۱۱۸ — درگذشتهٔ سپتامبر ۱۱۸۵ ) امپراتور روم شرقی ( بیزانس ) و آخرین امپراتور از دودمان کومننوس بود که از ۱۱۸۳ تا ۱۱۸۵ فرمانروایی کرد. او تلاش کرد تا اصلاحاتی را در دولت اعمال نماید اما ضدیت شدید او با مسیحیت غربی منجر به حملهٔ نورمان ها شد. آندرونیکوس یکم سرانجام از قدرت خلع و پس از تحمل شکنجه های بسیاری از سوی مردم به قتل رسید.
... [مشاهده متن کامل]
آندرونیکوس از عموزادگان مانوئل یکم، امپراتور پیشین بیزانس بود. پس از آنکه مانوئل در ۱۱۸۰ درگذشت، پسر ۱۱ ساله اش آلکسیوس دوم بر تخت امپراتوری نشست و مادرش امپراتریس ماریای انتاکیه ای، نایب السلطنهٔ او شد. ماریا لاتین تبار بود و ادارهٔ حکومت را به عاشقش آلکسیوس واگذار کرده بود و همین امر بهانه ای برای مخالفت بسیاری از جمله آندرونیکوس با نایب السطنتی او شد. تلاش هایی برای برکناری ماریا از مقام خود صورت گرفت که نتیجه بخش نبود تا آنکه سرانجام شورش هایی علیه لاتین ها در مه ۱۱۸۲ در قسطنطنیه شروع شد. ماریا از مقام خود خلع و عاشقش آلکسیوس دستگیر و کور گردید.
در این زمان آندرونیکوس که در کالسدون انتظار می کشید همراه با سپاهی که گرد آورده بود وارد پایتخت شده و خود را قیم امپراتور جوان نامید. او که اینک قدرت یافته بود فرمان کشتار غربی های ساکن قسطنطنیه را که بیشترشان را پیزایی ها و جنوآیی ها تشکیل می دادند صادر کرد. سپس دست به قتل عام مخالفان خود از جمله امپراتریس ماریا زد که حکم مرگش را پسرش آلکسیوس دوم به اجبار آندرونیکوس امضا کرده بود. آندرونیکوس سپس در سپتامبر ۱۱۸۳ با عنوان امپراتور مشترک با آلکسیوس دوم تاجگذاری کرد و چندی بعد فرمان خفه کردن امپراتور جوان را صادر نمود. او که ۶۵ ساله بود سپس با بیوهٔ ۱۳ سالهٔ الکسیوس ازدواج کرد تا وجهه ای قانونی به مقام امپراتوریش ببخشد.
آندرونیکوس در طول مدت حکومتش تلاش کرد تا شرایط زندگی در استان های امپراتوری را با انجام اصلاحاتی در سیستم سیاسی فاسد دوران خود بهبود بخشد. او خرید و فروش مقام های حکومتی را ممنوع کرده و صاحب منصبان فاسد را مجازات نمود و مهمتر از همه، به کنترل قدرت اشراف فئودال و مالکان بزرگ زمین پرداخت که حفظ منافعشان باعث تضعیف وحدت امپراتوری می شد.
... [مشاهده متن کامل]
آندرونیکوس از عموزادگان مانوئل یکم، امپراتور پیشین بیزانس بود. پس از آنکه مانوئل در ۱۱۸۰ درگذشت، پسر ۱۱ ساله اش آلکسیوس دوم بر تخت امپراتوری نشست و مادرش امپراتریس ماریای انتاکیه ای، نایب السلطنهٔ او شد. ماریا لاتین تبار بود و ادارهٔ حکومت را به عاشقش آلکسیوس واگذار کرده بود و همین امر بهانه ای برای مخالفت بسیاری از جمله آندرونیکوس با نایب السطنتی او شد. تلاش هایی برای برکناری ماریا از مقام خود صورت گرفت که نتیجه بخش نبود تا آنکه سرانجام شورش هایی علیه لاتین ها در مه ۱۱۸۲ در قسطنطنیه شروع شد. ماریا از مقام خود خلع و عاشقش آلکسیوس دستگیر و کور گردید.
در این زمان آندرونیکوس که در کالسدون انتظار می کشید همراه با سپاهی که گرد آورده بود وارد پایتخت شده و خود را قیم امپراتور جوان نامید. او که اینک قدرت یافته بود فرمان کشتار غربی های ساکن قسطنطنیه را که بیشترشان را پیزایی ها و جنوآیی ها تشکیل می دادند صادر کرد. سپس دست به قتل عام مخالفان خود از جمله امپراتریس ماریا زد که حکم مرگش را پسرش آلکسیوس دوم به اجبار آندرونیکوس امضا کرده بود. آندرونیکوس سپس در سپتامبر ۱۱۸۳ با عنوان امپراتور مشترک با آلکسیوس دوم تاجگذاری کرد و چندی بعد فرمان خفه کردن امپراتور جوان را صادر نمود. او که ۶۵ ساله بود سپس با بیوهٔ ۱۳ سالهٔ الکسیوس ازدواج کرد تا وجهه ای قانونی به مقام امپراتوریش ببخشد.
آندرونیکوس در طول مدت حکومتش تلاش کرد تا شرایط زندگی در استان های امپراتوری را با انجام اصلاحاتی در سیستم سیاسی فاسد دوران خود بهبود بخشد. او خرید و فروش مقام های حکومتی را ممنوع کرده و صاحب منصبان فاسد را مجازات نمود و مهمتر از همه، به کنترل قدرت اشراف فئودال و مالکان بزرگ زمین پرداخت که حفظ منافعشان باعث تضعیف وحدت امپراتوری می شد.
