انداده

تپه میامده احتمال زیاد همان یک بار بود شاید هم فقط اردوگاه لشکریانش بوده بهر حال این مکان صرف نظر از اینکه سلطان محمودشخصا به قمیش تپه آمده یا نیامده اردوگاه بودن اینجا ثابت شده هست از نظر قیافه مشکل وشمایل ظاهری مردم انداده به مردم نواحی شرقی خراسان قدیم نزدیکتر است تا مردم ترکمنستان امروزی چون مردم ترکمنستان بلند بالاوصورتهای کشیده ای دارند ولی مردم غزنه امروزی صورتهای گرده ومتوسط القامه هستند البته بحث قیافه شناسی یک بحث علمی پیچیده ای هست قصد من فقط یک اشاره به موضوع بود واما یک بحث دیگر لهجه و گویش مردم انداده هست گرچه در طی هزارسال کاملا دگرگون شده وبه ترکی تغییریافته ولی هنوز هم بعضی اصلاحات ترکمنی وته لهجه کمرنگ در پیران وکهنسالان انداده. یافت میشود . واما نتیجه گیری این بحث وقتی شما کلید واژهای نوباغ. غزنه. محله نوباغ. ترکمن . قمیش تپه و نقل قول بزرگان وپیرا ن دارید می شود نتیجه گرفت که قمیش تپه حداقل اردوگاه نظامیان ولشکریان سلاطین غزنوی بوده ومردم انداده ازبازماندگان همان نظامیان غزنوی تبار هستند ونام نوباغ هم از محله معروف وباغ نوباغ در شهر غزنه قدیم اخذشده

ببینید اولین بار گزیده ای از سفر نامه استادمحمد خلیل خلیلی شاعر نویسنده معاصر در گوگل مطالعه کردم که درانجا از سفر به مشهد وزیارت امام رضاع تعریف میکند تابه خرابه های شهر غزنه قدیم ادامه میده میگوید همانطور که در ویرانه غزنی قدیم قدم میزدم با خودم میگفتم اینجا مثلا محله وباغ نوباغ بوده اینجا محله زرین کمران بوده . . . . تاازانحاکه میگوبند العاقل فی اشاره ) یادم آمد که مرحوم پدرم برایم تعریف میکردکه بزرگان آبادی نوباغ معتقدند که قمیش تپه مقرواردوگاه تابستانی سلطان محمود غزنوی بوده ونام نوباغ از آنجا گرفته شده . بعد رفتم جستجویگوگل و محله نوباغ درغزنی افقانستان را زدم دیدم نوشته محله نوباغ ومحله زرین کمران از محالات اصلی ومعروف شهر غزنه بوده هست این کلید واژه راداشته باشید باز یادم افتاد که مرحوم پدر می گفت انداده ای ها ترکمن تبارند یعنی اصالتا ترکمن هستند و البته خود بزرگان انداده هم این را قبول دارند

محمود ومسعود بوده وجود چهارشته قنات بعلاوی رودخانه ای که از کوههای جغتای سرچشمه میگرفت تمامی دشت مقابل هرده را مشروب میکرد اب فراوان وزمینهای حاصلخیز باغها ی سرسبز وخرمی را بوجود اورده بودکه از خرمی وسرسبزی بسیاهی میزد به این جهت به کشتزارها وباغها یمقابل هرده نوباغ میگفتن . واژه نوباغ بر گرفته ازیکی از محلات معروف شهر غزنه بوده محله زرین کمران ومحله نوباغ از محلات معروف شهر غزنه در خراسان قدیم بوده واما سلطان محمود بعد از فتح شهر های غربی خراسان و گرگان وسیستان عده ای از لشکریان خود را که عمدتا از ترکمنان غزنه بودن جهت رتق وفتق امور شهرها وجلوگیری از شروشها باقی گذاشت وخود به غزنه مراجعت کرد . بعد مرگ محمود پسرش مسعود همین رویه پدرش را در پیش گرفت واز نیروهای مستقر در قمیش تپه نوباغ جهت بر قراری امنیت شهرها استفاده کرد بعد از مسعود که قلمرو غزنویان رو به افول نهاد این نیروها رویه جنگی ونظامی خود را کنار نهادن وبه عنوان بخشی از مردم گویان یا جوین در منطقه ساکن شدن جمعیت و تعداداین مهاجران ترکمن که از اهالی غزنه افقانستان بودن نسبت به دیگر روستاهای جوین قابل توجه وچشمگیر بود در مقابل نوباغ بعد از مراجعت محمود غزنوی در طول تاریخ بعنوان یک روستای کوچک خان نشین واعیان نشین بوده است بعد از سقوط دولت غزنویان مردم ساکن در قمیشه تپه به سه قسمت تقیسم میشوند . ترکمنان غزنوی ونیروهای نظامی که اکثریت را تشکیل میدادن در طول تاریخ به انداده ای ها موسوم میشوند خانات واعیان ومالکان باغها وکشتزار ها . در کل نوباغیها را تشکیل میدهند نوباغ جمعیت در خور توجه ای نداشت . وقسمت سوم رعیتها ودهقانان وکشاورزان که در چند کیلومتری غرب قمیش تپه شهر خسرو شیر را بنیان می نهدند این رعیتها تعداشان کمترا ز ترکمنان غزنوی تبار بوده وبعد ها بجمعیت شهر افزوده میشود. اما وجه تسمیه انداده . از انجا که ترکمنان در اصطلاح پر سروصدا وهستند و با صدای بلند گفتگو میکنند چون در هزار سال پیش عربها وفرهنگ واصطلاحات عربی بسیار رایج بوده به ترکمنان غزنوی انداده ای میگفتند . انداده یعنی ندا داده شده صدا کنها واما کلاته انداده ای ها یزدی تبارند از مهاجران یزدی هستند پیشینه اینها نباید از صد یا دویست سال بیشتر باشد . . نتیجه گیری پس قمیشه تپه که بعدها تبدیل به خان نشین واعیان نشین نوباغ شد دراصل مقرواردوگاه سلاطین غزنوی بوده واهالی انداده از باز ماندگان وترکمنان غزنوی هستند وهنوز هم کلمات واصطلاحات ترکمنی وگویش ترکمنی در بین اهالی انداده با گذشت هزار سال یافت میشود . /احمدرضا نوباغی