انجمن مخفی

انجمن مخفی باشگاه یا سازمانی است که فعالیت ها، رخدادها و عملکرد درونی آن از افراد غیر عضو پنهان است. این انجمن می تواند موجودیت خود را پنهان کند یا نکند. این لفظ معمولاً گروه های زیرزمینی نظیر سازمان اطلاعاتی یا مبارزات چریکی را که فعالیت و عضویشان را پنهان می کنند ولی حضور عمومی دارند را در بر نمی گیرد. شرایط دقیق برای زدن برچسب مخفی به یک گروه محل مناقشه اند، ولی تعاریف عموماً بر مبنای میزان اصرار گروه به مخفی کاری هستند و با مبادلهٔ اطلاعات مخفی، نفی عضویت یا اطلاع از گروه، ایجاد پیوندهای فردی بین اعضای سازمان و استفاده از مناسک مخفی یا مناسکی مرتبطند که پیوند اعضای گروه را تحکیم کند.
برخی از این گروهها در دانشگاه ها و حوزه علمیه تشکیل می شوند مثل انجمن سفیران نورانیت ( AOL ) در حوزه های علمیه ایران و محفل مخفی جمجمه و استخوان در دانشگاه ییل.
بدلیل داشتن اهداف سیاسی انجمنهای مخفی و حزبهای سیاسی مخفی در بسیاری از کشورها مثل لهستان، ایتالیا ( بند 2 ماده 13 الی 28 ) ، در قانون اساسی غیر قانونی اند. [ ۱]

از فعال ترین تشکل های سیاسی مشروطه طلبان . این انجمن در ۱۳۲۲ق/۱۲۸۳ش با حمایت سیدمحمد طباطبایی تأسیس شد. بنیادگذاران انجمن مخفی از روحانیان اصلاح طلب و میانه رو بودند. انجمن ، در نظام نامۀ خود بر تشکیل عدالت خانه ، تعدیل مالیات ، انتظام قشون ، اصلاح و ترویج تجارت ، توجه به مالکیت و زمین ، تعیین اختیارات حکام ، اصلاح امور گمرکی ، رسیدگی به وضعیت ارزاق و اجناس ، تأسیس مدارس علمی و کارخانه ها، تعیین تکلیف وزارت خارجه ، اصلاح مواجب و مستمری های دولتی و تعیین حدود وزرا و وزارتخانه ها با ملاحظۀ شرع تأکید داشت . نهان کاری و دیگر اصول انجمن با سوگند به قرآن مقرّر می شد. اعضای انجمن مخفی در تلاش برای مقابله با استبداد و محو تسلط بیگانگان بر کشور درپی تنویر افکار عمومی ، تشویق مردم به کسب علوم و معارف جدید و آشنایی با زبان های خارجی و ارتقای آگاهی و آمادگی جامعه برای پذیرش حکومت مشروطه و حاکمیت قانون بودند. تأسیس مجلس شورای ملی از اهداف سیاسی انجمن بود. انجمن مخفی در اتحاد بین دو روحانی شاخص مشروطه خواه، سیدمحمد طباطبایی و سیدعبدالله بهبهانی، و پیشبرد نهضت مشروطه خواهی نقش برجسته ای داشت . پس از پراکنده شدن اعضای انجمن در ۱۳۲۴ق/۱۲۸۵ش ، انجمن مخفی با نام «انجمن مخفی ثانی » از سوی ناظم الاسلام کرمانی احیا شد. با پیروزی انقلاب مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی انجمن ها و مجامعی که فعالیت های غیرعلنی یا نیمه علنی داشتند، رفته رفته جای خود را به احزاب و گروه های علنی دادند. آرمان ها و برنامه های انجمن مخفی و بنیادگذاران آن در وجود حزب اعتدالی، که یکی از دو حزب اصلی مجالس دوم و سوم بود، تبلور یافت .