انجبار

اَنجَبار گیاهی علفی و سردسیر از تیرهٔ ریواس است با ساقه های نازک و گل های خوشه ای سرخ رنگ که ساقهٔ زیرزمینی آن در طب سنتی برای معالجهٔ بواسیر، اسهال، درد گلو، ورم لثه، اسکوربوت، و جرب به کار می رود. به آن برشیان دارو هم گفته اند. [ ۱]
انجبار گیاهی است پایا ساقه اش صاف و ساده بیش از یک متر ارتفاع که ریزوم هایی بزرگ، پیچدار و انشعابی دارد. برگ های قاعده آن بزرگ و نیزه ای است. برگهایش در بالا سبز و در زیر کدر و کرکدار است. برگ های زیرین دمبرگ درازی دارد بیضوی پهن و نوک تیز و در انتهای روی دمبرگ به صورت بال درمی آید. سایر برگ ها بی پایه اند. گل ها به رنگ گلی یا صورتی کمرنگ با گل پوش منفرد است و پرچم ها از بیرون دیده می شود. در ماه خرداد تا تیر گل می دهد.
انجبار دارای تانن، گلوکز، آمیدون، مواد آلبومینوئیدی، اکسالات کلیسم، اسیداگزالیک، لعاب، صمغ، یک ماده رنگی قرمز، ویتامین C است.
قسمت مورد استفاده انجبار ریزوم، ریشه و برگ گیاه است که در فصل پاییزریزوم آن جمع آوری شده و در آفتاب خشکانده می شوند، ریشه های بزرگ آن رابرش طولی می دهند.
خواص و اثرات دارویی: طبع انجبار سرد و خشک است. از نظر خواص درمانی ضد تب، مدر، ملین، التیام دهنده، قابض قوی، ضداسهال، مقوی عمومی، ضدعفونی کننده، ضد غلبة دم، ضد التهاب، محرک واشتهاآور است. از انجبار در موارد اسهال، اسهال خونی، دیسانتری، رفع ترشحات مخاطی، بی اختیاری دفع ادرار، ترشحات زنانگی، سوزش مجاری ادرار، گلو درد، ورم مجرای بول بعد از رفع حالت التهابی آن، بواسیر، انزال منی، تب نوبه، خونریزی رحم، التهابات اندام های تناسلی زن، التیام زخم، نزله های مزمن، سل، خونریزیهای ساده داخلی و خارجی، جلوگیری از سقط جنین، رفع ترشحات سفید مهبل، ووجود خون در ادرار توصیه شده است. در استعمال خارجی جوشانده ۱۵۰ گرم ریزوم آن در یک لیتر آب به شکل غرغره یا دهان شویه برای التیام زخم، ناراحتیهای حلق، سفت کردن لثه های نرم، التهابات لثه، لوزتین یا گلو و به صورت تزریق در دستگاه تناسلی، جهت ترشحات زنانگی و رفع ورم مجاری ادرار، اثرات مفیدی دارد. جوشانده انجبار به صورت تنقیه جهت رفع اسهال، بواسیر، درمان خراشهای ناحیه مقعد و برای واریس و مداوای زخم ها و اولسرها به صورت تأثیر دادن روی آنها مورد استفاده قرار می گیرد.