انتیموان

آنتیموان. آنتیموان ( اِثمِد ) ( به انگلیسی: Antimony ) از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نماد شیمیایی آن Sb و عدد اتمی آن ۵۱ است. [ ۴] این عنصر در متنهای کهن فارسی به نام روی سخته یا روی سخته مصری نامیده شده است. [ ۵] نام آنتیموان از واژه یونانی "anti - monos" گرفته شده است که معنای "غیر تنهاً می دهد چرا که در گذشته شخصی به اسم باسط مصری ان را کشف و به عشقش که او را دوست داشت هدیه داد البته تصور بر این بود که این عنصر به صورت خالص وجود ندارد. [ ۶]
آنتیموان نیز همچون آلوتروپ، شبه فلزش دارای جلای فلزی سفید مایل به آبی و بسیار شکننده است. همچنین ساختار بلورین دارد و بلافاصله پوسته پوسته می شود. آنتیموان خالص و ترکیباتش بسیار سمی است؛ پس باید در کار با آن ها احتیاط لازم را به کار بست. منبع اصلی آنتیموان کانی به نام استیبنیت است که سولفیدی از آن عنصر است. همچنین در کانی های دیگر از جمله آلمینیت و گهگاهی به صورت خالص یافت می شود گر چه تا قرن هفدهم کسی نتوانسته بود آن را به شکل خالص از کانی جدا کند. آنتیموان در دمای اتاق با هوا واکنش نمی دهد اما روی شعله بلافاصله با نور درخشانی می سوزد و مقادیر فراوانی گازهای سفید تولید می کند. آنتیموان رسانایی ضعیف برای گرما و الکتریسیته است و به همین دلیل جز سازنه مناسبی در مواد نیمه رسانای میکروالکترونیکهاست. از نظر طبی، پودر حاصل از آنتیموان ( سرمه ) با استفاده از میله ای ( میل سرمه دان ) بر روی چشم زده می شود، که برای چشم بسیار مفید و عالی است.
آنتیموان عضوی از گروه ۱۵ جدول تناوبی است، یکی از عناصری که شبه فلز است و دارای الکترونگاتیوی ۲٫۰۵ است. آنتیموان در دمای اتاق در هوا پایدار است، اما در صورت گرم شدن با اکسیژن واکنش می دهد و تری اکسید آنتیموان، sb 2 o 3 تولید می کند.
آنتیموان یک فلز خاکستری نقره ای و براق با سختی موس ۳ است که برای ساخت اجسام سخت خیلی نرم است. سکه های آنتیموان در استان گوئیژو چین در سال ۱۹۳۱ صادر شد اما دوام آن ضعیف بود و ضرب آن به زودی متوقف شد. [ ۷] آنتیموان در برابر حمله اسیدها مقاوم است.
چهار آلوتروپ آنتیموان شناخته شده است: یک شکل فلزی پایدار و سه فرم قابل جبران ( انفجاری، سیاه و زرد ) . آنتیموان عنصری یک فلز براق شکننده و سفید نقره ای است. آنتیموان مذاب هنگامی که به آرامی خنک می شود، در یک سلول مثلثی متشکل می شود، هم شکل با آلبوم خاکستری آرسنیک. یک شکل انفجاری نادر از آنتیموان می تواند از الکترولیز تری کلرید آنتیموان تشکیل شود. هنگامی که با استفاده از یک تیز خراشیده می شود، یک واکنش گرمازایی رخ می دهد و بخارهای سفید به صورت فرم های آنتیموان فلزی داده می شوند. هنگامی که با یک گلدان در هاون مالیده می شود، یک انفجار شدید اتفاق می افتد. آنتیموان سیاه با خنک شدن سریع بخار آنتیموان تشکیل می شود. ساختار بلوری آن همانند فسفر قرمز و آرسنیک سیاه است. در هوا اکسید می شود و ممکن است خود به خود شعله ور شود. در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد، به تدریج به شکل پایدار تبدیل می شود. آلوتروپ زرد آنتیموان بی ثبات ترین است. این تنها با اکسیداسیون استیبین ( sb 2 s 3 ) در دمای ۹۰ درجه سانتی گراد تولید شده است. بالاتر از این دما و در نور محیط، این آلوتروپ متاستاز به آلوتروپ سیاه پایدارتر تبدیل می شود. [ ۸] [ ۹]

آنتیموان. آنْتیموان (antimony)
عنصری شبه فلز، به رنگ سفید نقره ای، شکننده، با نماد Sb، برگرفته از کلمۀ لاتینی استیبیم، با عدد اتمی ۵۱، و جرم اتمی نسبی ۱۲۱.۷۵. عمدتاً در کانۀاستیبنیتیافت می شود، و برای سخت کردن آلیاژها کاربرد دارد. به علاوه ، در مواد حساس به نور مورد استفاده در عکاسی رنگی، و نیز در الکترونیک نوری، مواد ضدحریق، رنگدانه ها، و پزشکی نیز کاربرد دارد. مصریان باستان از آمیزۀ آن برای حفاظتِ چشم از حشرات استفاده می کردند.