اسمعیل خان امیرمؤید باوند سوادکوهی ( زاده:۱۲۲۳ خورشیدی ) از بنیانگذاران اتحاد ملی طبرستان و پسرش هژبر از مخالفان حکومت مرکزی تحت سلطه دولت های خارجی در طبرستان بودند. پدرش ابراهیم خان شعاع الملک نام داشت.
... [مشاهده متن کامل]
او در دوران ناصرالدین شاه قاجار بسیاری اوقات در تهران جزو عملهٔ خلوت و شکار بود و ریاست ایل سوادکوه و سوارهای آنجا را بر عهده داشت اما در دورهٔ مظفرالدین شاه قاجار به مازندران مهاجرت کرد و اغلب در مازندران ساکن بود و در آن خطه از نفوذ زیادی برخوردار بود.
او در جریان مشروطه از مشروطه طرفداری می کرد و پس از استقرار مشروطه به گروه مشروطه خواهان پیوست. وی در دورهٔ سوم مجلس شورای ملی از سوی مردم ساری به نمایندگی انتخاب شد.
امیر مؤید در واقعهٔ قرارداد ۱۹۱۹ به کرمانشاه تبعید شد. رضاخان پس از کودتای ۱۲۹۹ قوای بسیاری را برای سرکوب امیرمؤید به طبرستان اعزام کرد و در فاصله ماه های تیر و شهریور سال ۱۳۰۰ قوای فرستاده به رهبری امیرلشکر امیراحمدی سوادکوهی ها را درهم شکسته و امیرمؤید مجبور شد همراه خاندانش و بسیاری از همراهانش در استرآباد و نزد رئیس ایل آتابای ترکمن پناه بگیرد. دولت آن زمان صلاح دید که با امیرمؤید کنار بیاید زیرا در آن زمان قیام های بسیاری از گوشه و کنار ایران بر خواسته بود. پس امیرمؤید به تهران رفت و پسرانش عضو دیویزیون قزاق شدند و به صورت مسلّح حفاظت جنگل و صحرا را به دست گرفتند.
او در دور سوم مجلس شورای ملی از حوزه تنکابن - ساری به نمایندگی انتخاب شد.
در فروردین ۱۳۰۳ یاور احمد خان حکیمی، رئیس قوای استرآباد، هژبر و سهم الممالک را به بهانهٔ دادن مواجب افراد تحت فرمانش به گرگان فراخواند. به محض رسیدنشان قوای احمدخان حکیمی آن ها را خلع سلاح کردند و همان شب چندی از ژاندارم ها در راه بندرگز آنها را کَت بسته تیرباران کردند. فردای آن صبح مردم روستای کلاک جسد آنان را دفن نمودند. امیرمؤید نیز پس از آن از پا درآمد و در ۱۳۱۱ چشم از جهان فروبست.
زادبوم رضا خان، سوادکوه بود که به هیچ وجه مایل نبود تا فردی چون امیرمؤید با آن پیشینهٔ تاریخی در منطقه وجود داشته باشد، از دیگر سو دسیسه چینی اطرافیان به ویژه امیر اکرم به جهت کدورت های شخصی به جامانده از گذشته و مرکز تحت نفوذ دولت های خارجی، همه دست به دست هم دادند تا نبردهای خونین فی مابین سربازان امیرمؤید و قوای دولتی به وجود آید.
... [مشاهده متن کامل]
او در دوران ناصرالدین شاه قاجار بسیاری اوقات در تهران جزو عملهٔ خلوت و شکار بود و ریاست ایل سوادکوه و سوارهای آنجا را بر عهده داشت اما در دورهٔ مظفرالدین شاه قاجار به مازندران مهاجرت کرد و اغلب در مازندران ساکن بود و در آن خطه از نفوذ زیادی برخوردار بود.
او در جریان مشروطه از مشروطه طرفداری می کرد و پس از استقرار مشروطه به گروه مشروطه خواهان پیوست. وی در دورهٔ سوم مجلس شورای ملی از سوی مردم ساری به نمایندگی انتخاب شد.
امیر مؤید در واقعهٔ قرارداد ۱۹۱۹ به کرمانشاه تبعید شد. رضاخان پس از کودتای ۱۲۹۹ قوای بسیاری را برای سرکوب امیرمؤید به طبرستان اعزام کرد و در فاصله ماه های تیر و شهریور سال ۱۳۰۰ قوای فرستاده به رهبری امیرلشکر امیراحمدی سوادکوهی ها را درهم شکسته و امیرمؤید مجبور شد همراه خاندانش و بسیاری از همراهانش در استرآباد و نزد رئیس ایل آتابای ترکمن پناه بگیرد. دولت آن زمان صلاح دید که با امیرمؤید کنار بیاید زیرا در آن زمان قیام های بسیاری از گوشه و کنار ایران بر خواسته بود. پس امیرمؤید به تهران رفت و پسرانش عضو دیویزیون قزاق شدند و به صورت مسلّح حفاظت جنگل و صحرا را به دست گرفتند.
او در دور سوم مجلس شورای ملی از حوزه تنکابن - ساری به نمایندگی انتخاب شد.
در فروردین ۱۳۰۳ یاور احمد خان حکیمی، رئیس قوای استرآباد، هژبر و سهم الممالک را به بهانهٔ دادن مواجب افراد تحت فرمانش به گرگان فراخواند. به محض رسیدنشان قوای احمدخان حکیمی آن ها را خلع سلاح کردند و همان شب چندی از ژاندارم ها در راه بندرگز آنها را کَت بسته تیرباران کردند. فردای آن صبح مردم روستای کلاک جسد آنان را دفن نمودند. امیرمؤید نیز پس از آن از پا درآمد و در ۱۳۱۱ چشم از جهان فروبست.
زادبوم رضا خان، سوادکوه بود که به هیچ وجه مایل نبود تا فردی چون امیرمؤید با آن پیشینهٔ تاریخی در منطقه وجود داشته باشد، از دیگر سو دسیسه چینی اطرافیان به ویژه امیر اکرم به جهت کدورت های شخصی به جامانده از گذشته و مرکز تحت نفوذ دولت های خارجی، همه دست به دست هم دادند تا نبردهای خونین فی مابین سربازان امیرمؤید و قوای دولتی به وجود آید.
