امیرجاهِد، محمّدعلی (۱۲۷۴ـ تهران ۱۳۵۶ش)
امیرجاهِد، محمّدعلی
شاعر ایرانی، ترانه سرا، و مؤسس هنرستان شبانۀ موسیقی در تهران. از ۱۲۹۰ش به سبب سرودن اشعار ملی میهنی و درگیری با نیروهای اشغالگر روس در جنگ جهانی اول (۱۲۹۳ـ۱۲۹۷ش) مشهور شد و با سرودن تصنیف هایی در موسیقی ایرانی به اوج رسید. بعد از ابوالقاسم عارف قزوینی و علی اکبر شیدا، سومین تصنیف ساز بزرگ موسیقی معاصر ایرانی به شمار می آید و ازجمله کسانی است که با تسلط به ادبیات و آشنایی با موسیقی، کلام و آهنگ آثار خود را ساخته است. بیشتر آثار تصنیفی ترانه ای خود را در دورۀ بیست سالۀ سلطنت پهلوی اوّل ساخت و در صفحات گرامافون منتشر کرد. این ترانه ها را بیشتر ملوک ضرابی کاشانی، قمرالملوک وزیری، و سید جواد بدیع زاده خواندند و گاه نیز مرتضی نی داوود و علی اکبر شهنازی برای این ترانه ها آهنگ ساختند. تصنیف های او متأثر ازآثار عارف قزوینی، با حذفِ کلمات و اضافاتِ معمول تصنیف های عصر قاجار، و با تأکید بر حس میهن پرستی است و برخی از آن ها عبارت اند از در بهار امید، در ملک ایران، هزاردستان، و زن در جامعه، که بازنمایی تمایلات تجددخواهی در عصر پهلوی اول اند. امیرجاهد بیست وچند سال نیز سال نامۀ پارس را منتشر می کرد. مجموعه خاطرات سیاسی، ترانه ها، تصنیف ها، اشعار، و نیز آرای او دربارۀ موسیقی ایرانی در دیوان امیرجاهد در ۲ جلد منتشر شده است. در ۱۳۳۶ نیز دورۀ شبانۀ هنرستان موسیقی ملّی را راه اندازی کرد که استادان برجستۀ موسیقی ایرانی، ازجمله عبدالله دوامی، علی اکبر شهنازی، و حسین تهرانی در آن جا تدریس می کردند و شماری از هنرمندان بزرگ نسل آیندۀ موسیقی ایرانی (سال های ۱۳۵۰ به بعد) از پرورش یافتگان این هنرستان اند.
امیرجاهِد، محمّدعلی
شاعر ایرانی، ترانه سرا، و مؤسس هنرستان شبانۀ موسیقی در تهران. از ۱۲۹۰ش به سبب سرودن اشعار ملی میهنی و درگیری با نیروهای اشغالگر روس در جنگ جهانی اول (۱۲۹۳ـ۱۲۹۷ش) مشهور شد و با سرودن تصنیف هایی در موسیقی ایرانی به اوج رسید. بعد از ابوالقاسم عارف قزوینی و علی اکبر شیدا، سومین تصنیف ساز بزرگ موسیقی معاصر ایرانی به شمار می آید و ازجمله کسانی است که با تسلط به ادبیات و آشنایی با موسیقی، کلام و آهنگ آثار خود را ساخته است. بیشتر آثار تصنیفی ترانه ای خود را در دورۀ بیست سالۀ سلطنت پهلوی اوّل ساخت و در صفحات گرامافون منتشر کرد. این ترانه ها را بیشتر ملوک ضرابی کاشانی، قمرالملوک وزیری، و سید جواد بدیع زاده خواندند و گاه نیز مرتضی نی داوود و علی اکبر شهنازی برای این ترانه ها آهنگ ساختند. تصنیف های او متأثر ازآثار عارف قزوینی، با حذفِ کلمات و اضافاتِ معمول تصنیف های عصر قاجار، و با تأکید بر حس میهن پرستی است و برخی از آن ها عبارت اند از در بهار امید، در ملک ایران، هزاردستان، و زن در جامعه، که بازنمایی تمایلات تجددخواهی در عصر پهلوی اول اند. امیرجاهد بیست وچند سال نیز سال نامۀ پارس را منتشر می کرد. مجموعه خاطرات سیاسی، ترانه ها، تصنیف ها، اشعار، و نیز آرای او دربارۀ موسیقی ایرانی در دیوان امیرجاهد در ۲ جلد منتشر شده است. در ۱۳۳۶ نیز دورۀ شبانۀ هنرستان موسیقی ملّی را راه اندازی کرد که استادان برجستۀ موسیقی ایرانی، ازجمله عبدالله دوامی، علی اکبر شهنازی، و حسین تهرانی در آن جا تدریس می کردند و شماری از هنرمندان بزرگ نسل آیندۀ موسیقی ایرانی (سال های ۱۳۵۰ به بعد) از پرورش یافتگان این هنرستان اند.