امپریالیسم فرهنگی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] امپریالیسم فرهنگی گونه ای از امپریالیسم است که می توان آن را به این صورت تعریف کرد: کاربرد قدرت سیاسی و اقتصادی برای پراکندن ارزش ها و عادت های فرهنگ متعلق به آن قدرت در میان مردمی دیگر و به زیان فرهنگ آن مردم. امپریالیسم فرهنگی می تواند یاری دهنده ی امپریالیسم سیاسی و اقتصادی باشد. چنانکه، مثلاً فیلم های آمریکایی برای فراورده های امرکایی تقاضا پدید می آورند.
واژه "Imperialism"، از کلمه قدیمی تر "Empirer" (امپراتوری)، گرفته شده است که در دهه ۱۸۹۰ در انگلستان رواج یافت.
آشوری، داریوش، دانش نامه سیاسی، ص۳۶، تهران، مروارید، ۱۳۷۳، چاپ سوم.
گالتونگ بر مبنای نوع رابطه بین امپریالیسم و کشور توسعه نیافته و به تعبیری بین "مرکز" و "پیرامون" پنج نوع امپریالیسم
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا، جامعه شناسی توسعه، ص۲۴۴-۲۴۵، تهران، کیهان، ۱۳۸۶، چاپ ششم.
ج. ا. هابس مورخ انگلیسی امپریالیسم را تلاش برای استیلا یافتن بر اقوام دیگر و تحت انقیاد در آوردن آن ها، که استعمار قدیم یکی از شکل های آن است می داند. تحلیل های لنین و هابسن از استعمار، مربوط به این دوره است. اما در عصر حاضر این تبیین امپریالیستی به عنوان نظامی بر پایه سلطه حکومت امپراتوری دیگر توجیهی ندارند؛ زیرا امپراتوری های استعماری کهن، مانند امپراتوری بریتانیا، کم و بیش به طور کامل از میان رفته اند و عملاً همه نواحی مستعمراتی قدیم به صورت کشورهای مستقل درآمده اند.
گیدنز، آنتونی، جامعه شناسی، ص۵۷۰-۵۶۹، منوچهر صبوری، تهران، نی، ۱۳۷۷، چاپ چهارم.
...

پیشنهاد کاربران

امپریالیسم فرهنگی ( که گاهی از آن به عنوان استعمار فرهنگی یاد می شود ) ابعاد فرهنگی امپریالیسم را در برمی گیرد. واژه «امپریالیسم» اغلب به توصیف شیوه هایی می پردازد که در آن یک نهاد اجتماعی، از فرهنگ که ( شامل زبان، سنت ها، آیین ها، ساختارهای سیاسی و اقتصادی و شیوه های زندگی ) می شود برای ایجاد و حفظ روابط نابرابر بین گروه های اجتماعی هدف استفاده می کند. امپریالیسم فرهنگی اغلب از خشونت به عنوان روش اجرا استفاده می کند و این سیستم اغلب بخشی از روند مشروعیت بخشیدن به استعمار است.
...
[مشاهده متن کامل]

امپریالیسم فرهنگی ممکن است اشکال مختلفی داشته باشد، مانند یک نگرش، یک سیاست رسمی، یا اقدام نظامی - تا جایی که هر یک از اینها هژمونی فرهنگی را تقویت می کند. تحقیق در مورد این موضوع در رشته های علمی رخ می دهد و به ویژه در مطالعات ارتباطات و رسانه، آموزش، سیاست خارجی، تاریخ، روابط بین الملل، زبان شناسی رایج است، ادبیات، پسا استعمار، علم، جامعه شناسی، نظریه اجتماعی و ورزش.
اگرچه فرهنگ لغت انگلیسی آکسفورد در سال ۱۹۲۱ اشاره ای به «امپریالیسم فرهنگی روس ها» دارد، جان تاملینسون، در کتاب خود در این زمینه، می نویسد که این اصطلاح در دهه ۱۹۶۰ پدیدار شد و کانون تحقیقات بوده است. حداقل از دهه ۱۹۷۰ اصطلاحاتی مانند «امپریالیسم رسانه ای»، «امپریالیسم ساختاری»، «وابستگی و سلطه فرهنگی»، «همگام سازی فرهنگی»، «استعمار الکترونیک»، «امپریالیسم ایدئولوژیک» و «امپریالیسم اقتصادی» همگی برای توصیف یک مفهوم اساسی به کار رفته اند، امپریالیسم فرهنگی.
این اصطلاح عمدتاً به اعمال قدرت در یک رابطه فرهنگی اشاره دارد که در آن اصول، ایده ها، عملکردها و ارزش های یک جامعه قدرتمند و مهاجم بر فرهنگ های بومی در مناطق اشغالی تحمیل می شود. این فرایند اغلب برای توصیف نمونه هایی که رویه های اجبار سنت های فرهنگی گروه اجتماعی برتر بر یک گروه اجتماعی تسخیر شده اجرا می شود، استفاده می شود.
جفری هرلیهی - مرا می گوید: امپریالیسم فرهنگی فرآیندی نامیده می شود که قصد دارد نمادهای فرهنگی جوامع مهاجم را از «خارجی» به «طبیعی» و داخلی تبدیل کند. فرایند تسخیر فرهنگی اغلب شامل سه مرحله مجزا و متوالی است:
امپریالیسم فرهنگی تمایل دارد «تدریجی باشد و طبیعتاً ناقص است. پیکربندی جزئی و ناقص این هستی شناسی مفهومی ضمنی از واقعیت را می طلبد و تلاش می کند - و اغلب با شکست مواجه می شود - تا اشکال دیگر وجود جمعی را حذف کند. برای دستیابی به این هدف، پروژه های مهندسی فرهنگی تلاش می کنند تا ساکنان را در حوزه های ساخته شده نمادها منزوی کنند، به گونه ای که آنها ( در نهایت، در برخی موارد پس از چندین نسل ) فرهنگ های دیگر را رها کرده و با نمادهای جدید شناسایی کنند. «نتیجه مورد نظر گسترده تر از این مداخلات را می توان به عنوان یک شناخت مشترک از مالکیت خود زمین ( از طرف سازمان هایی که تصاویر را منتشر و تأمین مالی می کنند ) توصیف کرد. »

امپریالیسم فرهنگیامپریالیسم فرهنگی
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/امپریالیسم_فرهنگی

بپرس