لشکری زاصلاب سوی امهات
بهر آن تا در رحم روید نبات.
مولوی.
|| اصول هر چیز. ( از مؤید الفضلاء ). مهمات. مهمترین. ( فرهنگ فارسی معین ).- امهات البلاد، امهات المدائن ؛ شهرهای عمده.
- امهات قصاید ؛ قصاید مهم.
- امهات کتب ؛ کتب مهم.
- امهات لغت ؛ کتب معتبر و مهم در لغت.
|| در نزد حکما، عبارت از عناصر است. و در کشف اللغات گوید: امهات در اصطلاح حکما عناصر و طبایع را گویند چنانکه آباء در اصطلاح آنان افلاک و انجم را نامند. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ). عناصر. ( از حکمت اشراق ص 187 ). عناصر اربعه. چهارآخشیج. چهارگوهر ( آب ، باد، خاک و آتش ) :
حکیمان این چنین گفتند با ما
که این چار امهاتند آن نُه آبا.
ناصرخسرو.
در قول اوبجمله گوا یابی در امهات و زآتش و در آبا.
ناصرخسرو.
فیض تو که چشمه حیات است روزی ده اصل امهاتست.
نظامی.
و رجوع به امهات اربعه شود. || در اصطلاح اهل رمل ، عبارت از چهار شکلی است که در وقت کشیدن زایچه در چهار خانه اول واقع شوند. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ).