امام هادی

[ویکی فقه] امام هادی (دیدگاه اهل سنت). امام هادی (علیه السلام) پیشوای دهم شیعیان، در سن شش سالگی بعد از شهادت امام جواد (علیه السّلام) به امامت رسید، این نوشتار گذری مختصر بر شخصیت آن حضرت از منظر علمای اهل سنت می باشد.
وجود مقدس دهمین حجت خدا، حضرت علی بن محمد الهادی (سلام الله علیها) ا در نیمه ماه ذی الحجه سال دویست و دوازده در محلی به نام صریا در اطراف مدینه منوره دیده به جهان گشود.پدر بزرگوار ایشان، نهمین امام حضرت جوادالائمه (سلام الله علیه) و مادر گرامی ایشان حضرت سمانه (سلام الله علیها) زنی با فضیلت و با تقوا بود. شرایط زندگانی آن امام به نحوی بود که همراه با فرزند برومند خود، حضرت حسن بن علی العسکری (سلام الله علیها) ا و همسر ایشان حضرت نرجس خاتون (سلام الله علیها) و همچنین حضرت حکیمه خاتون (سلام الله علیها)؛ فرزند امام جواد (سلام الله علیه) در سامراء و در عسکر (منطقه ای حفاظت شده مانند پادگان) زندگی می کردند.شرایط زندگانی آن حضرت باعث شد که میزان دست یابی و استفاده علمی از محضر ایشان کمتر از دیگر اهل بیت (علیهم السّلام) باشد. سرانجام امام هادی (علیه السّلام) پس از آنکه سی و سه سال سکان داری هدایت مردم، در سال دویست و پنجاه و چهار در شهر سامراء به شهادت و در خانه خود به خاک سپرده شدند.هم اکنون نیز بارگاه مقدس و منور آن امام همام، ملجا و ماوای شیعیان و دوست داران آن حضرت می باشد.
شخصیت امام هادی از منظر علمای اهل سنت
در نوشته پیش روی شما، گذری مختصر بر شخصیت آن حضرت از منظر علمای اهل تسنن می باشد.
← ابن خلکان
مطالبی که از نظر گذشت، تنها قطره ای از نظرات علمای اهل تسنن پیرامون وجود مقدس و منور امام هادی (سلام الله علیه) بود که بر اساس برخی از منابع اهل سنت ذکر گردید و مدح و منقبت آن حضرت بیش از آن است که در این مجال بگنجد.

[ویکی فقه] امام هادی (روایات امامیه). امام هادی (علیه السلام) پیشوای دهم شیعیان، در سن شش سالگی بعد از شهادت امام جواد (علیه السّلام) به امامت رسید، شیعیان به استثنای افراد معدودی، امامت آن حضرت را پذیرفتند. با توجه به کمی سن حضرت شبهاتی در امامت امام هادی (علیه السلام) پیش آمده که در اینجا امامت امام هادی (علیه السّلام) را از نگاه روایات امامیه بررسی می کنیم.
پس از شهادت امام جواد (علیه السّلام)، شیعیان به استثنای افراد معدود، امامت امام هادی (علیه السّلام) را که هنوز بیش از شش سال نداشت، پذیرفتند.
نگ: جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، ص۵۰۱.
دسته نخست، احادیث معراج است. در اینجا سه روایت از مجموعه احادیث معراج را می آوریم. یک روایت از «کمال الدین شیخ صدوق» و دو روایت از «کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر مرحوم خزاز قمی» است. هر سه روایت را امام علی (علیه السّلام) از رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) است گزارش می دهد.مطابق این روایات، خداوند متعال در سفر آسمانی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم)، دوازده امام از جمله امام هادی (علیه السّلام) را به عنوان انسان های نورانی، معصوم و جانشینان بر حق رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) معرفی نمود.در ادامه تفصیل روایات تقدیم می گردد:
← روایت یکم
دسته دوم، احادیث لوح است.روایات لوح با سندهای گوناگون در منابع حدیثی امامیه بازتاب دارد و به علت تعدد طُرُق، موجب اطمینان است به همین دلیل نیازی به بررسی سندی ندارد.در این بخش سه روایت به عنوان نمونه آورده می شود. روایت اول در کافی کلینی، روایت دوم در عیون اخبار الرضا (علیه السّلام) شیخ صدوق (رحمة الله علیه) و روایت سوم در ارشاد شیخ مفید (رحمة الله علیه) وجود دارد.راوی حدیث لوح صحابی گرانقدر جناب جابر بن عبدالله انصاری است.او می گوید: بعد از ولادت امام حسین (علیه السّلام)، برای عرض تبریک نزد فاطمه (علیهاالسّلام) رفتم در این هنگام لوح سبز رنگی در دست او دیدم که همانند خورشید درخشان بود گفتم: ای دختر پیامبر، این لوح چیست؟ فرمود: لوحی است که خدای متعال آن را به پدرم هدیه داد و در آن نام علی، حسن و حسین (علیهم السّلام) و اسامی اوصیاء از فرزندانم (از جمله امام هادی (علیه السّلام)) نوشته شده است. پدرم نیز آن را به عنوان مژدگانی به من عطا فرمود.متن سه روایت به ترتیب، چنین است.
← روایت اول لوح
...

امام هادی (ع) (مدینه ۲۱۲ـ سامرا ۲۵۴ق)
(یا: امام علی النقّی، ملقّب به هادی و نقی، و مکنّی به ابوالحسن) شهرت علی بن محمد (ع)، امام دهم از امامان دوازده گانه نزد شیعۀ امامیه، و معصوم دوازدهم از چهارده معصوم. چون با فرزند خود امام حسن عسکری (ع) در محلۀ عسکر اقامت گزیدند، به عسکریین نیز معروف اند. پدرش امام جواد (ع) و مادرش بانوی با فضیلتی از مردم مغرب به نام سمانۀ مغربیه بود. پس از شهادت پدرش در ۲۲۰ق، در ۸ سالگی به امامت رسید. دورۀ ۳۴سالۀ امامت او با خلافت معتصم، واثق، متوکّل، منتصر، مستعین و معتز عباسی هم زمان بود. امام هادی نخست در مدینه اقامت داشت و به نشر تعالیم دینی می پرداخت، تا این که متوکل در ۲۳۲ق به خلافت رسید. او که در دشمنی با خاندان پیامبر در میان خلفای عباسی سرآمد بود، از نفوذ معنوی امام در مدینه بیمناک شد. به همین سبب، یحیی بن هرثمه را مأمور بردن امام به سامرا کرد. و او آن حضرت را با خود به سامرا برد (۲۴۳ق). شیعیان از شهرهای دیگر برای زیارت وی به سامرا روی می آوردند و هدایایی به عناوین مختلف می فرستادند. بعضی از رجال دربار خلافت نیز به آن حضرت ارادت داشتند، تا آن جا که این امر موجب حسد و ناراحتی بعضی از درباریان شد. رفتار متوکل با امام به ظاهر محترمانه بود، ولی پیوسته او را زیر نظر داشت و در فراهم آوردن زمینۀ اذیت و هتک آن حضرت کوتاهی نمی کرد و گاهی دستور به احضار، حبس، و یا جست وجوی منزل آن حضرت می داد. پس از درگذشت متوکل، به ترتیب منتصر، مستعین و معتز روی کار آمدند. امام هادی سرانجام در ۲۶ جمادی الآخر ۲۵۴ق به دسیسۀ معتز عباسی مسموم و شهید شد. پیکر آن حضرت را در خانۀ خویش در سامرا به خاک سپردند. امام هادی (ع) یک همسر به نام سوسن یا سلیل، چهار پسر به نام های حسن، حسین، محمد و جعفر، و یک دختر به نام عایشه یا علیه داشت. حسن عسکری (ع) پس از وی به امامت رسید، حسین و محمد در حیات آن امام از دنیا رفتند، و جعفر نیز بعد از وفات برادرش امام عسکری (ع)، ادعای امامت کرد و به جعفر کذّاب شهرت یافت. احادیث، مواعظ و ادعیۀ امام هادی (ع) در کتاب های مختلف حدیث آمده است. همچنین، تألیفات و رساله هایی در عقاید و احکام به ایشان نسبت داده اند. از میان اصحاب معروف امام هادی (ع)، ابن سکیت و عبدالعظیم حسنی از شهرت بسیاری برخوردارند. در سیرۀ امام هادی (ع) نوشته اند که او پاکدل ترین و راستگوترین خلق بود، و اوقاتش در شب به نماز و عبادت و تلاوت قرآن و راز و نیاز با معبود می گذشت.