الیزابت نس مک بین راس ( به انگلیسی: Elizabeth Ness Macbean Ross ) ( زاده ۱۴ فوریه ۱۸۷۸ – درگذشته ۱۴ فوریه ۱۹۱۵ ) پزشک اسکاتلندی است که برای کار به کشورهای مختلفی از جمله ایران و صربستان سفر کرده است. او مدرک پزشکی خود را از کالج کویین مارگارت در گلاسگو گرفت ولی بیشتر دوران کاری خود را خارج از انگلستان گذراند. الیزابت راس در ۱۴ فوریه ۱۹۱۵ در بحبوحه جنگ جهانی اول و هنگام خدمت در کراگویواتس صربستان بر اثر ابتلا به تیفوس درگذشت.
... [مشاهده متن کامل]
الیزابت از خانواده ای تحصیلکرده و ماجراجو بود. خانواده راس در شهر تین اقامت داشتند و پدر خانواده بانکدار بود. پدر و مادر الیزابت معتقد بودند در زمینه آموزش نباید بین دختر و پسر تفاوتی باشد. خواهر الیزابت، لوسی هم مدرک پزشکی داشت. برادرش جیمز نس مک بین راس نیز تحصیلات پزشکی و جراحی داشت و به عنوان جراح کشتی کار می کرد. الیزابت در سن ۱۸ سالگی وارد کالج شد و یکی از اولین زنان اسکاتلند بود که مدرک پزشکی خود را در سال ۱۹۰۱ با نمرات بالا دریافت کرد. راس پس از فراغت از تحصیل برای مدتی در لندن و سپس در جزیره کولونسی مشغول به کار شد. در سال ۱۹۰۸ به یک آگهی با عنوان «یک خانم دکتر برای ( کار ) در شرق نیازمندیم» جواب داد و به عنوان دستیار یک پزشک ارمنی به ایران آمد و سپس مشغول کار میان ایل بختیاری شد. او در کتابی با عنوان «خانم دکتری در سرزمین بختیاری» به ذکر خاطراتش از این دوران می پردازد. سفر وی به ایران دو بار دچار وقفه شد. بار اول برای گذراندن دوران نقاهت در خانه و بار دوم برای کار به عنوان جراح کشتی عازم سواحل هند و ژاپن. با این حال او دوباره به ایران برگشت و تا آغاز جنگ جهانی اول در ایران مشغول به کار بود. پس از شروع جنگ جهانی اول در سپتامبر ۱۹۱۴، به دلیل کمبود نیرو برای کار در صربستان داوطلب شد و اواخر ژانویه ۱۹۱۵ کار خود را در بیمارستان نظامی شهر کراگویواتس این کشور شروع کرد. شرایط کاری وی در آنجا بسیار سخت بود. او تنها دو همکار یونانی داشت و بدون پرستار آموزش دیده کار می کرد. الیزابت که در بخش تیفوس بیمارستان نظامی در کراگیواتس کار می کرد، خود مبتلا به تیفوس شد و در ۱۴ فوریه ۱۹۱۵ در زادروز ۳۷ سالگیش درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد. مراسم بزرگداشت دکتر راس هر ساله در همین شهر برگزار می شود.
زمان سفر الیزابت راس به ایران مقارن با دوران انقلاب مشروطه بود. دکتر راس ابتدا در شهر جلفا مشغول به کار شد. در سال ۱۹۰۹ بود که دیداری با نجف قلیخان پسر حسین قلیخان بختیاری داشت. در این دیدار او به راس گفت که تمایل دارد یک پزشک انگلیسی در میان ایل بختیاری باشد. این دیدار زمینه ساز رفتن او میان بختیاری ها برای حدود ۴ سال شد. راس پزشک زنان اشرافی بختیاری ( معروف به بی بی ) بود. کتاب خاطرات او مشروحی از زندگی بختیاری ها به خصوص زنان بختیاری و نقش آن ها را در آن دوران بیان می کند. همان طور که او علاقه خاصی به بختیاری ها داشت، آن ها نیز او را دوست داشتند و حتی به او لقب بی بی گل افروز را داده بودند. زندگی او در ایران با ماجراهای مختلفی همراه بود. منجمله یک بار در بیابان گم شد و مورد دستبرد راهزنان قرار گرفت.
... [مشاهده متن کامل]
الیزابت از خانواده ای تحصیلکرده و ماجراجو بود. خانواده راس در شهر تین اقامت داشتند و پدر خانواده بانکدار بود. پدر و مادر الیزابت معتقد بودند در زمینه آموزش نباید بین دختر و پسر تفاوتی باشد. خواهر الیزابت، لوسی هم مدرک پزشکی داشت. برادرش جیمز نس مک بین راس نیز تحصیلات پزشکی و جراحی داشت و به عنوان جراح کشتی کار می کرد. الیزابت در سن ۱۸ سالگی وارد کالج شد و یکی از اولین زنان اسکاتلند بود که مدرک پزشکی خود را در سال ۱۹۰۱ با نمرات بالا دریافت کرد. راس پس از فراغت از تحصیل برای مدتی در لندن و سپس در جزیره کولونسی مشغول به کار شد. در سال ۱۹۰۸ به یک آگهی با عنوان «یک خانم دکتر برای ( کار ) در شرق نیازمندیم» جواب داد و به عنوان دستیار یک پزشک ارمنی به ایران آمد و سپس مشغول کار میان ایل بختیاری شد. او در کتابی با عنوان «خانم دکتری در سرزمین بختیاری» به ذکر خاطراتش از این دوران می پردازد. سفر وی به ایران دو بار دچار وقفه شد. بار اول برای گذراندن دوران نقاهت در خانه و بار دوم برای کار به عنوان جراح کشتی عازم سواحل هند و ژاپن. با این حال او دوباره به ایران برگشت و تا آغاز جنگ جهانی اول در ایران مشغول به کار بود. پس از شروع جنگ جهانی اول در سپتامبر ۱۹۱۴، به دلیل کمبود نیرو برای کار در صربستان داوطلب شد و اواخر ژانویه ۱۹۱۵ کار خود را در بیمارستان نظامی شهر کراگویواتس این کشور شروع کرد. شرایط کاری وی در آنجا بسیار سخت بود. او تنها دو همکار یونانی داشت و بدون پرستار آموزش دیده کار می کرد. الیزابت که در بخش تیفوس بیمارستان نظامی در کراگیواتس کار می کرد، خود مبتلا به تیفوس شد و در ۱۴ فوریه ۱۹۱۵ در زادروز ۳۷ سالگیش درگذشت و همان جا به خاک سپرده شد. مراسم بزرگداشت دکتر راس هر ساله در همین شهر برگزار می شود.
زمان سفر الیزابت راس به ایران مقارن با دوران انقلاب مشروطه بود. دکتر راس ابتدا در شهر جلفا مشغول به کار شد. در سال ۱۹۰۹ بود که دیداری با نجف قلیخان پسر حسین قلیخان بختیاری داشت. در این دیدار او به راس گفت که تمایل دارد یک پزشک انگلیسی در میان ایل بختیاری باشد. این دیدار زمینه ساز رفتن او میان بختیاری ها برای حدود ۴ سال شد. راس پزشک زنان اشرافی بختیاری ( معروف به بی بی ) بود. کتاب خاطرات او مشروحی از زندگی بختیاری ها به خصوص زنان بختیاری و نقش آن ها را در آن دوران بیان می کند. همان طور که او علاقه خاصی به بختیاری ها داشت، آن ها نیز او را دوست داشتند و حتی به او لقب بی بی گل افروز را داده بودند. زندگی او در ایران با ماجراهای مختلفی همراه بود. منجمله یک بار در بیابان گم شد و مورد دستبرد راهزنان قرار گرفت.
