الکن

آلکن. آلکن ها ( به انگلیسی: Alkene ) ، یا الفین ها ( به انگلیسی: Olefin ) هیدروکربن هایی هستند که یک پیوند دوگانه کربن – کربن ( C=C ) دارند و فرمول کلی آن ها به صورت CnH2n می باشد. [ ۱] آلکن ها سیر نشده هستند، یعنی می توانند هیدروژن بگیرند و سیر شوند. آلکن ها نقش مهمی از نظر بیولوژیکی ایفا می کنند، به عنوان مثال اتیلن هورمون گیاهان بوده که از اسید آمینه متیونین ( methionine ) ایجاد شده و باعث رسیدن میوه ها، بازشدن شکوفه ها و گل ها و همچنین ریزش برگ ها در پاییز می شود و به دلیل این خاصیت در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. برای جلوگیری از خراب شدن میوه هایی مانند سیب، گلابی و موز، در حمل و نقل یا انبار، آن ها را کمی نارس می چینند و قبل از وارد کردن به بازار، تحت تأثیر اتیلن قرار می دهند تا رسیده شود. دیگر ترکیب طبیعی جالبی که در دسته آلکن ها جای دارد، یا به اصطلاح ایزوپرن است. ترپن ها ( که از ۱ یک چند واحد ایزوپرن تشکیل شده اند ) به صورت مواد بو و طعم دهنده ( عصاره نعناع و اُکالیپتوس ) ، عطرها ( رُز، سنبل ) و حلال ( تورپنتین ) به کار گرفته می شوند.
اتن ( اتیلن ) کوچک ترین عضو خانوده آلکن ها و به فرمول C2H4 می باشد که دو اتم هیدروژن کمتر از آلکان هم کربن ( اتان ) دارد و بین دو اتم کربن پیوند دوگانه وجود دارد. به دلیل وجود این پیوند دوگانه، اتیلن ایزومر صورت بندی ندارد، یعنی دو نیمه مولکول نمی توانند با چرخش حول پیوند دوگانه، صورت بندی خود را تغییر دهند. هرگاه ما چهار اتم هیدروژن و دو اتم کربن sp2 را کنار هم مرتب کنیم، شکلی ایجاد می شود که در آن هر اتم کربن در سه پیوند سیگما ( σ ) شرکت دارد. برای رسیدن کربن به حالت اکتت، لازم است سومین اوربیتال2p اتم های کربن همپوشانی کرده، پیوند جدیدی ایجاد کنند. این پیوند از نظر شکل و انرژی، با پیوند σ متفاوت و به پیوند πموسوم است. اتن ها گازهای بیرنگی هستند.
مانند سایر ترکیب های آلی برخی آلکن ها هنوز با نام های متداولشان شناخته می شوند ( اتیلن به جای اتن ) . در نام گذاری متداول به جای پسوند آن، ane آلکان ها از پسوند اِن، ene استفاده می شود. این روش نام گذاری بیشتر برای مولکول های ساده و کوچک به کار می رود. سیستم پیچیده تری در مورد تعمیم قوانین نام گذاری برای مولکول های پیچیده تر آلکن مورد نیاز است.
برای نام گذاری از طریق آیوپاک قواعد زیر بایستی رعایت شوند:

آلکن. آلکِن (alkene)
هر عضو از گروه هیدروکربن هایی با فرمول کلی CnH۲n. پیش تر به اولفین۱ها معروف بودند. آلکِن ها ترکیبات سیرنشده۲ ای اند که ویژگی آن ها داشتن یک یا چند پیوند دوگانه بین اتم کربن های مجاور است. آلکِن های سبک تر، مانند اِتِن (اتیلن) و پروپِن، گازهایی اند که از کراکینگ۳ اجزای نفت به دست می آیند. آلکِن ها واکنش افزایشی انجام می دهند و بسیاری از ترکیبات مفید، ازجمله پلی اتن و برمواتان را از آن ها می سازند. سری الکن۴ هیدروکربن۵های اتن۶ (C۲H۴)، پروپن۷ (CH۳-CH۲=CH۲)، و بوتن۸ (C۴H۸).