الکسی شارل آنری موریس کلرل دو توکویل ( فرانسوی: Alexis Charles - Henri - Maurice Clérel de Tocqueville ; زاده ۲۹ ژوئیه ۱۸۰۵ در پاریس، فرانسه - درگذشته ۱۶ آوریل ۱۸۵۹ در کَن ) یکی از مهم ترین متفکران قرن نوزدهم فرانسه است. وی تاریخ دان، حقوق دان، فیلسوف، سیاست مدار و یکی از مؤسسین جامعه شناسی و علم سیاست امروزی بوده است. دربارهٔ او می گویند «توکویل برای درک جهانی نو، علوم سیاسی تازه ای اختراع کرده است». به نظر او «گردش فکر در عرصه تمدن مثل گردش خون در عرصه بدن است». گرچه او هم عصر دوره جامعه شناسان مؤسس بوده و به تحقیق و بررسی بدیع در مورد اتفاقات بزرگ غرب پرداخته است، اما کمتر او را به عنوان جامعه شناس معرفی کرده اند. یکی از مسائل اصلی مورد توجه او «دموکراسی» و «آزادی» در فرانسه بعد از انقلاب و آمریکا است که در دو کتاب مهم وی انقلاب فرانسه و رژیم پیش از آن و دو جلد تحلیل دموکراسی در آمریکا بررسی شده است.
... [مشاهده متن کامل]
برخی از اندیشمندان، دو جریان اصلی نیمه اول قرن نوزدهم را «لیبرالیسم سیاسی توکویل» در مقابل «مارکسیسم» می دانند. توکویل زود درگذشت و اندیشه اش ناشناخته ماند اما در سال های اخیر شاهد بازگشت به او هستیم. جامعه شناس ریمون آرون در کتابش با عنوان مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی بسیار از توکویل یاد کرده، او را از بنیان گذاران علم جامعه شناسی دانسته و وی را در کنار متفکرانی چون ارسطو، مونتسکیو، مارکس، وبر، دورکیم و ویلفردو پارتو قرارداده است. از نظر او توکویل بیشتر ادامه دهندهٔ مونتسکیو است تا جامعه شناسان کلاسیک. می گویند آرون در اواخر عمرش می گفت: «من توکویلی هستم و قرن نوزدهم و تحولات بعد از آن را جدال میان توکویل و مارکس می دانم». ریمون بودُن، از دیگر جامعه شناسان صاحب نفوذ معاصر، نیز معتقد است روندهایی که توکویل در صد و هفتاد سال پیش تشخیص داده هنوز از روندهای جدی جامعه کنونی ماست. توکویل در ایران، همچنین در سال های پس از دهه ۱۳۷۰، مورد توجه جامعه شناسان نسل اخیر قرار گرفته است.
استثناگرایی آمریکایی اول بار توسط وی معرفی گردید.
الکسی دو توکویل در همان سالی که ناپلئون از نیروی دریایی بریتانیا شکست خورد یعنی در سال ۱۸۰۵ در پاریس متولد شد. خانوادهٔ الکسی از اشراف و زمین داران بزرگ منطقه نورماندی در فرانسه بودند. وی پسر سوم اِروه لویی فرانسوا ژان بوناوانتور کلرل و خانم لوییز مادلن لوپلتیه دو روزانبو بود. وی نوه مالرب، مدیر سابق کتابخانه در زمان «دائرةالمعارف» و وکیل مدافع بعدی لویی شانزدهم بود.
... [مشاهده متن کامل]
برخی از اندیشمندان، دو جریان اصلی نیمه اول قرن نوزدهم را «لیبرالیسم سیاسی توکویل» در مقابل «مارکسیسم» می دانند. توکویل زود درگذشت و اندیشه اش ناشناخته ماند اما در سال های اخیر شاهد بازگشت به او هستیم. جامعه شناس ریمون آرون در کتابش با عنوان مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی بسیار از توکویل یاد کرده، او را از بنیان گذاران علم جامعه شناسی دانسته و وی را در کنار متفکرانی چون ارسطو، مونتسکیو، مارکس، وبر، دورکیم و ویلفردو پارتو قرارداده است. از نظر او توکویل بیشتر ادامه دهندهٔ مونتسکیو است تا جامعه شناسان کلاسیک. می گویند آرون در اواخر عمرش می گفت: «من توکویلی هستم و قرن نوزدهم و تحولات بعد از آن را جدال میان توکویل و مارکس می دانم». ریمون بودُن، از دیگر جامعه شناسان صاحب نفوذ معاصر، نیز معتقد است روندهایی که توکویل در صد و هفتاد سال پیش تشخیص داده هنوز از روندهای جدی جامعه کنونی ماست. توکویل در ایران، همچنین در سال های پس از دهه ۱۳۷۰، مورد توجه جامعه شناسان نسل اخیر قرار گرفته است.
استثناگرایی آمریکایی اول بار توسط وی معرفی گردید.
الکسی دو توکویل در همان سالی که ناپلئون از نیروی دریایی بریتانیا شکست خورد یعنی در سال ۱۸۰۵ در پاریس متولد شد. خانوادهٔ الکسی از اشراف و زمین داران بزرگ منطقه نورماندی در فرانسه بودند. وی پسر سوم اِروه لویی فرانسوا ژان بوناوانتور کلرل و خانم لوییز مادلن لوپلتیه دو روزانبو بود. وی نوه مالرب، مدیر سابق کتابخانه در زمان «دائرةالمعارف» و وکیل مدافع بعدی لویی شانزدهم بود.
