الکتروفورز ( به انگلیسی: Electrophoresis ) یا الکترونوب به حرکات ذرات در یک مایع تحت میدان الکتریکی گویند. این روش، از شناخته شده ترین روش های آزمایشگاهی برای جداسازی بیومولکول ها است.
به سبب این که ماکرومولکول های زیستی مانند دی ان ای و پروتئین ها دارای بار هستند می توان با قرار دادن آن ها در یک میدان الکتریکی، آن ها را بر اساس خواص فیزیکی مانند شکل فضایی، جرم مولکولی و بار الکتریکی، تفکیک کرد. برای این منظور از الکتروفورز استفاده می شود. روش های مختلف الکتروفورز برای تفکیک و مطالعهٔ بیومولکول ها شامل اسیدهای نوکلئیک و پروتئین ها ابداع شده است.
حرکت در فضایی با میدان الکتریکی غیریکنواخت، دی الکتروفورز نامیده می شود. الکتروفورز تکنیکی است که برای جداسازی و در برخی مواقع خالص سازی ماکرومولکول ها به ویژه پروتئین ها و اسیدهای آمینه که در اندازه و ترکیب متفاوتند، به کار می رود. زمانی که مولکول های بارگذاری شده در یک میدان الکتریکی قرار می گیرند، بر اساس بار الکتریکی شان به سمت قطب مثبت ( آند ) یا منفی ( کاتد ) حرکت می کنند. سرعت حرکت مولکول ها در این شرایط نه تنها تحت تأثیر بار الکتریکی و شدت میدان الکتریکی است، بلکه عواملی نظیر اندازه، جرم مولکولی و شکل فضایی مولکول نیز در این امر دخیل هستند.
از یک محیط نیمه جامد ( ژل ) به عنوان فاز ثابت استفاده می شود. این نوع الکتروفورز برحسب نوع ژل به کار گرفته شده به دو نوع الکتروفورز ژل پلی آکریل آمید ( PAGE ) و الکتروفورز ژل آگارز تقسیم می شود. الکتروفورز PAGE دارای قدرت تفکیک بسیار بالایی بوده و برای تفکیک پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک به کار گرفته می شود. به منظور بررسی پروتئین ها با استفاده از PAGE، به سبب این که پروتئین ها دارای بارهای مختلفی هستند، معمولاً برای این که تفکیک فقط بر اساس جرم مولکولی انجام شود به بافر ماده شیمیایی SDS ( سدیم دو دسیل سولفات ) اضافه می شود. SDS مولکول بزرگی با بار منفی است. این ماده باعث تغییر در ساختار پروتئین ها شده و به آن ها متصل می شود. به ازای هر دو اسید آمینه، یک مولکول SDS به پروتئین متصل می شود که باعث القاء بار منفی متناسب با جرم مولکولی به پروتئین می شود. هر چه غلظت پلی آکریل آمید بیشتر باشد قدرت تفکیک ژل بیشتر خواهد بود و مولکول های دارای جرم مولکولی نزدیک به هم را بهتر تفکیک می نماید.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبه سبب این که ماکرومولکول های زیستی مانند دی ان ای و پروتئین ها دارای بار هستند می توان با قرار دادن آن ها در یک میدان الکتریکی، آن ها را بر اساس خواص فیزیکی مانند شکل فضایی، جرم مولکولی و بار الکتریکی، تفکیک کرد. برای این منظور از الکتروفورز استفاده می شود. روش های مختلف الکتروفورز برای تفکیک و مطالعهٔ بیومولکول ها شامل اسیدهای نوکلئیک و پروتئین ها ابداع شده است.
حرکت در فضایی با میدان الکتریکی غیریکنواخت، دی الکتروفورز نامیده می شود. الکتروفورز تکنیکی است که برای جداسازی و در برخی مواقع خالص سازی ماکرومولکول ها به ویژه پروتئین ها و اسیدهای آمینه که در اندازه و ترکیب متفاوتند، به کار می رود. زمانی که مولکول های بارگذاری شده در یک میدان الکتریکی قرار می گیرند، بر اساس بار الکتریکی شان به سمت قطب مثبت ( آند ) یا منفی ( کاتد ) حرکت می کنند. سرعت حرکت مولکول ها در این شرایط نه تنها تحت تأثیر بار الکتریکی و شدت میدان الکتریکی است، بلکه عواملی نظیر اندازه، جرم مولکولی و شکل فضایی مولکول نیز در این امر دخیل هستند.
از یک محیط نیمه جامد ( ژل ) به عنوان فاز ثابت استفاده می شود. این نوع الکتروفورز برحسب نوع ژل به کار گرفته شده به دو نوع الکتروفورز ژل پلی آکریل آمید ( PAGE ) و الکتروفورز ژل آگارز تقسیم می شود. الکتروفورز PAGE دارای قدرت تفکیک بسیار بالایی بوده و برای تفکیک پروتئین ها و اسیدهای نوکلئیک به کار گرفته می شود. به منظور بررسی پروتئین ها با استفاده از PAGE، به سبب این که پروتئین ها دارای بارهای مختلفی هستند، معمولاً برای این که تفکیک فقط بر اساس جرم مولکولی انجام شود به بافر ماده شیمیایی SDS ( سدیم دو دسیل سولفات ) اضافه می شود. SDS مولکول بزرگی با بار منفی است. این ماده باعث تغییر در ساختار پروتئین ها شده و به آن ها متصل می شود. به ازای هر دو اسید آمینه، یک مولکول SDS به پروتئین متصل می شود که باعث القاء بار منفی متناسب با جرم مولکولی به پروتئین می شود. هر چه غلظت پلی آکریل آمید بیشتر باشد قدرت تفکیک ژل بیشتر خواهد بود و مولکول های دارای جرم مولکولی نزدیک به هم را بهتر تفکیک می نماید.
wiki: الکتروفورز