الوافیه فی اصول الفقه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] الوافیة فی اصول الفقه. «الوافیة فی اصول الفقه»، به زبان عربی ، اثر فاضل تونی ، ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی خراسانی (متوفای ۱۰۷۱ ق)، است. آن طور که سید خوانساری در « روضات الجنات » و آقا بزرگ تهرانی در « الذریعة » آورده اند، تاریخ تالیف کتاب، سال ۱۰۵۹ ق، است.
کتاب، شامل یک مقدمه و شش باب است.

[ویکی اهل البیت] الوافیة فی اصول الفقه. عبدالله بن محمد بشروی خراسانی، مشهور به فاضل تونی.(م 1071 ق)
وی عالمی فاضل، فقیه، صالح، عابد، پارسا و یکی از اعلام بزرگ شیعه در قرن یازدهم بوده است. گفته شده که وی در علم و کمال و فضیلت و تقوا به مرحوم مقدس اردبیلی شباهت داشته است و چون حر عاملی معاصر او بوده، بهتر از هر کس دیگر او را در امل الآمل توصیف نموده است.
وی مدتی در اصفهان در مدرسه ملا عبدالله مشغول تحصیل بود، سپس به مشهد رفت و مدتی در آنجا می ماند، آنگاه به عزم زیارت ائمه از راه قزوین عازم عتبات شد، اما به درخواست خلیل قزوینی مدتی هم در قزوین ماند و سپس عازم زیارت گردید و در میان راه در کرمانشاه دیده از جهان فروبست. شاید رحلت وی در برگشت از زیارت بوده است.
شرح الارشاد در فقه، فوائد المدینه در اصول، وافیه در اصول و...
این کتاب در اصول فقه شیعه امامیه و از بهترین کتب این فن است. کتاب وافیه مورد توجه و مرجع بسیاری از فقها و اصولیونی بوده که بعد از فاضل تونی آمده اند. صاحب الذریعه در مورد کتاب وافیه چنین می نویسد: «فهذه رسالة وافیة و جملة شافیة محتویة علی تحقیق المهم من المسائل سیّما مباحث الأدلّة العقلیة و مباحث الاجتهاد والتقلید و باب التراجیح...».

[ویکی فقه] «الوافیة فی اصول الفقه»، به زبان عربی ، اثر فاضل تونی ، ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی خراسانی (متوفای ۱۰۷۱ ق)، است. آن طور که سید خوانساری در « روضات الجنات » و آقا بزرگ تهرانی در « الذریعة » آورده اند، تاریخ تالیف کتاب، سال ۱۰۵۹ ق، است.
کتاب، شامل یک مقدمه و شش باب است.
گزارش محتوا
مقدمه، شامل چهار مبحث است که عبارتند از: تعریف اصول فقه ، حقیقت و مجاز ، دوران لفظ بین حقیقت و مجاز و نقل و تخصیص و اشتراک و اضمار و در آخر، مبحث مشتق .باب اول، امر و نهی است که در دو مقصد اوامر و مقصد نواهی آمده است. باب دوم، عام و خاص و باب سوم، ادله شرعیه (شامل کتاب ، اجماع و سنت ) و باب چهارم، ادله عقلیه است شامل هفت قسمت، که عبارتند از: مستقلات عقلیه ، استصحاب حال عقل، اصالة النفی یا برائت اصلی، اخذ به قدر متیقن، تمسک به عدم الدلیل، استصحاب حال شرع و تلازم بین حکمین.قسمت تلازم بین حکمین، خود، شامل ۵ امر است که عبارتند از: مقدمه واجب ، مسئله ضد ، منطوق غیر صریح، مفاهیم و قیاس . باب پنجم، شامل مباحث اجتهاد و تقلید و باب ششم در باره تعادل و تراجیح است.
← ویژگی های کتاب
این کتاب، مورد توجه علمای اصولی قرار گرفته و شروح متعددی بر آن نگاشته شده است. در الذریعة جلد ۶ صفحات ۲۳۰ تا ۲۳۲ و هم چنین جلد ۱۴ صفحات ۱۶۶ تا ۱۶۸، نام این شروح آمده است. از مهم ترین این شروح می توان به شرح سید صدر الدین ، محمد بن باقر رضوی قمی (متوفای بین ۱۱۵۰ تا ۱۱۶۰ ق)، اشاره کرد.شرح دیگر، شرح سید بحر العلوم ، محمد مهدی بن سید مرتضی طباطبایی بروجردی (متوفای ۱۲۱۲ ق) است. از شروح معتبر دیگر، شرح الوافیة است که سید جواد یا سید محمد جواد بن حسین عاملی، صاحب مفتاح الکرامة (متوفای ۱۲۶۶ ق) آن را نگاشته و در آخر متاجر مفتاح الکرامة چاپ شده است.الوافی، تالیف محقق کاظمی ، سید محسن اعرجی، صاحب کتاب المحصول فی الاصول (متوفای ۱۲۲۷ ق) نیز از شروح مهم الوافیة است.
نسخه شناسی
...

[ویکی نور] «الوافیة فی أصول الفقه»، به زبان عربی، اثر فاضل تونی، ملا عبدالله بن محمد تونی بشروی خراسانی (متوفای 1071ق)، است.
آن طور که سید خوانساری در «روضات الجنات» و آقا بزرگ تهرانی در «الذریعة» آورده اند، تاریخ تألیف کتاب، سال 1059ق، است.
کتاب، شامل یک مقدمه و شش باب است.
مقدمه، شامل چهار مبحث است که عبارتند از: تعریف اصول فقه، حقیقت و مجاز، دوران لفظ بین حقیقت و مجاز و نقل و تخصیص و اشتراک و اضمار و در آخر، مبحث مشتق.
باب اوّل، امر و نهی است که در دو مقصد اوامر و مقصد نواهی آمده است.

[ویکی شیعه] الوافیه فی اصول الفقه (کتاب). الوافیة فی اصول الفقة کتابی در علم اصول فقه است. مؤلف این کتاب فاضل تونی است. آغاز نگارش کتاب معلوم نیست اما تاریخ اتمام نگارش آن ۱۲ ربیع الاول ۱۰۵۹ق است. اصولیین به این کتاب توجه کرد‎اند و بر آن شروحی نگاشته شده است. الوافیه فصل بندی جدیدی از اصول فقه ارایه می دهد. در این کتاب، نقدهایی بر اخباریون دیده می شود.
نویسنده این اثر فاضل تونی عالم قرن یازدهم قمری است. از زندگی شخصی وی اطلاع چندانی در دست نیست. وی عالمی اخباری معتدل بوده است و برخی چون امام خمینی او را عالمی اصولی دانسته اند.
تونی وافیه را رساله ای وافی و شافی وصف کرده که مشتمل بر تحقیق دربارهٔ مسائل مهم اصولی، بویژه ادلهٔ عقلی و اجتهاد و تقلید و تعادل و تراجیح است.

دانشنامه آزاد فارسی

پیشنهاد کاربران

بپرس