الهی قمشه ای مهدی

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] مهدی الهی قمشه‎ای از علمای شیعه، مترجم قرآن و از اساتید دانشگاه الهیات دانشگاه تهران بود. او در حکمت و فلسفه و عرفان و فقه و اصول و تفسیر، دانش داشت و دارای طبع لطیف و خط خوشی هم بود.
میرزا مهدی الهی قمشه‎ای معروف به محی‎الدین، فرزند میرزا ابوالحسن از علمای تهران بود که در سال 1322 در قمشه اصفهان (شهرضا) به دنیا آمد. در اشعارش به الهی تخلص می‎کرد. اصالتاً از سادات بحرین بود و نیاکانش در زمان نادرشاه از بحرین به قمشه آمدند و در آنجا مقیم شدند. لذا به الهی قمشه‎ای مشهور بود. علامه حسن‎زاده از زبان او می‎نویسد: «بارها به این بنده می‎فرمود که من اصلاً، از سادات بحرینم ولی چون در کسوت متعارف فعلی که اختصاص به شیخ دارد شناخته شده‎ام از تبدیل عمامه سفید به سیاه خودداری می‎کنم» او اکثر تابستان‎ها برای زیارت به مشهد می‎رفت.
میرزا مهدی الهی، در شب سه‎شنبه دوازدهم ربیع‎الثانی 1393 قمری مطابق با 25 اردیبهشت 1325 شمسی از دنیا رفت. صبح روز قبلش درسش را برگزار کرده بود و آثاری از بیماری در وی نبود. جنازه‎اش را به قم حمل و در وادی‎السلام این شهر دفن کردند. علامه طباطبایی در خاک‎سپاری میرزا مهدی الهی بسیار گریست.
وی دروس ابتدایی و سطوح نهایی را در فقه و اصول از علما و حکمای قمشه و اصفهان فرا گرفت و از آنجا به مشهد سفر کرد. در مشهد از اساتید بنام آنجا مانند آقابزرگ حکیم، حاج‎آقا حسین قمی، میرزا مهدی اصفهانی و آیت‎الله برسی و... بهره برد. او پس از مشهد به تهران رفت و در دانشکده الهیات و دانشگاه تهران به تدریس فلسفه و حکمت و سایر علوم پرداخت. از دیگر اساتید او می‎توان شیخ اسدالله یزدی، ملا محمدعلی معروف به حاجی فاضل، محمدهادی فرزانه قمشه‎ای و... را نام برد. او خط را از میرخانی تعلیم می‎گرفت. وی در شب‎های جمعه جلسه درس تفسیر داشت. و کتاب قانون بوعلی را هم در تهران تدریس می‎کرد. طبع لطیف او باعث سرایش دیوان اشعار او شده است.
سید ابوالحسن رفیعی قزوینی؛

دانشنامه آزاد فارسی

الهی قُمشِه ای، مهدی (قمشه ۱۲۷۹ ـ تهران ۱۳۵۲ش)
الهی قُمشِه ای، مهدی
(ملقب به محیی الدین) مدرّس فلسفه، عارف، مفسّر قرآن. وی پس از کسب مقدمات علوم در زادگاهش، در ۱۴ سالگی به دنبال فوت پدر و مادر به اصفهان رفت و از درس سید حسن مدرس و شیخ محمد خراسانی بهره برد. بعد از یک سال به مشهد رفت و از درس شیخ اسدالله یزدی، آقا بزرگ حکیم (شهیدی)، حاج فاضل رازی و حاج آقا حسین قمی استفاده کرد. به عزم دیدار از استادان نجف، قم و تهران، به تهران عزیمت کرد و از درس میرزا طاهر تنکابنی مستفیض شد. سپس به تدریس در مدرسۀ سپهسالار، که بعداً به دانشکدۀ معقول و منقول تبدیل شد، اشتغال ورزید. ترجمه او از قرآن مجید (۱۳۲۳ش) ساده و روان و تفسیرآمیز است و امروزه مقبولیت عام پیدا کرده است. قمشه ای افزون بر دیوان اشعار مشتمل بر نغمۀ الهی، نغمۀ حسینی و نغمۀ عشاق، ترجمۀ و تألیف های متعددی دارد، همچون حکمت الهی که بخش دوم آن شرح فصوص الحکم منسوب به فارابی است، مشاهدات العارفین فی احوال السالکین؛ ترجمه صحیفۀ سجادیه و مفاتیح الجنان؛ تصحیح و تحشیۀ تفسیر ابوالفتوح رازی.

پیشنهاد کاربران

بپرس