المکاسب و البیع

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] المکاسب و البیع تألیف شیخ محمد تقی بن آخوند ملا محمد بن علی آملی طبری تهرانی (م 1391 ق).
کتاب المکاسب و البیع یا حاشیة علی المکاسب از بهترین شروح کتاب المکاسب شیخ انصاری «قده» می باشد این کتاب تقریرات درس محقق نائینی «قده» (م 1355 ق) است که توسط شیخ محمد تقی آملی جمع آوری و تقریر شده است.
کتاب شامل مباحث مکاسب محرمه به صورت مختصر و قسمتی از کتاب البیع تا مبحث «اشتراط العلم بقدر الثمن و المثمن» می باشد. در آخر آن نیز رسالۀ مختصر و کوچکی در حکم لباس مشکوک در نماز که تقریر درس محمود شیرازی «قده» (م 1312 ق) توسط یکی از شاگردانش است به آن ضمیمه شده است.
اگر چه تقریبا تمام کتاب توسط مؤلف جمع آوری گردیده است اما از صفحۀ 487 به بعد مطالب کتاب توسط فرزند مؤلف، آقا ضیاء الدین آملی تکمیل شده است. .
شیخ محمد تقی آملی که از مبرزترین و فاضل ترین شاگردان محقق نائینی «قده» و آقا ضیاء عراقی «قده» (م 1361 ق) بوده است. وی نهایت تلاش خود را در شرکت در درس محقق نائینی و جمع آوری و تقریر آن صرف نموده است تا جایی که محقق نائینی در تعریف و ستایش از کتاب، از وی چنین یاد نموده است:
محمد الأفاضل المراقبین للحضور علی أبحاثنا فقها و أصولا هو قرة عینی العالم العلام و الفاضل الهمام صفوة المجتهدین الغطام و رکن الإسلام المؤید المسدد التقی الزکی...

[ویکی فقه] المکاسب و البیع (کتاب). مؤلف کتاب شیخ محمد تقی بن آخوند ملا محمد بن علی آملی طبری تهرانی متوفای ۱۳۹۱ هجری قمری است.
کتاب المکاسب و البیع یا حاشیة علی المکاسب از بهترین شروح کتاب المکاسب شیخ انصاری «قده» می باشد. این کتاب تقریرات درس محقق نائینی «قده» (م ۱۳۵۵ ق) است که توسط شیخ محمد تقی آملی جمع آوری و تقریر شده است.کتاب شامل مباحث مکاسب محرمه به صورت مختصر و قسمتی از کتاب البیع تا مبحث «اشتراط العلم بقدر الثمن و المثمن» می باشد. در آخر آن نیز رسالۀ مختصر و کوچکی در حکم لباس مشکوک در نماز که تقریر درس محمود شیرازی «قده» (م ۱۳۱۲ ق) توسط یکی از شاگردانش است به آن ضمیمه شده است. اگر چه تقریبا تمام کتاب توسط مؤلف جمع آوری گردیده است اما از صفحۀ ۴۸۷ به بعد مطالب کتاب توسط فرزند مؤلف، آقا ضیاء الدین آملی تکمیل شده است.
شیوۀ تالیف
شیخ محمد تقی آملی که از مبرزترین و فاضل ترین شاگردان محقق نائینی «قده» و آقا ضیاء عراقی «قده» (م ۱۳۶۱ ق) بوده است نهایت تلاش خود را در شرکت در درس محقق نائینی و جمع آوری و تقریر آن صرف نموده است تا جایی که محقق نائینی در تعریف و ستایش از کتاب، از وی چنین یاد نموده است:محمد الافاضل المراقبین للحضور علی ابحاثنا فقها و اصولا هو قرة عینی العالم العلام و الفاضل الهمام صفوة المجتهدین الغطام و رکن الاسلام المؤید المسدد التقی الزکی... و سپس در ادامه می نویسد: فهذه الصحائف طبق ما استفاده من ابحاثنا راجعت ببعض مواقعه المهم فوجدته من حسن الضبط و جودة التحریر و ایراده لما اوردناه بعبارات رائقة خالیة عن الایجاز المخل و الاطناب الممل.محقق نائینی در این کتاب کمتر به حواشی مشهور المکاسب شیخ اعظم متعرض شده و بیشتر نظریات و استنباطات خودش را مورد بحث قرار داده است. البته مقرر گاهی نظریات خود را با عبارت (اقول) در متن یا در حاشیۀ کتاب ذکر کرده است و به علت اجمال بعضی از مباحث نیز گاهی توضیح مباحث اصولی را به کتاب تقریرات اصول مرحوم نائینی «قده» که توسط وی انجام شده است، ارجاع داده است، به عنوان نمونه: قد بسطنا الکلام فی ذلک فی غیر موضع من تحریرات الاصول حسب ما افاده شیخنا العلامة ادام الله ایامه شیخ محمد تقی آملی دربارۀ تلاش در جمع آوری مطالب و متن روان کتاب در پایان آن می نویسد: و بذلت جهدی فی تادیة المطالب باسهل العبارات الخالیة عن الاعضال و الغلق علی حسب ما تفضل علی الله العظیم.
تقریری دیگر
قابل ذکر است که یکی دیگر از تقریرات خوب درس محقق نائینی توسط شیخ موسی خوانساری نجفی (م ۱۳۶۳ ق) بنام « منیة الطالب » نوشته و چاپ شده است. در این کتاب علاوه بر مکاسب محرمه، تمام کتاب های البیع و خیارات آورده شده است و در پایان نیز رسالۀ حکم لباس مشکوک که توسط محقق نائینی تقریر شده است بعدها به آن ضمیمه شده است. با مراجعه به این کتاب هم می توان مباحث مذکور در «المکاسب و البیع» و «منیة الطالب» را با هم مقایسه نمود و هم نواقص المکاسب و البیع را جبران نمود.
تاریخ تالیف
...

پیشنهاد کاربران

بپرس