الموءوده

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
وئد (۱ بار)

«مَوْؤُدَة» از مادّه «وأْد» (بر وزن وعد) به معنای دختری است که زنده در زیر خاک دفن شده. بعضی گفته اند، ریشه آن، به معنای ثقل و سنگینی است، و چون این دختران را در گور دفن می کردند و خاک به روی آنها می ریختند، این تعبیر درباره آنها به کار رفته است.
در بعضی از روایات در تفسیر این آیه توسعه داده شده، تا آنجا که شامل هر گونه قطع رحم، و یا قطع مودّت اهل بیت(علیهم السلام)می شود.
. وأد به معنی زنده بگور کردن است در قاموس می‏گوید:«وَادَ بَنْتَهُ» یعنی دخترش را زنده بگور کرد. مَوْؤُدَة و وَئیدة دختر زنده بگور شده است یعنی: آن‏گاه که دختر زنده بگور شده سوال شود که بچه گناهی کشته شده است. فرزدق شاعر در باره خانواده خویش گوید: وَ مِنّا الذَّی مَنَعَ الْوائِداتِ فَاَحْیَا الْوَئیدَ فَلَمْ توُئَد یعنی: از ماست آنکه زنده بگور شده‏ها را از زنده بگور شدن منع کرد وآن رااز زنده کرد پس زنده بگور نشد. اشاره به جد خویش است که دختران عرب را می‏خرید و نمیگذاشت زنده بگور شوند. ناگفته نماند: بعضی از عربها فرزندان خویش را از ترس گرسنگی می‏کشتند چنانکه در «ملق» گفته شد و بعضی وجود دختر را عار دانسته و او را زنده بگور می‏کردند در اقرب الموارد گفته: قبیله کنده این کار را می‏کردند و اینکه در مجمع فرموده: عرب از ترس گرسنگی دختران را زنده بگور می‏کردند ظاهرا درست نباشد زیرا کشتن فرزندان در صورت خوف از فقر منحصرا به دختران نبوده است و آنچه در آیه فوق آمده فقط راجع به دختران است که در آیه دیگر فرموده: . در مجمع از قتاده نقل کرده: عاصم بن قیس تمیمی پیش رسول خدا «صلی الله علیه واله» آمد گفت:من در جاهلیت هشت دختر زنده بگور کرده‏ام. فرمود بعوض هریک بنده‏ای آزاد کن. گفت: من شتران دارم. فرموده به عوض هر دختر یک شتر به هر که خواهی هدیه کن. ایضا در مجمع از ابن عباس نقل کرده: زن بهنگام ولادت گودالی می‏کند و در سرآن می نشست اگر دختر می‏زایید در همان گودال دفنش می کرد و اگر نوزاد پسر بود او را نگاه می‏داشت. ناگفته نماند: این کار شوم عادت همه قبائل عرب نبود.