المنتقی من کتاب الطبقات

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «نوادر الرسائل 6، المنتقی من کتاب الطبقات»، گزیده ای است توسط شخصی ناشناس از کتاب«الطبقات» ابو عروبه، حسین بن محمد بن ابو معشر حرّانی(318 - 222ق)، به زبان عربی. به گفته محقق کتاب، تنها نسخه از کتاب که به دست آمده، به خط حافظ عبد الغنی مقدسی بوده و هیچ قرینه ای دال بر اینکه او کتاب«الطبقات» را خلاصه کرده است، وجود ندارد.
کتاب، در مورد معرفی برخی از صحابه(مهاجرین و انصار) و بزرگان و محدثان نگاشته شده است.
متن کتاب، مشتمل بر ذکر نام و معرفی 120 تن از اعلام است. برخی از این گروه، تنها به نام آنها و نام پدرشان و قبیله اشان اکتفا شده است و بعضی، معرفی مفصل تری از آنها به عمل آمده و گاه روایاتی در موردشان نقل شده است.
کتاب، با معرفی«ام سنبلة الاسلمیة» آغاز شده و از زبان عایشه نقل شده است که: «ام سنبله اسلمی، با دو مشک شیر که به عنوان هدیه آورده بود بر رسول خدا وارد شد، پس پیامبر فرمود: خوش آمدی ام سنبله! خوش آمدی ام سنبله! او، در حالی که قدحی در دست داشت، گفت: ای رسول خدا! این، شیر شتر است که برای تو هدیه آورده ام. پیامبر، فرمود: آن را در همان قدحی که در دست داری بریز!
من گفتم: مگر نه شما خود فرمودید: از اعرابی هدیه نمی پذیرید؟ فرمود: ای عایشه! آیا اسلمی ها اعرابی اند؟ آنان، اعرابی نیستند؛ ساکنان بیابان ما هستند و ما ساکنان شهر آنهاییم؛ وقتی ما آنان را دعوت کنیم، اجابتمان می کنند و چون آنان ما را دعوت نمایند، اجابتشان می کنیم.»

[ویکی فقه] المنتقی من کتاب الطبقات (کتاب). «المنتقی من کتاب الطبقات»، گزیده ای است توسط شخصی ناشناس از کتاب « الطبقات » ابو عروبه حسین بن محمد بن ابو معشر حرانی (۳۱۸- ۲۲۲ ق)، به زبان عربی .
به گفته محقق کتاب، تنها نسخه از کتاب که به دست آمده، به خط حافظ عبد الغنی مقدسی بوده و هیچ قرینه ای دال بر اینکه او کتاب «الطبقات» را خلاصه کرده است، وجود ندارد. کتاب، در مورد معرفی برخی از صحابه ( مهاجرین و انصار ) و بزرگان و محدثان نگاشته شده است. متن کتاب، مشتمل بر ذکر نام و معرفی ۱۲۰ تن از اعلام است. برخی از این گروه، تنها به نام آنها و نام پدرشان و قبیله اشان اکتفا شده است و بعضی، معرفی مفصل تری از آنها به عمل آمده و گاه روایاتی در موردشان نقل شده است.
گزارش محتوا
کتاب، با معرفی « ام سنبلة الاسلمیة » آغاز شده و از زبان عایشه نقل شده است که: «ام سنبله اسلمی، با دو مشک شیر که به عنوان هدیه آورده بود بر رسول خدا وارد شد، پس پیامبر فرمود: خوش آمدی ام سنبله! خوش آمدی ام سنبله! او، در حالی که قدحی در دست داشت، گفت: ای رسول خدا! این، شیر شتر است که برای تو هدیه آورده ام. پیامبر، فرمود: آن را در همان قدحی که در دست داری بریز! من گفتم: مگر نه شما خود فرمودید: از اعرابی هدیه نمی پذیرید؟ فرمود: ای عایشه! آیا اسلمی ها اعرابی اند؟ آنان، اعرابی نیستند؛ ساکنان بیابان ما هستند و ما ساکنان شهر آنهاییم؛ وقتی ما آنان را دعوت کنیم، اجابتمان می کنند و چون آنان ما را دعوت نمایند، اجابتشان می کنیم.» آخرین شخصیتی که معرفی شده است، عبدالله بن عباس بن عبد المطلب است که کنیه وی ابو العباس است و در زمانی زاده شده که بنی هاشم و بنی مطلب همراه با رسول خدا در شعب ابی طالب مورد محاصره بوده اند. دیگر اشخاصی که معرفی شده اند، عبارتند از: عبدالله بن عمرو بن مسعود مزنی ، قرة بن ایاس بن هلال ، عمرو بن مره جهنی ، دحیة بن خلیفه کلبی ، عمرو بن فغواء ، ذو الاصابع، عبدالله بن بدیل بن ورقاء خزاعی ، عثمان بن طلحة بن ابی طلحه ، عبد الرحمن بن ابی بکر صدیق ، خالد بن ولید بن مغیرة بن عبدالله بن عمر بن مخزوم، عمرو بن عاص بن وائل بن هاشم ، ابو سفیان بن حارث بن عبد المطلب و... مقدمه محقق کتاب، ابراهیم صالح که مشمل است بر شرح حال مؤلف و تالیفات وی و توصیف نسخه کتاب و روات کتاب و... در آغاز کتاب نگاشته شده است.
وضعیت کتاب
فهرست های زیر در پایان کتاب ذکر شده است: ۱. فهرست آیات قرآنی ؛ ۲. فهرست روایات ؛ ۳. فهرست اشعار ؛ ۴. فهرست اماکن ؛ ۵. فهرست مترجمین؛ ۶. فهرست اعلام ؛ ۷. فهرست مصادر.

پیشنهاد کاربران