المسامره شرح المسایره

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] المسامرة شرح المسایرة اثر کمال الدین محمد بن محمد شافعی معروف به ابن ابی شریف مقدسی تألیف قرن دهم است که در شرح کتاب "المسایرة" اثر کمال الدین محمد بن محمد همّام الدین حنفی تألیف قرن نهم است که با تحقیق دو تن با اسامی کمال الدین قاری و عزالدین معمیش به زبان عربی به چاپ رسیده است.
تهیه شرحی مناسب برای اصطلاحات علمای گذشته اهل سنت، خصوصاً اصطلاحات موجود در دو فرقه ماتریدیه و اشاعره که در کتاب "المسایره" آمده است.
کتاب با مقدمه ای شامل شرح حال و زندگی نامه مصنف و شارح کتاب شروع شده و در ادامه به روش و اسلوب تحقیق این کتاب پرداخته سپس مقدمه ای از سوی شارح کتاب ذکر شده و بعد با متن کتاب که با مقدمه ی از سوی مصنف کتاب آغاز گردیده و سپس بعد از تعریف علم عقائد، مصنف کتاب خود را در چهار رکن و هر رکن را در ده اصل بیان داشته است.
در پایان نیز فهرستی از منابع و مصادر مورد اعتماد و استفاده مؤلف و شارح، آیات قرآن، احادیث و روایات نبوی، أعلام و شخصیت های شرح داده شده در کتاب، اصطلاحات و موضوعات کلامی مورد شرح قرار گرفته و بالاخره فهرست تفصیلی محتویات، کتاب را به پایان رسیده است.
کتاب «المسامرة شرح المسایرة» از متن و شرحی که به صورت مزجی (ترکیبی از متن و شرح) تألیف یافته تشکیل می شود که در متن، ابن همّام با تقلید از روش غزالی در کتاب «قواعد العقائد من احیاء علوم الدین» - که رساله ای شرح شده در قدس شریف و به همین جهت به رساله قدسیه اشتهار یافته و حاوی چهار رکن و در هر رکنی ده اصل آمده که در نهایت با فصلی که در آن از اسلام و ایمان بحث شده، خاتمه یافته است - به همین روش عمل نموده است.
در حالی که کتاب ابن همام به اختصار رساله غزالی نبوده و از گستره و جامعیت بیشتری برخوردار بوده و به بارزترین مسائل مرتبط به عقیده شیوخ و علمای ماتریدیه و احیانا اشاعره پرداخته، ما را با مکاتبی ناشناخته همچون مکتب سمرقندیه و برخی شیوخ ماوراء النهر که نسبت به برخی روش های استدلال آشنا بوده اما تألیفاتشان در جهان اسلام به شکل شایسته ای انتشار نیافته آشنا می سازد.

پیشنهاد کاربران