[ویکی نور] القضاء و القدر و إشکالیة تعطیل الفعل الإنسانی، اثر سید کمال حیدری، رسالهای است مختصر پیرامون مسئله قضا و قدر و شبهات مطرحشده پیرامون آن.
کتاب با مقدمه کوتاهی از نویسنده تحت عنوان «توطئه» آغاز و مطالب در هفت عنوان کلی، تنظیم شده است.
در مقدمه، به معنای قضا و قدر و اهمیت پرداختن به آن، اشاره شده است.
در ابتدای کتاب، به این نکته اشاره شد است که قضا و قدر، دارای دو وجه علمی (در دامنه مباحث کلامی و فلسفی) و عملی (در محدوده جامعه، تاریخ، سیاست و...) بوده و وجه علمی، مقدم بوده و به همین دلیل، ابتدا مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
نویسنده در عنوان نخست، به تببین محل نزاع و تشریح موضوع مورد بحث، پرداخته است. وی بر این باور است که اکثر و بلکه تمامی کسانی که به بحث پیرامون موضوع قضا و قدر پرداختهاند، به غموض، پیچیدگی، عمق و درعینحال، اهمیت آن و نیاز به دقت و توجه به همه مسائل و جوانب آن، اعتراف داشتهاند؛ بهگونهای که برخی، مسئله قضا و قدر را چنین توصیف کردهاند: «قضا و قدر، با توجه به آثار موجود، از جمله مسائلی است که مسلمانان صدر اسلام، به آن توجه نموده و سپس مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بهواسطه گستردگی دیدگاهها و نظریهها، دایره آن بسیار وسیع گردیده است؛ بهگونهای که امروزه جزو معضلات لاینحل به حساب میآید». برخی نیز بر این باورند که تفکر اسلامی، در خلال چهارده قرن، در تعامل با موضوع قضا و قدر، به نتیجهای جز وجود اشکال در یافتن جایگاه حریت و آزادی انسان در این موضوع، دست نیافته است.
به اعتقاد نویسنده، اشکال اصلی موجود در این مسئله، مربوط به تصور تعارض بین حریت و آزادی انسان و ایمان به قضا و قدر بوده و متفکران اسلامی، در پی اصلاح این تصور، برآمدهاند.
کتاب با مقدمه کوتاهی از نویسنده تحت عنوان «توطئه» آغاز و مطالب در هفت عنوان کلی، تنظیم شده است.
در مقدمه، به معنای قضا و قدر و اهمیت پرداختن به آن، اشاره شده است.
در ابتدای کتاب، به این نکته اشاره شد است که قضا و قدر، دارای دو وجه علمی (در دامنه مباحث کلامی و فلسفی) و عملی (در محدوده جامعه، تاریخ، سیاست و...) بوده و وجه علمی، مقدم بوده و به همین دلیل، ابتدا مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
نویسنده در عنوان نخست، به تببین محل نزاع و تشریح موضوع مورد بحث، پرداخته است. وی بر این باور است که اکثر و بلکه تمامی کسانی که به بحث پیرامون موضوع قضا و قدر پرداختهاند، به غموض، پیچیدگی، عمق و درعینحال، اهمیت آن و نیاز به دقت و توجه به همه مسائل و جوانب آن، اعتراف داشتهاند؛ بهگونهای که برخی، مسئله قضا و قدر را چنین توصیف کردهاند: «قضا و قدر، با توجه به آثار موجود، از جمله مسائلی است که مسلمانان صدر اسلام، به آن توجه نموده و سپس مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بهواسطه گستردگی دیدگاهها و نظریهها، دایره آن بسیار وسیع گردیده است؛ بهگونهای که امروزه جزو معضلات لاینحل به حساب میآید». برخی نیز بر این باورند که تفکر اسلامی، در خلال چهارده قرن، در تعامل با موضوع قضا و قدر، به نتیجهای جز وجود اشکال در یافتن جایگاه حریت و آزادی انسان در این موضوع، دست نیافته است.
به اعتقاد نویسنده، اشکال اصلی موجود در این مسئله، مربوط به تصور تعارض بین حریت و آزادی انسان و ایمان به قضا و قدر بوده و متفکران اسلامی، در پی اصلاح این تصور، برآمدهاند.