الفردوس

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
فردوس (۲ بار)

«فردوس» در اصل ـ به گفته بعضی ـ یک لغت رومی است، بعضی آن را عربی و بعضی اصل آن را فارسی می دانند و به معنای «باغ» است، یا باغ مخصوصی که تمام نعمت ها و مواهب الهی در آن جمع است و لذا، می توان آن را به عنوان «بهشت برین» (بهترین و برترین باغ های بهشت) نامید.
. . این لفظ بیشتر از دوبار در قرآن نیامده است. در مجمع از زجاج نقل کرده: فردوس باغی است شامل مزایا و محاسن تمام باغ‏ها. گروهی گفته‏اند فردوس دره هائی است که انواع علف‏ها در آن می‏روید. گفته‏اند آن لغت رومی است منقول به عربی ما آن را در اشعار عرب نیافتیم جز در شعر حسان که گفته: فَاِنَّ ثَوابَ اللَّهِ کُلَ مُوَّحِدٍ جِنانٌ مِنَ‏الْفِرْدَوْسِ فیها یُخَلِّدُ طبرسی خود فرموده: فردوس باغی است که در آن میوه، گل و سایر اسباب تمتع و لذت جمع است. در کشاف گفته: «اَلْفِرْدَوْسُ: هُوَ الْبُسْتانُ الْواسِعُ الْجامِعُ لِاَصْنافِ الثَّمَرِ» در قاموس آن را باغی که جامع میوه‏های تمام باغات است گفته و نیز دره‏ها...که زجاج نقل کرده. قول اقرب نیز قول قاموس است. به نظر نگارنده: مراد از ذکر این کلمه بیان وسعت نعمت‏های بهشتی است و اینکه تمام وسائل راحتی در آن جمع است که فرموده: . و جمله «جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ» مثل «جَنَّاتُ النَّعیم» است. که راغب نعیم را نعمت کثیره معنی کرده و مثل «جنات عدن - جنات المأوی» در آیه «کانَتْ لَهُمْ جَنَّاتُ الْفِرْدَوْسِ نُزُلاً» فردوس صفت جنات و مونث آید مثل «هبات وافرة» یعنی بهشت‏های واسع و پر نعمت منزل آنهاست.