الف ممدوده

باید دانست گاهی دیده شده است که الف مقصوره روی حرفی قرار گرفته، در صورتی که مربوط به آن حرف نبوده بلکه ارتباط با حرف قبلی داشته است لذا باید دانست حرف مذکور خوانده نمی شود ولی کتابت به همین صورت می باشد مانند صَلوةً که الف مقصوره روی حرف ( واو ) قرار گرفته در صورتی که مربوط به لام می باشد و ( واو ) در اینجا والی است.
حروف والی:
در تمام قرآن کریم حروف ( و– ا – ل – ی ) که روی هم "والی" گفته می شود هرگاه بدون حرکت دیده شوند خوانده نمی شوند، مانند "واو" در اُولئِکَ و "الف" در امَنُوا و "الف" و "لام" در وَالشَّمْس و "یاء" در مُوسـی� و هنگامی که گفته می شود حروف والی فقط 4 عدد هستند بدین معنا است که فقط همین چهار حرف می باشند که می توانند در قرآن کریم بدون حرکت دیده شوند و طبعاً غیر از این چهار حرف اگر حرفی در قرآن مجید بدون حرکت دیده شود قطعاً یک نوع اشتباه چاپی خواهد بود، یعنی حتماً باید متحرک باشد.
توجه مهم:�حروف والی علاوه بر عدم حرکت، علامت ساکن را هم به خود نمی پذیرند و در غیر این صورت، از حالت والی خارج می شوند لکن می توان گفت حروف والی ذاتاً ساکن هستند چون هیچ گونه حرکتی را دارا نمی باشند.
- کلماتی همچون اِذا - غَفُورٌ - رَحیمٌ که در آنها صداهای کشیده به کار رفته است از آنجا که "ا - ی - و" در آنها اثر گذار می باشند لذا نمی توان گفت که آنها والی می باشند بلکه از حروف مدّی محسوب می شوند.
اما الف ممدوده به الف و همزه ای گفته می شود که در آخر کلمه به صورت�"اء"نوشته� شده است و صدای "آ"ی بسیار کشیده می دهد عرب ها برای تلفظ درست آن، الف را با همزه همراه می آورند؛ در کل عرب ها، به جز فتحه دو صدای نزدیک به آن دارند؛ یکی الف مقصوره، و دیگری الف ممدوده. الف مقصوره، صدای فتحه ی کشیده یا همان صدای "آ"ی معمولی است و الف ممدوده، صدای "آ"ی بسیار کشیده است که در پایان کلمه های عربی می آید مانند بیضاء.
۲. الف مقصوره و الف ممدوده در ادبیات عرب:
الف مقصوره به الفی گفته می شود که در آخر کلمه به صورت� "ی" ویا "ا"� نوشته� شده است و "ا"خوانده می شود و به اسمی که الف مقصوره دارد اسم مقصور گفته می شود مانند : کبری، موسی، رضا.
اما الف ممدوده به الف زائدی گفته می شود که در آخر کلمه به صورت� "اء"نوشته� شده است و به اسمی که الف ممدوده دارد اسم� ممدود گفته می شود مانند : عاشوراء، سوداء، بیضاء.
( در قرائت بحث اسم و فعل و غیره مطرح نیست فقط در باب خواندن درست می باشد پس اینجا که از اسم مقصور یا اسم ممدود صحبت می شود مشخص است که بحث صرف از ادبیات عرب است )