اُلُغ بیگ (۷۹۶ـ۸۵۳ق)
(محمد طَوَقای/طرغای/ ترقای) امیرزاده و سپس پادشاه سلسلۀ تیموریان (حک: ۸۵۰ـ۸۵۳ق)، پسر
شاهرخ و نوۀ امیرتیمور گورکانی. ملک خانیم، همسر تیمور، تربیتش را در کودکی برعهده داشت و وی را همراه چند نوۀ دیگر به اردوی سلطانی در آسیای صغیر، آذربایجان و شهرهای دیگر برد. الغ بیگ در زمان فرمانروایی پدر، حکمران ترکستان و
ماوراءالنهر شد. او گرچه در لشکرکشی شهرت چندانی ندارد، در یورش به کابل، هند و برخی لشکرکشی های دیگر با جد خود
تیمور همراه بود. الغ بیگِ علم دوست و هنرپرور، در دوران کامروایی و آرامش طولانی خود، موفق به فراخواندن ریاضی دانان، عالمان هندسه، هیئت و نجوم، هنرمندان، شاعران، و عارفان بسیار به
سمرقند شد. خود نیز در این مدت به آموختن فقه و اصول، معانی و بیان، ریاضی، هیئت و نجوم پرداخت. گفته اند که الغ بیگ در مدت شش
ماه حافظ کل قرآن شد. در ۸۲۳ق در شمال شرقی سمرقند، جایی که اکنون پشتۀ کوهک نام دارد، رصدخانۀ عظیم سمرقند را برپا کرد و با کمک فضلای نام آور دستگاه خود، ازجمله غیاث الدین جمشید کاشانی، قاضی زادۀ رومی، معین الدین کاشانی و علاء الدین قوشچی (شاگرد محبوب الغ بیگ) در ۸۴۱ق زیج مقبول و مشهور جدید خانی یا گورکانی، موسوم به الغ بیگ (الغی) را تدوین کرد. الغ بیگ تألیفی نیز در مورد تاریخ خاندان فرزندان چهارگانۀ چنگیز به نام اُلوس اربعۀ چنگیزی داشت که نسخه ای از آن برجا نمانده است. الغ بیگ به دستور پسرش
عبداللطیف کشته شد.
