العین

[ویکی نور] العین اثر خلیل بن احمد فراهیدی، اولین کتابی است که در موضوع لغت به زبان عربی تألیف و در هشت جلد منتشر شده است. وی مدتی در بادیه اعراب به گردش پرداخته و شنیده های خود را در مجموعه ای تدوین نموده است. گرچه اساس کار وی با لغت نویسان امروزی فرق می کند؛ ولی شاکله ی هر دو روش یکی است.
خلیل کتابش را با حرف عین آغاز کرده و به همزه ختم کرده است. به همین دلیل و بر مبنای یک سنت قدیمی عربی که بعضی کتب لغت را با نام اولین حرف آن نام گذاری می کردند، این کتاب «العین» نامیده شد.
کتاب با مقدمه ای از مؤلف آغاز شده است. واژه های کتاب به ترتیب مخارج حروف مرتب و با حرف حلقی عین آغاز شده است. وی دلیل عدم شروع با همزه را بی ثبات بودن همزه و قابل تبدیل بودنش می داند و همزه را در خیلی موارد که در ابتدای کلمات آمده، زائده یا مبدله می داند. دیگر حروف عله را هم بدین خاطر در آخر قرار داده است.
وی لغات عرب را به حلقیه، لهویان، شجریه، أشلیه، نطعیه، لثویه، زلفیه، شفویه و هوائیه، تقسیم کرد و بیست ونه حرف لغت عرب را در این نه قالب ریخت و کتاب العین را تألیف نمود.
در «العین» کلمات بر اساس ترتیبی که گفتیم، چیده شده اند؛ مبنای خلیل حروف اصلی کلمه است؛ ولی در این نوع چینش دو ویژگی دیگر نیز در کتاب مشاهده می شود:

[ویکی الکتاب] معنی نَبَذَ: دور انداخت -پشت سر انداخت (نبذ طرح و دور انداختن چیزی است ، و این کلمه مثلی است که در مورد ترک و بی اعتنائی استعمال میشود ، همچنانکه در مقابل آن یعنی در مورد اعتنای به امری و گرفتن و ملازمت آن جمله نصب العین را به عنوان مثال استعمال میکنند)
معنی نَبَذْنَاهُمْ: آنان را افکندیم - آنان را ریختیم (نبذ طرح و دور انداختن چیزی است ، و این کلمه مثلی است که در مورد ترک و بی اعتنائی استعمال میشود ، همچنانکه در مقابل آن یعنی در مورد اعتنای به امری و گرفتن و ملازمت آن جمله نصب العین را به عنوان مثال استعمال میکنند)
معنی نَبَذُوهُ: آن را دور انداختند -آن را پشت سر انداختند (نبذ طرح و دور انداختن چیزی است ، و این کلمه مثلی است که در مورد ترک و بی اعتنائی استعمال میشود ، همچنانکه در مقابل آن یعنی در مورد اعتنای به امری و گرفتن و ملازمت آن جمله نصب العین را به عنوان مثال استعمال م...
معنی نَّبَذَهُ: آن را دور انداخت - آن را پشت سر انداخت (نبذ طرح و دور انداختن چیزی است ، و این کلمه مثلی است که در مورد ترک و بی اعتنائی استعمال میشود ، همچنانکه در مقابل آن یعنی در مورد اعتنای به امری و گرفتن و ملازمت آن جمله نصب العین را به عنوان مثال استعمال میکن...
ریشه کلمه:
عین (۶۵ بار)

چشم. چشمه. مثل . که به معنی چشم است و مثل . که به معنی چشمه است با مراجعه به قرآن خواهیم دید که جمع عین به معنی چشم اعین است مثل . و جمع عین به معنی چشمه اعیون. مثل . به نظر راغب معنای اصلی عین چشم است و معانی دیگر به عنایت می‏باشد حتی چشمه را از آن عین گویند که مثل چشم دارای آب است. گاهی از عین نظارت و حفظ و زیر نظر گرفتن مراد است مثل . به او وحی کردیم که کشتی را زیر نظر ما و با دستور ما بساز ایضاً . . . . عین: (به کسر اول) جمع عیناء و آن مؤنّث اعین است به معنی درشت چشم. . زنان سیمین تن و درشت چشم به آنها تزویج کرده‏ایم. اهل لغت اعین را هم درشت چشم و هم مذکّر گاو وحشی و عیناء را زن درشت چشم و هم مؤنّث گاو وحشی گفته‏اند ولی راغب عقیده دارد که اعین و عیناء به گاو وحشی گفته می‏شود به علت قشنگی چشم آن و زنان در قشنگی چشم به گاو وحشی تشبیه شده‏اند «عین» چهار بار در قرآن آمده همه در وصف حوریان بهشتی است. معین: جاری آشکار یا جاری به سهولت در قاموس و اقرب گفته: «ماء معین و معیون» آبی که آشکار و جاری است. علت این تسمیه چنانکه طبرسی و راغب و دیگران گفته‏اند آشکار و پیش چشم بودن آن است. . بگو اگر آبتان در زمین فرو رود که آبی آشکار و جاری یا آب سهل الجریان برای شما می‏آورد. ممکن است میم در «معین» اصل کلمه باشد از «معن الماء» که به معنی سهولت جریان است در لغت آمده «معن الماء: سهل و سال» در این صورت فعیل به معنی فاعل است ماء معین یعنی آبی که به سهولت جاری است. و شاید چنانکه طبرسی احتمال داده مفعول باشد از «عین الماء» که آشکار و پیش چشم جاری می‏شود. در این صورت میم اصل کلمه نیست. و «ماء معین» یعنی آبی که دیده شده و پیش چشم است. . رجوع شود به «ربو». . در مجمع ذیل آیه از اخفش نقل شده: مراد از کأس در تمام قرآن خمر است. دیگران آن را کاسه مع‏الخمر گفته‏اند به هر حال از «معین» هم روشن می‏شود که شراب بهشتی به سهولت در روی زمین جاری می‏شود یعنی: شرابی سهل الجری یا شرابی که از جاری شونده بخصوصی است بر آنها بگردانند آیه . مشروح آیه ما نحن فیه است و از آن به دست می‏آید که مراد از «معین» سهولت جریان است که فرموده «یُفَجِّرُونَها تَفْجیزاً».

العین به عربی ( مدینة العین ) یکی از زیباترین شهرهای امارات است که شهری تاریخی و جاذبهٔ گردشگری و از نقاط دیدنی امارات متحده عربی است. در دوران پیشین این شهر به نام عین عمان مشهور بوده است. جغرافیای طبیعی العین به دلیل وجود زنجیره کوه حجر بر فراز «شهرالعین»، این شهر یکی از شهرهای زیبا منطقه می باشد. دارای چشمه و قناتهای متعددی است و شبهای بسیار زیبا و خنکی دارد و براساس اطلاعات موجود در ۵۴۵، ۵۶ طول شرقی و در ۲۳–۴۵ ، ۴۰۲۴ درجه عرض شمالی از نصف النهار مبدأ واقع شده است. شهرالعین در دوترین نقطه جنوب شرقی امارات متحده عربی واقع شده است، در فاصلهٔ ۱۶۰ کیلومتری ابوظبی و در ۱۲۲ کیلومتری شهر دبی قرار دارد.
محدودهٔ مدینة العین: از شمال دهکدهٔ الفقع، از جنوب «أم الزمول»، از شمال غربی «الختم»، «سویحان» و از سمت مشرق به «أم غافة» و «صاع» محدود می گردد.
پیشینهٔ تاریخی «شهرالعین» به هفت هزار سال بیش بر می گردد. برخی گویند تاریخ پیشینه أش ۴۰۰۰ سال می باشد. در دوران عصر سنگ یا عصر حجر دوره ای است که در آن فناوری در راستای فرگشت انسانی گسترده گشت و زندگی انسانی از خاور آفریقا به سراسر جهان پراکنده گشت. در این دوران انسان هایی به این منطقه رسیده أند و مجتمعات انسانی به پا نمودند. «شهرالعین» در طول این ازمنه یکی از آبادترین واحه های مؤثر بر سر راه کاروان های تجارتی بوده است که در زمان پیشین به نام « واحة العین » معروف بوده است و سرزمینی آباد و پر رونق بوده است. سرزمینی که مسکن قبائل بزرگ و متعدد شبه جزیره عربستان بود، بی شک آنقدر بزرگ و انبوه و پرجمعیت بوده که نه تنها مردم دردامنه ارتفاعات کوهستانی زنجیره کوه حجر و دشتهای معتدل شمالی و جنوبی آن زندگی می کرده اند بلکه جبر طبیعت و مقتضیات جغرافیائی آنهارا به نقات مختلف و اطراف « واحة العین » پراکنده ساخته و در کوه و دشت و بیابان و دره و صحرا وبر فراز کوه های بلند زندگانی می نموده اند. روایت است که مردم این «شهر» بت پرست بوده أند مانند سایر قبائل شبه جزیره عربستان پیش از ظهور اسلام، آثار زیادی از آن ها تا به حال برجای مانده است. «مدینة العین» به نام ( منطقه شرقی ) نیز نامیده می شود، نسبت به موقعیت جغرافیایی امارات متحده عربی، این شهر در فاصلهٔ ۱۶۰ کیلومتری شهر ابوظبی، پایتخت امارات متحده عربی واقع می باشد.
منطقهٔ العین یا توّام، به عنوان بخشی از منطقه غربی حجر که دارای اهمیت تاریخی است، [ ۱] [ ۲] از حدود ۸٬۰۰۰ سال پیش دارای ساکنانی بوده است و مناطق باستان شناسی نشان می دهند که انسان ها در مناطقی نظیر الرمیله، هیلی و جبل حفیت سکونت داشته اند. اهالی این فرهنگ های نخستین برای مردگان خود مقبره های لانه زنبوری ساخته اند و به شکار و جمع آوری غذا اشتغال داشته اند. آب مورد نیاز برای آبیاری مزرعه های نسختین در این منطقه تا پیش از دوران مدرن از واحه ها تأمین می شده است. [ ۳] [ ۴] در دههٔ ۱۹۵۰، شیخ زاید مقبره های موجود در این منظقه را کشف کرد و توجه یک تیم باستان شناسی دانمارکی را به آن جلب کرد؛ تیمی که در سال ۱۹۵۹ رهبری حفارسی در این مقبره ها را بر عهده گرفت. در سال ۱۹۷۱، موزه العین به منظور نگهداری از اجسام کشف شده در این منطقه، احداث شد. در دههٔ ۲۰۰۰ میلادی، اداره فرهنگ و میراث فرهنگی امارت ابوظبی برای به رسمیت شناخته شدن این منطقه به عنوان میراث جهانی توسط یونسکو به لابی کردن پرداخت و در سال ۲۰۱۱، العین به نخستین منطقهٔ میراث جهانی در امارات متحده عربی بدل شد که توسط یونسکو به رسمیت شناخته می شد. [ ۵]

رجوع شود به:عین (کتاب)