الشهب الثاقبه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] الشهب الثاقبة اثر قاضی سید نورالله شوشتری (شهادت 1019ق)، خلاصه کتاب دیگر او با نام «الصوارم المهرقة» است که نقد و رد کتاب «الصواعق المحرقة» ابن حجر هیثمی(متوفای 974ق) نوشته شده است. کتاب توسط سید نعمة آل نور مورد تحقیق قرار گرفته و آدرس منابع آن مطابق منابع معتبر اهل سنت استخراج شده است.
ازآنجاکه کتاب شناسی درباره متن اثر نوشته است لذا در این نوشتار مطالبی درباره تلخیص ذکر می شود.
کلام قاضی نوراللّه در نثر عربی و فارسی با مضامین عالی و اشارات و کنایات و تشبیهات جالب، بدون شک هر خواننده ای را جلب می کند و این کلام به سهولت، هدف و منظور متکلم و نویسنده را می رساند. کلمات وی زیبا و بجا ، جملات وی رسا و عبارات وی از همه نکات فصاحت و بلاغت برخوردار است. مؤلفات عربی و فارسی او بهترین دلیل و گواه این مدعا هستند.
در ابتدای اثر مقدمه محقق کتاب آمده است. پس ازآن متن تلخیص ارائه شده است.
در این اثر نیز همانند متن الصوارم المهرقه، عبارات ابن حجر با عنوان «قال...» و پاسخ های قاضی نورالله با «اقول...» ذکر شده است. عبارات ابن حجر و قاضی در کتاب شهب کاملاً تفکیک شده اما در صوارم، پایان کلام ابن حجر، گاه با لفظ «انتهی» مشخص شده است. اصل کتاب در حدود 120 عنوان و تلخیص حدود 65 عنوان دارد.
به جهت بررسی تلخیص لازم است متن آن با «الصوارم المهرقة» مقایسه شود. در عنوان «قول عمر أصبحت مولای و مولی کل مؤمن و مؤمنة، یدل علی ولایة علی(ع)» تفاوت های مشاهده شد. در شهب عبارت با «قال ابن حجر لو سلمنا» آغاز شده اما در صوارم این شبهه با عبارت «قال ثالثها سلمنا» آغاز شده است. با دقت در عبارات هر دو متن تفاوتی در نوشتار مشاهده نگردید. تنها ازآنجاکه نویسنده، صوارم را تلخیص کرده و برخی عناوین یا عبارات پیشین که به نظر نویسنده از اهمیت کمتری برخوردار بوده حذف شده است، لذا متن این بحث شهب با «ان لم یتشبث الناصبی بجواز تفضیل المفضول» پایان می یابد اما در صوارم با عبارت «الذی قد سبق أنه من أسخف الفضول الشاهد علی قائله بأنه عن الرأی لمعزول» به عبارات پیشین ارجاع داده شده است. نویسنده در عبارت صوارم از ابن حجر با لفظ «الشیخ الجامد» یاد کرده اما در شهب از این لفظ صرف نظر کرده است.

پیشنهاد کاربران