السبیل

[ویکی الکتاب] معنی سَوَاءً: وسط (سواء السبیل به معنای وسط راه ، و یا راه وسط است وکنایه از راه راست،کلمه سواء در اصل مصدر است ، ولی در معنای صفت یعنی متساوی الطرفین نیز استعمال میشود )- مساوی - یکسان -عدالت - برابری
معنی قَصْدُ: راهی که رهرواش را به هدف می رساند(قصد به معنای استقامت راه است ، یعنی راه آنطور مستقیم باشد که در رساندن سالک خود به هدف ، قیوم و مسلط باشد ، و ظاهرا این کلمه که مصدر است در عبارت "عَلَی ﭐللَّهِ قَصْدُ ﭐلسَّبِیلِ " به معنای اسم فاعل است ، و اضافه شدن...
ریشه کلمه:
سبل (۱۸۱ بار)

راه. اعم از آنکه راه هدایت باشد نثل . و یا راه معمولی مثل . و یا راه ضلالت‏ سبیل مذکّر و مؤنّث هر دو آمده است. نحو . که مؤنث به کار رفته است در اقرب به دو گونه بودن آن تصریح کرده است . که سبیل فاعل تستبین است. ایضاً . که ضمیرش مؤنث است و ایضاً آیه‏99 آل عمران. گاهی از سبیل تعدّی و تجاوز قصد می‏شود که در واقع راه تجاوز است مثل ، . ابن السبیل کسی است که از وطنش دور مانده و جز (راه) معرّفی ندارد و در «بنن» گذشت. سبل به ضمّ (س،ب) جمع سبیل است مثل . . سبیل اللّه: هر راهی است که رضای خدا در آن باشد مثل قتل فی سبیل اللّه، و انفاق فی سبیل اللّه، هجرت فی سبیل اللّه چنانکه ، . خلاف آن است در آیه . ظاهراً مراد راه تولّد و به دنیا آمدن است و شاید مراد راه ولادت و هدایت و معیشت و غیره باشد.