[ویکی نور] الدرة الفاخرة فی تحقیق مذهب الصوفیة و المتکلمین و الحکماء المتقدمین، به زبان عربی، نوشته نور الدین، عبدالرحمن جامی، صوفی، شاعر و ادیب شهیر قرن نهم هجری، اثری است که نویسنده در آن به محاکمه میان متکلمان و متصوفان و فلاسفه می پردازد.
کتاب، بدون آنکه دارای باب بندی و فصل بندی خاصی باشد، یازده مسئله را مطرح می کند که همه آنها مدت چند قرن محل نزاع میان متکلمان و فیلسوفان و عرفاء بوده است.
مسائل مطرح شده، به ترتیبی که در کتاب آمده، به قرار زیر است:
جامی، در مورد هر یک از این مسائل، نخست، مذاهب متقابل متکلمان و فیلسوفان و سپس مذهب متصوفه را بیان می کند، ولی مذهب صوفیه را تنها به صورت مذهب معقولی در مقابل مذاهب کلامی یا فلسفی نمایش نمی دهد، بلکه آشکارا آن را به صورت مذهب برتری معرفی می کند، خواه بدان باشد که وی نظرهای متقابل کلامی و فلسفی را در مورد مسئله واحد با هم سازش می دهد و خواه بدان که وی از مسائلی که لزوما از مذاهب مورد قبول متکلمان یا فیلسوفان نتیجه می شود، اجتناب می ورزد؛ مثلا این نظر متصوفان که صفات خدا در خارج عین ذات اوست، ولی در ذهن، زائد بر آن است، نماینده مذهبی میان دو مذهب متکلمان و فیلسوفان است که آنان، صفات خدا را زائد بر ذات او می دانند و اینان، صفات را عین ذات می دانند.
موضوع کتاب در حدّ خود، بدیع و جالب توجه است، چرا که در آن پاره ای از مسائل فلسفی (یا علوم عقلی) مطرح شده و از نظر حکیم و عارف و صوفی و متکلم مقایسه و بررسی شده است. بر خلاف عصر حاضر که فلسفه تطبیقی، خود، به صورت یک موضوع عمده و اصلی رشته های مختلف فلسفی شناخته شده، در عصر جامی؛ یعنی حدود 600 سال پیش، به صورت تطبیقی مسائلی را مورد بحث قرار دادن و پیرامون آنها به نگارش رساله یا کتاب پرداختن، کاری بسیار بدیع و جالب بوده است.
کتاب، بدون آنکه دارای باب بندی و فصل بندی خاصی باشد، یازده مسئله را مطرح می کند که همه آنها مدت چند قرن محل نزاع میان متکلمان و فیلسوفان و عرفاء بوده است.
مسائل مطرح شده، به ترتیبی که در کتاب آمده، به قرار زیر است:
جامی، در مورد هر یک از این مسائل، نخست، مذاهب متقابل متکلمان و فیلسوفان و سپس مذهب متصوفه را بیان می کند، ولی مذهب صوفیه را تنها به صورت مذهب معقولی در مقابل مذاهب کلامی یا فلسفی نمایش نمی دهد، بلکه آشکارا آن را به صورت مذهب برتری معرفی می کند، خواه بدان باشد که وی نظرهای متقابل کلامی و فلسفی را در مورد مسئله واحد با هم سازش می دهد و خواه بدان که وی از مسائلی که لزوما از مذاهب مورد قبول متکلمان یا فیلسوفان نتیجه می شود، اجتناب می ورزد؛ مثلا این نظر متصوفان که صفات خدا در خارج عین ذات اوست، ولی در ذهن، زائد بر آن است، نماینده مذهبی میان دو مذهب متکلمان و فیلسوفان است که آنان، صفات خدا را زائد بر ذات او می دانند و اینان، صفات را عین ذات می دانند.
موضوع کتاب در حدّ خود، بدیع و جالب توجه است، چرا که در آن پاره ای از مسائل فلسفی (یا علوم عقلی) مطرح شده و از نظر حکیم و عارف و صوفی و متکلم مقایسه و بررسی شده است. بر خلاف عصر حاضر که فلسفه تطبیقی، خود، به صورت یک موضوع عمده و اصلی رشته های مختلف فلسفی شناخته شده، در عصر جامی؛ یعنی حدود 600 سال پیش، به صورت تطبیقی مسائلی را مورد بحث قرار دادن و پیرامون آنها به نگارش رساله یا کتاب پرداختن، کاری بسیار بدیع و جالب بوده است.