الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین

[ویکی اهل البیت] سید عبدالله شبر متوفی 1242.
در حجمی کمتر از «تفسیر کبیر» و با همان شیوه نگاشته شده است. از مقدمه کوتاه این تفسیر برمی آید که علامه شبر آن را پیش از تفسیر کبیر نوشته است. در این مقدمه آمده است: «به نظر آمد تفسیری بنگارم که شامل نکات لطیف و معانی ظریف و تصحیح قرائات و مبانی آنها و اخبار و آثار معصومین علیهم السلام باشد و از خداوند توفق می خواهم تا پس از اتمام آن به تفسیری بپردازم که همانند دریایی پهناور به هر چه گفته و نوشته شده است، احاطه داشته و همه علوم را دارا باشد؛ شامل تاویل و تنزیل و خرد و کلان تفسیر باشد و...» که بحمدالله این توفیق را یافته است.
تفسیر وسیط یا «الجوهر الثمین فی تفسیر القرآن المبین» که در الذریعه آن را در باب (ج) ذکر کرده و می نویسد: این تفسیر طبق آنچه که یکی از شاگردان او بنام شیخ عبدالنبی کاظمی در تکمله ی نقدالرجال گفته، دو جلد بزرگ است. جلد اول آن تا سوره اسراء و جلد دوم آن از سوره اسراء تا آخر قرآن کریم است و بیش از 34000 بیت است سپس صاحب الذریعه می افزاید: «من نسخه خطی آن را که به خط خود سید بود نزد نوه او سید محمد بن علی بن الحسین بن مؤلف دیده ام و جلد اول آن در 18 صفر 1239 هـ.ق و جلد دوم آن در 19 ربیع اول 1239 هـ.ق به اتمام رسیده است».
الجوهر الثمین فی تفسیر الکتاب المبین

[ویکی نور] الجوهر الثمین فی تفسیر القرآن المبین، به زبان عربی، اثر سید عبدالله شبر، متعلق به قرن 13ق، مجموعه ای تفسیری از کل آیات قرآن کریم است.
کتاب، در شش جلد، تدوین شده است و تفسیر سوره ها در مجلدات شش گانه آن، به ترتیب، به شکل زیر است:
نویسنده، در این مجموعه، روی کردی ادبی، بلاغی و لغوی به آیات داشته و با شرح لغات، اصطلاحات و عبارات آیات، سعی در تبیین مفهوم آیه دارد. وی، از روایات تفسیری نیز در تفسیر آیات کمک گرفته و به صورت شرح مزجی به توضیح مفاد و مندرجات آیات پرداخته است. در داخل پرانتز آیات مورد نظر و در بیرون آن مفهوم آیات بیان شده است.
مؤلف، ابتدا، از جایگاه نزول سوره سخن می گوید و پس از آن، با اشاره ای به شماره آیات سوره و اختلاف موجود در آن، قسمتی از سوره را انتخاب کرده، اول آیات را ذکر می کند و سپس به تفسیر آنها می پردازد. در تفسیر آیات، ابتدا، ثواب قرائت است و بعد از آن تشریح و تبیین جمله ها و غالبا با اتکاء به روایات و برخی از اقوال مفسران.
در نقل اقوال مفسران، توجهی شایسته است به اقوال تمام مفسران شیعه و سنی، متقدم و متأخر، گاهی با نقد و تحلیل و گاه صرفا با نقل و اشاره. مسائل عقیدتی، بسیار خلاصه و فشرده آمده است تا جایی که از محدوده توضیح آیات بیرون نرود. نقل قصص و تاریخ، به تفصیل نیست و آنچه آمده، غالبا بدون نقد و تحلیل است، با انتخابی شایسته. به قرائت های مختلف در آیات، توجه شده و با توجیه معانی انتخاب شده، غالبا به استدلال و توجیه پرداخته است و این همه با نثری روان، روشن و رسا بیان شده است و این، شیوه تفسیری مؤلف است که پس از این، به آن اشاره ای خواهیم داشت.