الجعل و العمل الضابط فی الرابطی و الرابط و قصیده ینبوع الحیاه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] رساله الجعل و العمل الضابط فی الرابطی و الرابط و قصیدة ینبوع الحیاة تألیف علامه حسن زاده آملی، به زبان عربی و در موضوع مجعولیت وجود است.
رساله، نسبتا کوتاه و فاقد هر گونه باب بندی و فصل بندی است.
همان طور که پیداست، مسئله مورد بحث در این رساله، مسئله جعل است. مبحث جعل، علی رغم گفته برخی که ابراز کرده اند: مبحث اصالت یا اعتباریت وجود، ما را از مبحث جعل بی نیاز می کند، یکی از مباحث مهم حکمی است که دقت در آن، حقیقت امر را در صدور اشیا از جاعل واجب بالذات و نحوه ارتباط معلول با علت خود و بالعکس روشن می کند.
حضرت استاد حسن زاده، در بیان هدف نگارش رساله جعل، چنین می فرماید: «هدف عمده ما در این رساله که برای متوغلین در فلسفه و عرفان، خود، نکته علیایی است، این است که می خواهیم بگوییم: بنا بر اصالت وجود و مساوقت وجود با حق و اینکه وجود یک وجود صمدی و یک حقیقت واحده ذات مراتب یا ذات مظاهر است، ما از مجعولیت وجود چه می خواهیم؟ و یا بنا بر امور یاد شده، مجعولیت وجود چه معنایی می تواند داشته باشد؟ و شاید آن آقایان و بزرگانی که مجعولیت وجود را نفی و قائل به مجعولیت ماهیت، یا مجعولیت انتساب ماهیت به وجود شده اند، نظر شریفشان به همین نکته که بدان اشاره شد، معطوف بوده باشد».
به هر حال، معظم له رساله را با اشاره ای به اهمیت مبحث جعل آغاز می کند، آن گاه خاطرنشان می سازد که بحث از جعل به شعبه های گوناگونی تقسیم می گردد که طایفه ای از آنها جزء مسائل فلسفه رایج(حکمت مشاء) است و برخی در حکمت متعالیه ریشه دارد که ذیلا به عناوین آن مسائل اشاره می شود:
1. مسئله اصالت جود در جعل، غیر مسئله اصالت وجود در تحقق است.

پیشنهاد کاربران