الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی

[ویکی نور] الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی، اثر ابوعیسی محمد بن عیسی بن سوره، با تحقیق احمد محمد شاکر، یکی از معروف ترین کتب روایی اهل سنت است که به زبان عربی نوشته شده است.
نام این کتاب به صورت های مختلف نقل شده است، از جمله: «جامع الترمذی»، «السنن»، «جامع»، «صحیح الترمذی» و «الجامع الکبیر» ....
یادآوری می شود که «عبدالفتاح ابوغده» در کتاب خود نام درست سنن یا جامع ترمذی را این گونه می نویسد: «الجامع المختصر من السّنن عن رسول الله(ص) و معرفة الصحیح والمعلولِ و ما علیه العمل» ....
به خوبی روشن نیست نویسنده در چه زمانی گردآوری جامع را آغاز کرده و چند سال این کار به درازا کشیده است؟ تنها چیزی که در دست است، سخنی است که «ابن النقطه» گفته؛ او می گوید: «فرغ من کتابته یوم الأضحی من سنة 270ق». اگر این سخن درست باشد و ده سال را برای گردآوری جامع در نظر بگیریم، باید در حدود 260ق، کار را آغاز کرده باشد. این دیدگاه را با کمک گرفتن از سخن ذهبی می توان تقویت کرد؛ چراکه او در «تاریخ الإسلام» می گوید: «و قال عبدالمؤمن بن خلف النسفی: قرئ علیه «الجامع» فی دارنا بنسف و أنا صغیر ألعب»؛ ضمیر در «علیه» به ترمذی بازمی گردد. باتوجه به اینکه «عبدالمؤمن» در (257ق) چشم به جهان گشوده و باتوجه به سخن او، می توان با اطمینان بیشتری گفت که او گردآوری جامع را بین سال های 260 تا 265ق آغاز کرده؛ یعنی در حدود پانزده تا بیست سال پیش از مرگش.
کتاب با مقدمه مفصلی از محقق آغاز و مطالب در شش جلد تنظیم شده است. کتاب دربردارنده تقریبا پنج هزار حدیث می باشد ....