البرد الموشی فی صناعه الانشاء

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] البرد الموشی فی صناعة الإنشاء، اثر موسی بن حسن موصلی از ادیبان قرن هفتم است. کتاب توسط خانم عفاف سید صبره مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.
مؤلف که خود رئیس دیوان انشاء در یمن بوده است، با آگاهی کامل برای هر مکاتبه ای روش و اسلوبی خاص معین کرده است. در واقع ایشان در این کتاب روش های مکاتبه (نامه نگاری) را به نمایش گذاشته است.
کتاب از مقدمه محقق، متن اصلی در ده قسم و بخش الحاقی (که توسط محقق به کتاب اضافه شده است) و در چهار قسمت، به ترجمه مشاهیر کاتبان سر و انشا، در مصر و شام در دو عصر ایوبی و مملوکی پرداخته، تشکیل شده است.
کتاب با مقدمه محقق آغاز و در ابتدای آن به شیوه تحقیق کتاب اشاره شده است.
از دیگر محتویات این بخش از کتاب می توان به بررسی ساختار سازمانی کارکنان دیوان انشا (دبیرخانه) در دوران مملوکی اشاره کرد. در این بخش از کتاب با کارکنان مختلف برحسب جایگاه در آن زمان، از جمله کاتبان نامه های محرمانه که به نام «الجناب الکریم» معروف و دارای بالاترین منصب دیوانی بودند آشنا می شویم.
یکی دیگر از بخش های مقدمه، آشنایی با صفات شخصی (عمومی، ظاهری و اخلاقی) و مواهب فکری اشخاصی است که در دبیرخانه (دیوان انشا) مشغول به کار می شدند. این صفات شامل اسلام، آزادی، ذکوریت و... خوش اندامی، تناسب ظاهری و... و یازده صفت اخلاقی است که بخشی از این صفات مستقیما با سلطان مرتبط است. از جمله مواهب فکری و صفات علمی می توان به آشنایی کامل با صرف، نحو، معانی و بدیع اشاره کرد. از خصوصیات دیگر کاتبان خط زیبا، آشنایی با لغات دیگر ممالک، به حافظه سپردن بخشی از قرآن، حدیث، خطبه های فصیح، اشعار، ضرب المثل ها و آشنایی با فرهنگ عمومی جامعه و نیز اخبار و وقایع ممالک دیگر است.

پیشنهاد کاربران

بپرس