الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] الاغراض الطبّیه و المباحث العلائیه تألیف سید اسماعیل جرجانی بزرگ ترین پزشک قرن ششم هجری (متوفی 531ق) به زبان فارسی است. جرجانی در دوران حکومت علاء الدوله آتسز خوارزمشاه و به درخواست وی که کتاب خفی علائی را کم حجم و ذخیره خوارزمشاهی را مبسوط می دانستند، این کتاب را نگاشت.
کتاب مشتمل بر دو جلد و چهار بخش است. سه بخش کتاب در جلد اول و بخش چهارم در جلد دوم آمده است. هر یک از بخش های کتاب نیز به ابواب مختلف تقسیم می شود.==گزارش محتوا==
کتاب الاغراض تنها خلاصه ساده و گسترده ذخیره خوارزمشاهی نیست، بلکه کتابی نوین است که مؤلف دانشمند و بزرگوار آن پس از چندین دهه کار، در وقت کمال و پایان عمر نگاشته است. وی کتاب مادر یعنی ذخیره را به هم ریخته، برخی از باب ها و مطلب ها را از نو درهم آمیخته، خلاصه و تکمیل کرده، گاهی سخن هایی دیگر آورده و برخی از مشکلات را حل کرده، در بحث تصرف نموده، و خلاصه طرحی نو در انداخته است.
الاغراض الطبیه یکی از منابع اصیل واژگان و ترکیب کلمات زبان فارسی، چه پزشکی و چه غیرپزشکی است. این کتاب گرانقدر به حد خود، همان ارجمندی ذخیره خوارزمشاهی را دارد، و بر هر فارسی زبان دانش پژوهی است که از این خرمن گل، برگ هایی برگیرد و از شکوفائی آن، بهره معنوی گیرد. آنان که به ژرفنای این کتاب بنگرند، رگه هائی از کلمات مولوی و سعدی و حافظ را در آن می یابند. بر همت والای ادب دوستان پارسی است که از فوائد ادبی و دستوری آن بهره مند شوند و به دیگران بهره رسانند.
الاغراض الطبیه، گذشته از آن که نمایانگر ژرفنای پزشکی کهن ایران و مشرق زمین است و از این جهت جویندگان این رشته را بسیار به کار آید، هنوز نیز قسمت هایی از آن کاربرد مفید دارد و بر هر پزشک ایران دوست و فرهیخته ای است که آن را بخواند و از آن کسب فیض نماید.

پیشنهاد کاربران

هو
خلاصه ذخیره خوارزمشاهی در طب، و خلاصه آن نیز خفی علایی می باشد.

بپرس