الاشت

آلاشت. آلاشْت یکی از شهرهای شهرستان سوادکوه در استان مازندران ایران است. مردم آلاشت از قومیت طبری هستند[ ۱] و به مازندرانی صحبت می کنند. [ ۲] نام آلاشت در زبان مازندرانی به معنی آشیانه عقاب است. [ ۳] وجه تسمیه آن احتمالاً وجود عقاب های فراوان در کوه های بلند این منطقه است. [ ۴] راه دسترسی به آلاشت در شهر پل سفید قرار دارد. زادگاه رضاشاه در زمان حکومت پهلوی با عنوان «زادگاه بنیان گذار پهلوی» شناخته می شد و پس از آن به عنوان موزه مردم شناسی آلاشت پذیرای گردشگران و توریست ها بود. [ ۵] گفته می شود پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران تلاش هایی برای تخریب این مکان صورت گرفته بود. منطقه آلاشت نیز با طبیعت خود خالی از آبشار نیست. یکی از این آبشارها به نام آبشار نارم در سی و پنج کیلومتری جنوب غرب آلاشت واقع است.
مطابق با سرشماری نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵، آلاشت دارای ۲۸۷ خانوار و جمعیتی معادل ۹۷۶ نفر می باشد که ۴۷۸ نفر مرد و ۴۹۸ نفر زن می باشند. جمعیت باسواد شهر ۷۴۴ نفر می باشد که شامل ۳۹۰ نفر مرد و ۳۵۴ نفر زن می شود. در این شهر ۱۷۳ نفر بی سواد می باشند. [ ۶] طبق آمار جمعیتی سال ۱۳۹۵ جمعیت آلاشت ۱۲۰۰ نفر می باشد. آلاشت از چند محله تشکیل شده و نام خانوادگی بیشتر اهالی، پسوند همان محله را نیز دارد. یکی از سرگرمی های سالخوردگان آلاشت، جمع آوری گیاهان دارویی در فصل بهار است.
بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر برابر با ۱٬۱۹۳ نفر جمعیت بوده است. [ ۷] مردم آلاشت به گویش سوادکوهی که گویشی از زبان مازندرانی است صحبت می کنند. [ ۸]
استان مازندران پیش از اسلام تپورستان ( به پهلوی: ) نامیده می شد که برگرفته از نام قوم تپوری ( به یونانی: Τάπυροι ) می باشد که پس از اسلام قوم طبری نام گرفتند و سرزمینشان طبرستان نامیده شد. [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] به اعتقاد مورخان آماردها نخستین سکنه باستانی مازندران بودند و آماردها از آمل تا تنکابن و تپورها از آمل تا گرگان سکونت داشتند. [ ۱۲] در عصر هخامنشی در کرانه جنوبی دریای مازندران اقوام، تپوری، آمارد، آناریاکه و کادوسی سکونت داشتند. [ ۱۳] مورخان آماردها را به مردمان داهه و سکایی و پارسی پیوند داده اند. هرودوت از قبیله مارد ( mardes ) در کنار دائی ها ( daens ) ، دروپیک ها ( dropiques ) ، و ساگارتی ها ( sagarties ) به عنوان پارس های کوچنشین و صحراگرد یاد کرده است. [ ۱۴] پلینیوس مورخ یونانی محل آماردها را قسمت شرقی مارگانیا شناسایی کرده است. [ ۱۵] استرابون ( ۶۳ ق. م ) قوم آمارد را در کنار اقوام تپوری، کادوسی و کرتی به عنوان اقوام کوهستان نشین شمال کشور یاد می کند. استرابو می نویسد: تمام مناطق این کشور به استثنای بخشی به سمت شمال که کوهستانی و ناهموار و سرد است و محل زندگی کوهنشینانی به نام کادوسی ( Cadusii ) و آماردی ( Amardi ) و تپوری ( Tapyri ) و کرتی ( Cyrtii ) و سایر مردمان دیگراست، حاصلخیز است. [ ۱۶] به گفته واسیلی بارتلد تپوری ها در قسمت جنوب شرقی ولایت سکونت داشتند و در قید اطاعت هخامنشیان درآمده بودند و آماردها مغلوب اسکندر مقدونی و بعد مغلوب اشکانیان شدند و اشکانیان در قرن دوم ق. م. آنها را در حوالی ری سکونت دادند و اراضی سابق آماردها به تپوری ها اهدا شد و بطلمیوس در شرح دیلم یعنی قسمت شرقی گیلان در ساحل بحر خزر در آن زمان از تپوری ها نام می برد. [ ۱۷] به گفته یحیی ذکا در «کاروند کسروی» آورده است: آماردان یا ماردان، در زمان لشکر کشی اسکندر مقدونی به ایران، این تیره در مازندران نشیمن می داشتند و آن هنگام هنوز قبایل تپوران به آنجا نیامده بودند. [ ۱۸] به گفته مجتبی مینوی قوم آمارد و قوم تپوری در سرزمین مازندران می زیستند و تپوری ها در ناحیه کوهستانی مازندران و آماردها در ناحیه جلگه ای مازندران سکونت داشتند. در سال ۱۷۶ ق. م فرهاد اول اشکانی قوم آمارد را به ناحیه خوار کوچاند و تپوری ها تمام ناحیه مازندران را فرو گرفتند و تمام ولایت به اسم ایشان تپورستان نامیده شد. [ ۱۹]