الازمنه و الانواء

[ویکی نور] الأزمنه و الأنواء، کتابی است به زبان عربی در علم انواء. (انواء اصطلاحی است، در نجوم قدیم نزد عرب ها، به معنی غروب هر یک از منازل قمر در باختر و یا طلوع منزل مقابل آن در خاور، به هنگام سحرگاه پیش از سپیده دم؛ یعنی پیش از آنکه ستارگان در روشنایی خورشید از دیده محو شوند.) نوشته اِبْنِ اَجْدابی، ابواسحاق ابراهیم بن اسماعیل لُواتی طرابلسی ادیب، لغت شناس و آشنا به علوم قرآن، فقه، کلام، هیأت و نجوم
کتاب؛ مشتمل بر مقدمه ای به قلم محقق، دکتر عزت حسن، مقدمه مولف و 23 باب است.
روش مولف در این کتاب بر اختصار است، از این رو به بیان دیدگاه های متفاوت و بیان جزئیات آنها در زمینه مورد نظر نپرداخته، به ذکر خطوط کلی بحث بسنده می کند.
این کتاب از آن جهت که ما را با دانسته های اعراب جاهلی در موضوع انواء و ازمنه آشنا ساخته و همچنین به آنچه از این فن در میان اعراب پس از اسلام تا زمان مولف مشهور و مورد استفاده بوده، آشنا می سازد، از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردار است.
از مجموعه کتاب هایی که در علم انواء از دیر باز به رشته تحریر درآمده، تنها اندکی باقی مانده است که اثر ابن اجدابی یکی از آنهاست؛ اما او هم مانند بیشتر انواءنویسان، به روایات کهن استناد کرده و به نقل روایتِ مالک بن انس 179ق. از طریق عبدالسلام بن سعید بن سحنون (240ق.) پرداخته است.

[ویکی فقه] الازمنه و الانواء (کتاب). «الازمنه و الانواء»، کتابی است به زبان عربی اثر ابن اجدابی در علم انواء. (انواء اصطلاحی است، در نجوم قدیم نزد عرب ها، به معنی غروب هر یک از منازل قمر در باختر و یا طلوع منزل مقابل آن در خاور ، به هنگام سحرگاه پیش از سپیده دم؛ یعنی پیش از آنکه ستارگان در روشنایی خورشید از دیده محو شوند.)
کتاب؛ مشتمل بر مقدمه ای به قلم محقق، دکتر عزت حسن، مقدمه مولف و ۲۳ باب است. روش مولف در این کتاب بر اختصار است، از این رو به بیان دیدگاه های متفاوت و بیان جزئیات آنها در زمینه مورد نظر نپرداخته، به ذکر خطوط کلی بحث بسنده می کند. این کتاب از آن جهت که ما را با دانسته های اعراب جاهلی در موضوع انواء و ازمنه آشنا ساخته و همچنین به آنچه از این فن در میان اعراب پس از اسلام تا زمان مولف مشهور و مورد استفاده بوده، آشنا می سازد، از ارزش و اهمیت ویژه ای برخوردار است.
گزارش محتوا
از مجموعه کتاب هایی که در علم انواء از دیر باز به رشته تحریر درآمده، تنها اندکی باقی مانده است که اثر ابن اجدابی یکی از آنهاست؛ اما او هم مانند بیشتر انواءنویسان، به روایات کهن استناد کرده و به نقل روایت مالک بن انس ۱۷۹ ق. از طریق عبدالسلام بن سعید بن سحنون (۲۴۰ ق.) پرداخته است.
← عزت حسن
کتاب حاضر سرشار از واژگانی است که امروزه نیز در موضوع ازمنه و انواء کاربرد دارد و به صورت اصطلاح در این فن درآمده است. با مقایسه واژگان به کار رفته در این کتاب با آنچه امروزه رایج و مصطلح است، می توان به سیر تطور و تحول مدلولات این واژگان پی برد و از این طریق به نگارش فرهنگ لغتی که این گونه الفاظ پراکنده را یک جا گردآورده پرداخت و به پدیدآمدن دائره المعارفی تاریخی در زمینه لغت عرب کمک نمود. همچنین باب (معرفه الشهور الشمسیه و اسماءها عند الاعاجم و...) این کتاب پر است از سجع های عربی که اعراب درباره انواء و ازمنه از خود به یادگار گذارده اند. این سجع ها از زیبایی ادبی خاص و آهنگ ویژه ای برخوردارند که مولف به شرح الفاظ و توضیح مفهوم آنها نیز پرداخته است.
وضعیت کتاب
...