الاحتجاج

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مؤلف:ابو منصور احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی (متوفی قرن ۶ه ق)
مؤلف این اثر ارزشمند، در آغاز کتاب فصلی را به بیان فضیلت گفتگو و احتجاج و اهمیّت استدلال و دفاع برهانی از دین اختصاص داده و پس از آن مجموعه ای از مناظرات و مباحثات پیامبر اکرم -صلی الله علیه و آله و سلم- ، فاطمه زهرا - سلام الله علیها- و ائمه اطهار - علیهم السلام- را به ترتیب تاریخ گرد آورده است. در لابلای کتاب گفتگوها و استدلالاتی از حضرت زینب (س) و برخی از اصحاب ائمه مانند سلمان، ابوذر، مقداد، عمار، هشام بن حکم و... و نیز برخی از علما همچون شیخ مفید و سید مرتضی آمده است. در پایان کتاب نیز پاره ای از توقیعات و مکاتبات امام زمان (عج) نقل شده است که تعداد آن به ۳۶۳ حدیث می رسد. اکثر روایات این کتاب مرسل است و در آن به اسناد حدیث اشاره نشده است. مصنف علّت این امر را مشهور بودن یا اجماعی بودن برخی از احادیث و نیز موافقت استدلالها با عقل سلیم بیان می کند. وضعیت چاپ این کتاب زیر نظر آیة الله جعفر سبحانی تحقیق شده و در دو جلد توسط انتشارات اسوه به چاپ رسیده است. در این تحقیق علاوه بر مقابله با نسخ صحیح، توضیح واژه های مشکل و بیان نکات مفید پیرامون مضمون برخی از روایات، احادیث بدون سند کتاب از منابع اصلی جستجو و سند کامل آنها بیان شده است. منبعسایت اندیشه قم

[ویکی اهل البیت] ابومنصور احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی (از علمای قرن ششم قمری)
گرچه سال ولادت و وفات ابومنصور طبرسی دقیقاً مشخص نیست، اما مسلم است که او از علمای قرن ششم هجری و معاصر أمین الاسلام طبرسی مؤلف تفسیر مجمع البیان (م 548 ق) بوده است و هر دو از مشایخ ابن شهر آشوب مازندرانی (م 588ق) می باشند. پس بدون شک ابومنصور طبرسی صاحب احتجاج، شخصیتی غیر از امین الاسلام طبرسی صاحب مجمع البیان است. احتمال وحدت آن ها به طور قطع مردود است و عده ای که این ها را یکی دانسته اند، به خطا رفته اند.
اکثر صاحبان خبر و اندیشه ابومنصور را فقیه بافضیلتی دانسته اند و او را در زمره فقهای نامدار عصر خویش، نام برده اند.
مورخان تنها از سید جعفر حسینی مرعشی به عنوان استاد طبرسی یاد کرده و از سایر اساتید وی نامی نیاورده اند.
رشیدالدین محمد بن علی بن شهر آشوب مازندرانی. از شاگردان طبرسی هم تنها نام ابن شهر آشوب در منابع آمده است.
تاج الموالید، تاریخ الائمه، فضل الزهراء، الکافی فی الفقه، کتاب الصلاه، مفاخر الطالبیّه.
این کتاب شامل بحث ها و استدلال های معصومین علیهم السلام و بزرگان دین با مخالفان در موضاعات مختلف کلامی و سایر موضاعات می باشد.
الاحتجاج از کتب معتبری است که علماء به آن اعتماد داشته و روایات آن را نقل می کنند. تنها اشکال روایات این کتاب، مرسله بدون اکثر روایات است و هیچ سندی در کتاب برای روایات یافت نمی شود.

[ویکی نور] الاحتجاج، تألیف ابومنصور، احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی، از علمای قرن ششم هجری است. این کتاب، به زبان عربی و در موضوع بحث ها و مناظرات معصومین(ع) و بزرگان دین با مخالفان، در موضوعات مختلف دینی می باشد.
طبرسی، در مقدمه الاحتجاج می گوید:
آنچه باعث شد من چنین کتابی تألیف کنم، این بود که عده ای از شیعیان دست از استدلال و بحث با مخالفان برداشته اند و می گویند پیامبر و ائمه(ع) هیچ وقت جدال نکرده اند و به شیعه نیز چنین اجازه ای نداده اند؛ لذا تصمیم گرفتم در یک کتاب، بحث های بزرگان را با مخالفان در اصول و فروع دین جمع کنم.
البته طبرسی متذکر می شود که نهی آنان از مجادله، نسبت به افراد ضعیف قوم بوده است.
کتاب الاحتجاج، از کتب معتبری است که علما به آن اعتماد دارند و بدون هیچ دغدغه ای روایات آن را نقل می کنند.

[ویکی فقه] الاحتجاج (ترجمه جعفری). «متن و ترجمه کتاب شریف احتجاج» ترجمه بهراد جعفری، برگردان فارسی کتاب ارزشمند «الاحتجاج» شیخ ابو منصور احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی است.
در مجموع کتاب، خواننده با روش صحیح احتجاج و گفتمان آشنا می شود و مرحوم مؤلف در مقدمه کتاب با استناد به آیه کریمه «ادع الی سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتی هی احسن» روش نیکوی مجادله را گوشزد می کند.
گزارش محتوا
مؤلف در این کتاب ضمن ایراد عقاید حقه از لسان معصومان علیه السّلام، شیوه بحث با مخالفین چه از اهل لجاج و چه دیگران را یادآور می شود. متن کتاب، جهت جلوگیری از اطناب، عاری از سند حدیث و سلسله روات و به طور کلی نقل سند می باشد، به جز احادیث منقول از تفسیر امام حسن عسکری علیه السّلام . در ترجمه حاضر از کتاب «الاحتجاج» که توسط آقای بهراد جعفری، مطالب با بیانی ساده و روان به فارسی ترجمه شده و در موارد لزوم برخی فقرات در میان پرانتز یا در زیرنویس شرح و توضیح داده شده و اعراب کلمات و ضبط لغات نیز صورت گرفته است. کتاب دارای دو جلد است. جلد اول به احتجاجات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم و امیرالمؤمنین علی علیه السّلام اختصاص یافته و احتجاجی از سلمان فارسی رحمة الله علیه نیز آمده است. در جلد دوم احتجاجات سایر امامان معصوم علیه السّلام و نیز احتجاج زینب کبری سلام الله علیهم و احتجاجاتی از شیخ مفید، سید مرتضی علم الهدی و... بیان شده است. ترجمه فارسی دیگری از همین کتاب به قلم نظام الدین احمد غفاری مازندرانی، از قرن دهم هجری در ۴ جلد بر جای مانده که با تصحیح آقای پاکتچی در همین برنامه در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.
منبع
نرم افزار کتابخانه مهدویت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی فقه] الاحتجاج (ترجمه مازندرانی). الاحتجاج اثر شیخ طبرسی ۵۴۸ ق است که توسط آقای مازندرانی به فارسی ترجمه شده است.
این ترجمه سلیس نبوده و به نثر قدیمی نگاشته شده است. در ضمن وی بر این ترجمه اضافاتی از مقدمه و فهارس، ایجاد نکرده و فقط به ترجمه متن کتاب پرداخته است. تنها کاری که انجام داده است، کتاب دو جلدی احتجاج را در چهار جلد ترجمه نموده است.

[ویکی نور] الاحتجاج (نشر اسوه). الاحتجاج، تألیف ابومنصور، احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی، از علمای قرن ششم هجری، کتابی است در موضوع بحث ها و مناظرات معصومین(ع) و بزرگان دین با مخالفان، در موضوعات مختلف دینی که به زبان عربی نوشته شده است.
این کتاب بارها در ایران، عراق و لبنان و اخیرا در مؤسسه الاعلمی بیروت همراه با تعلیقات و توضیحات سید محمدباقر موسوی خرسان، با مقدمه سید محمد بحرالعلوم به چاپ رسیده....و از آنجا که اصل آن قبلا معرفی گردیده، در این نوشتار، به معرفی نسخه ای پرداخته شده که با تحقیق شیخ ابراهیم بهادری و شیخ محمد هادی به و با اشراف آیت الله جعفر سبحانی، به چاپ رسیده است.
این نسخه در دو جلد تنظیم شده و در ابتدای جلد نخست، مقدمه مفصلی از آیت الله سبحانی آمده که در آن، ضمن اشاره به اهمیت و جایگاه ویژه کتاب در میان کتب روایی....و ذکر زندگی نامه مختصری از نویسنده آن....، به شبهاتی که پیرامون انتساب کتاب به نویسنده آن مطرح گردیده، پاسخ داده شده است....در ادامه، به اقدامات تحقیقی صورت گرفته در کتاب اشاره شده است که عبارتند از: مقابله آن با نسخ تصحیح شده؛ اسناد مراسیل؛ نوشتن تعلیق و توضیح و شرح نقاط مهم کتاب؛ توضیح و شرح لغات مشکل و دیریاب متن با استفاده از کتب لغت معتبر از جمله لسان العرب ....
فهرست مطالب کتاب در ابتدا و فهرست «اعلام»، «آیات قرآنی»، «اشعار»، «فرق، طوایف و ادیان»، «شهرها، امکنه و بقاع مذکور در متن»، به همراه فهرست مصادر و منابع مورد استفاده محقق، در انتهای کتاب آمده است.
در پاروقی ها، علاوه بر ذکر منابع، به توضیح برخی از کلمات و عبارات متن پرداخته شده است.
ترجمه و متن کتاب شریف احتجاج

پیشنهاد کاربران

بپرس