[ویکی فقه] الابنیة عن حقائق الادویة (کتاب). «الابنیة عن حقائق الادویة یا روضة الانس و منفعة النفس»، به زبان فارسی، کتابی است در مفردات طب که در عهد منصور بن نوح سامانی (بین سنوات ۳۵۰ تا ۳۶۶ ق)، توسط موفق بن علی هروی تالیف شده است.
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال ۴۴۷ ق، استنساخ شده است.مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تامل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» . وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال ۴۴۷ ق، استنساخ شده است.مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تامل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» . وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.
[ویکی نور] «الابنیة عن حقائق الادویة یا روضة الانس و منفعة النفس»، به زبان فارسی، کتابی است در مفردات طب که در عهد منصور بن نوح سامانی (بین سنوات 350 تا 366ق)، توسط موفق بن علی هروی تألیف شده است.
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال 447ق، استنساخ شده است.
مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تأمل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» (الابنیة عن حقائق الادویة، ص 1 - 2). وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.
کتاب، دارای 29 باب به ترتیب حروف الفبا است و 584 کلمه و ماده (از موادی که در مداوا و درمان بیماری ها به کار برده می شوند) را در بر گرفته است و خواص طبی هریک را بیان نموده است.
مؤلف، در ابتدا ماده مورد نظر را ذکر می کند و سپس گونه های آن، خواص و مصارف آن را برمی شمرد.
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال 447ق، استنساخ شده است.
مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تأمل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» (الابنیة عن حقائق الادویة، ص 1 - 2). وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.
کتاب، دارای 29 باب به ترتیب حروف الفبا است و 584 کلمه و ماده (از موادی که در مداوا و درمان بیماری ها به کار برده می شوند) را در بر گرفته است و خواص طبی هریک را بیان نموده است.
مؤلف، در ابتدا ماده مورد نظر را ذکر می کند و سپس گونه های آن، خواص و مصارف آن را برمی شمرد.
wikinoor: الأبنیة_عن_حقائق_الأدویة
[ویکی فقه] الابنیه عن حقائق الادویه (کتاب). «الابنیة عن حقائق الادویة یا روضة الانس و منفعة النفس»، به زبان فارسی، کتابی است در مفردات طب که در عهد منصور بن نوح سامانی (بین سنوات ۳۵۰ تا ۳۶۶ ق)، توسط موفق بن علی هروی تالیف شده است.
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال ۴۴۷ ق، استنساخ شده است.مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تامل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» . وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.
ساختار کتاب
کتاب، دارای ۲۹ باب به ترتیب حروف الفبا است و ۵۸۴ کلمه و ماده (از موادی که در مداوا و درمان بیماری ها به کار برده می شوند) را در بر گرفته است و خواص طبی هریک را بیان نموده است.مؤلف، در ابتدا ماده مورد نظر را ذکر می کند و سپس گونه های آن، خواص و مصارف آن را بر می شمرد.این نکته را نیز باید گوشزد کنیم که هرچند مؤلف، این اثر را بر اساس ترتیب حروف الفبا تدوین و تحریر نموده است، ولی رعایت این ترتیب تنها در اولین حرف کلمات است.
گزارش محتوا
کتاب «الابنیة عن حقائق الادویة»، از چند جهت قابل توجه است:۱. این اثر، یکی از قدیمی ترین نگاشته های پارسی در طب سنتی است، بلکه شاید بتوان آن را قدیمی ترین نگاشته طب فارسی دانست که به دست ما رسیده است.۲. از جامعیت نسبی برخوردار است. مؤلف مدعی است که برای تالیف این اثر به همه کتاب های پیشینیان نظر انداخته است.نگاهی به مطالب این اثر، نشان گر این است که مدعای مؤلف چندان به گزافه نیست؛ مثلا در ابتدای حرف الف، سخنی از طبیبی هندی با نام سری فرکوادت نقل می کند که ما امروزه کوچک ترین مطلبی در باره زندگی او نمی دانیم.۳. دارای فائده ادبی و لغوی است که اهل ادب از آن بهره مند خواهند شد.افزون بر اینها، از آنجا که تنها نسخه این اثر را شاعر مشهور، اسدی طوسی استنساخ کرده است، رسم الخط و شیوه نگارشی این اثر نیز قابل توجه است.
وضعیت کتاب
...
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال ۴۴۷ ق، استنساخ شده است.مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تامل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» . وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.
ساختار کتاب
کتاب، دارای ۲۹ باب به ترتیب حروف الفبا است و ۵۸۴ کلمه و ماده (از موادی که در مداوا و درمان بیماری ها به کار برده می شوند) را در بر گرفته است و خواص طبی هریک را بیان نموده است.مؤلف، در ابتدا ماده مورد نظر را ذکر می کند و سپس گونه های آن، خواص و مصارف آن را بر می شمرد.این نکته را نیز باید گوشزد کنیم که هرچند مؤلف، این اثر را بر اساس ترتیب حروف الفبا تدوین و تحریر نموده است، ولی رعایت این ترتیب تنها در اولین حرف کلمات است.
گزارش محتوا
کتاب «الابنیة عن حقائق الادویة»، از چند جهت قابل توجه است:۱. این اثر، یکی از قدیمی ترین نگاشته های پارسی در طب سنتی است، بلکه شاید بتوان آن را قدیمی ترین نگاشته طب فارسی دانست که به دست ما رسیده است.۲. از جامعیت نسبی برخوردار است. مؤلف مدعی است که برای تالیف این اثر به همه کتاب های پیشینیان نظر انداخته است.نگاهی به مطالب این اثر، نشان گر این است که مدعای مؤلف چندان به گزافه نیست؛ مثلا در ابتدای حرف الف، سخنی از طبیبی هندی با نام سری فرکوادت نقل می کند که ما امروزه کوچک ترین مطلبی در باره زندگی او نمی دانیم.۳. دارای فائده ادبی و لغوی است که اهل ادب از آن بهره مند خواهند شد.افزون بر اینها، از آنجا که تنها نسخه این اثر را شاعر مشهور، اسدی طوسی استنساخ کرده است، رسم الخط و شیوه نگارشی این اثر نیز قابل توجه است.
وضعیت کتاب
...
wikifeqh: الابنیة_عن_حقائق_الادویة_(کتاب)