آقا پطروس، آقا پتروس، میرزا پتروس یا پطروس ایلیا بازی ( به سریانی: ܐܝܠܝܐ ܦܹܛܪܘܼܣ ) ( زادهٔ آوریل ۱۸۸۰ - مرگ ۲ فوریهٔ ۱۹۳۲ ) فرمانده نظامی آشوریان در میانه جنگ جهانی اول بود.
او با نام اصلی پطروس ایلیا در منطقهٔ باز در عثمانی زاده شد. تحصیلات مقدماتی را نزد میسیونرهای ( مبلغان ) مسیحی در ارومیهٔ ایران گذراند و پس از آن به عنوان معلم به سرزمین خویش بازگشت. وی علاوه بر زبان مادریش ( آشوری ) به زبان های فارسی، ترکی، عربی، فرانسوی، انگلیسی، کردی و روسی نیز مسلط بود. از این رو در ۱۹۰۹ میلادی، مدتی کنسول عثمانی در ارومیه بود.
... [مشاهده متن کامل]
با آغاز جنگ جهانی یکم او به متفقین گرایش پیدا کرد و به زودی به فرماندهی جناح چپ ارتش داوطلب آشوری درآمد. فرماندهی مرکزی این ارتش با مارشیمون بنیامین و جناح چپ آن نیز با برادر مارشیمون، داوود بود. او به زودی توانست پیروزی های ارزنده ای را بر نیروهای عثمانی به ویژه در نقده و مهاباد به دست آورد و آنان را تا رواندوز به عقب راند. هنگام چیرگی مارشیمون بر ارومیه، آقا پتروس ریاست امنیهٔ شهر را بر عهده داشت. با وجود اینکه با مارشیمون، رهبر مذهبی آشوریان اختلافاتی داشت و مارشیمون بدو بدگمان بود، اما پس از کشته شدن مارشیمون به دست اسماعیل آقا سیمیتقو، به مواضع سمیتقو تاخت و به نیروهای ملک خوشابه پیوست. او توانست چهریق را بگشاید و سمیتقو را فراری دهد، در گشایش چهریق که ستاد فرماندهی سیمقو بود گروهی از خانوادهٔ وی از جمله مادر و دختر برادر او اسیرشده و به ارومیه فرستاده شدند. همگی مردان نیز در قلعهٔ چهریق از دم تیغ گذرانده شدند. پس از چیرگی بر چهریق او در گشودن دیلمقان و سلماس نیز همراهی داشت.
در جریان پیمان لوزان در ۱۹۲۳ میلادی او به عنوان مذاکره کننده ای از سوی آشوریان کوشید تا حق بازگشتن مردمان آشوری به استان حکاری را به دست آورد، ولی تلاشهایش موفقیتی در پیش نداشت. وی به دلیل سکته مغزی در تولوز فرانسه درگذشت.
او با نام اصلی پطروس ایلیا در منطقهٔ باز در عثمانی زاده شد. تحصیلات مقدماتی را نزد میسیونرهای ( مبلغان ) مسیحی در ارومیهٔ ایران گذراند و پس از آن به عنوان معلم به سرزمین خویش بازگشت. وی علاوه بر زبان مادریش ( آشوری ) به زبان های فارسی، ترکی، عربی، فرانسوی، انگلیسی، کردی و روسی نیز مسلط بود. از این رو در ۱۹۰۹ میلادی، مدتی کنسول عثمانی در ارومیه بود.
... [مشاهده متن کامل]
با آغاز جنگ جهانی یکم او به متفقین گرایش پیدا کرد و به زودی به فرماندهی جناح چپ ارتش داوطلب آشوری درآمد. فرماندهی مرکزی این ارتش با مارشیمون بنیامین و جناح چپ آن نیز با برادر مارشیمون، داوود بود. او به زودی توانست پیروزی های ارزنده ای را بر نیروهای عثمانی به ویژه در نقده و مهاباد به دست آورد و آنان را تا رواندوز به عقب راند. هنگام چیرگی مارشیمون بر ارومیه، آقا پتروس ریاست امنیهٔ شهر را بر عهده داشت. با وجود اینکه با مارشیمون، رهبر مذهبی آشوریان اختلافاتی داشت و مارشیمون بدو بدگمان بود، اما پس از کشته شدن مارشیمون به دست اسماعیل آقا سیمیتقو، به مواضع سمیتقو تاخت و به نیروهای ملک خوشابه پیوست. او توانست چهریق را بگشاید و سمیتقو را فراری دهد، در گشایش چهریق که ستاد فرماندهی سیمقو بود گروهی از خانوادهٔ وی از جمله مادر و دختر برادر او اسیرشده و به ارومیه فرستاده شدند. همگی مردان نیز در قلعهٔ چهریق از دم تیغ گذرانده شدند. پس از چیرگی بر چهریق او در گشودن دیلمقان و سلماس نیز همراهی داشت.
در جریان پیمان لوزان در ۱۹۲۳ میلادی او به عنوان مذاکره کننده ای از سوی آشوریان کوشید تا حق بازگشتن مردمان آشوری به استان حکاری را به دست آورد، ولی تلاشهایش موفقیتی در پیش نداشت. وی به دلیل سکته مغزی در تولوز فرانسه درگذشت.
