آقامحسن سلطان آبادی عراقی ( اراکی ) ، فقیه و مجتهد شیعه سده ۱۳ هجری قمری بود. او از بزرگترین واقفان شهر اراک و عراق عجم به شمار می آمد. وی همچنین یکی از عوامل ماندگاری عبدالکریم حائری یزدی در اراک و رونق حوزه علیمه اراک بود.
... [مشاهده متن کامل]
آقامحسن، فرزند میرزا ابوالقاسم بود. پس از ساخته شدن شهر اراک به دست یوسف خان گرجی، وی به اقداماتی برای جلب مردم جهت سکونت در شهر نمود و در صدد برآمد که از اطراف شهر جدیدالتاسیس اراک، مردم به شهر منتقل نماید که موجبات آبادانی شهر به تدریج فراهم گردد. از جمله این اقدامات دعوت برخی از روحانیون سرشناس به شهر بود. جد پدری حاج آقامحسن که سید احمد مکی نام داشت، به همراه برادر دوقلو و کوچکترش ( سید محمد مکی ) از جمله دعوت شدگان بودند. یوسف خان سید احمد را در محله قلعه و سید محمد را در محله حصار ساکن کرد تا موجب رضایت مردم ساکن در هردو محله شود. سید احمد مکی دارای فرزندان متعدد بوده که عبارتند از: میرزا سید ابوالقاسم عراقی ( پدر حاج آقا محسن ) ، میرزا معصوم، میرزا محمدحسین، آقا مرتضی، آقا شفیع، آقا اکبر و آقا جواد. سرپرستی مدرسه سپهدار از جمله وظایفی بود که از سید احمد ( وفات ۱۲۶۰ هجری قمری ) به میرزاابوالقاسم ( وفات ۱۲۷۰ هجری قمری ) و سپس به حاج آقا محسن ( وفات ۱۳۲۵ هجری فمری ) منتقل شده است. میرزا ابوالقاسم در زمان مرگ دارای ۴ فرزند پسر و ۴ فرزند دختر بود که عبارتند از: حاجی آقا محسن، آقاضیاءالدین ( منظور آقا ضیاءالدین عراقی نیست ) ، حاجی آقا جمال، حاجی آقا نعمت الله، زهرا، بیگم تاج و دو دختر دیگر که فرزندان دختر همگی ملقب به «حاجیه بی بی» بودند. آقامحسن در سال ۱۲۷۰ هجری قمری با نارنج خانم بیات ازدواج کرد و مدتی بعد پدر وی در همان سال فوت می کند.
او از چندین ازدواج دارای ۱۰ پسر و ۱۳ دختر بوده است. پس از وی آقا مصطفی پسر او و آیت الله فرید نوه او بزرگ خاندان عراقی بودند. یکی از پسران آقامحسن سید اسماعیل عراقی بود که هفت دوره به نمایندگی مجلس شورای ملی رسید. پسر دیگرش میرزا شمس الدین عراقی نماینده اراک در دوره سوم مجلس بود. کوچکترین پسرش حسین خاکباز محسنی در دوره های ۱۴، ۱۶ و ۱۸ نماینده مجلس شد.
وی تحصیلات ابتدایی شامل فقه و اصول را نزد پدر، جد و عموی خود ( سید محمد مکی ) خود فرا گرفت. سپس برای تکمیل تحصیل به بروجرد رفته و از محضر درس سیدشفیع بروجردی و ملا اسدالله بروجردی بهره گرفت. در سن ۳۰ سالگی به اراک بازگشته و مشغول تدریس شد. همچنین وی به عنوان مرجعی برای دعاوی مردم شد. او برای ادامه تحصیل به عتبات عالیات رفت و یکی از فقهای عصر خود گشت. وی درجه اجتهاد خود را در بروجرد دریافت کرد.

... [مشاهده متن کامل]
آقامحسن، فرزند میرزا ابوالقاسم بود. پس از ساخته شدن شهر اراک به دست یوسف خان گرجی، وی به اقداماتی برای جلب مردم جهت سکونت در شهر نمود و در صدد برآمد که از اطراف شهر جدیدالتاسیس اراک، مردم به شهر منتقل نماید که موجبات آبادانی شهر به تدریج فراهم گردد. از جمله این اقدامات دعوت برخی از روحانیون سرشناس به شهر بود. جد پدری حاج آقامحسن که سید احمد مکی نام داشت، به همراه برادر دوقلو و کوچکترش ( سید محمد مکی ) از جمله دعوت شدگان بودند. یوسف خان سید احمد را در محله قلعه و سید محمد را در محله حصار ساکن کرد تا موجب رضایت مردم ساکن در هردو محله شود. سید احمد مکی دارای فرزندان متعدد بوده که عبارتند از: میرزا سید ابوالقاسم عراقی ( پدر حاج آقا محسن ) ، میرزا معصوم، میرزا محمدحسین، آقا مرتضی، آقا شفیع، آقا اکبر و آقا جواد. سرپرستی مدرسه سپهدار از جمله وظایفی بود که از سید احمد ( وفات ۱۲۶۰ هجری قمری ) به میرزاابوالقاسم ( وفات ۱۲۷۰ هجری قمری ) و سپس به حاج آقا محسن ( وفات ۱۳۲۵ هجری فمری ) منتقل شده است. میرزا ابوالقاسم در زمان مرگ دارای ۴ فرزند پسر و ۴ فرزند دختر بود که عبارتند از: حاجی آقا محسن، آقاضیاءالدین ( منظور آقا ضیاءالدین عراقی نیست ) ، حاجی آقا جمال، حاجی آقا نعمت الله، زهرا، بیگم تاج و دو دختر دیگر که فرزندان دختر همگی ملقب به «حاجیه بی بی» بودند. آقامحسن در سال ۱۲۷۰ هجری قمری با نارنج خانم بیات ازدواج کرد و مدتی بعد پدر وی در همان سال فوت می کند.
او از چندین ازدواج دارای ۱۰ پسر و ۱۳ دختر بوده است. پس از وی آقا مصطفی پسر او و آیت الله فرید نوه او بزرگ خاندان عراقی بودند. یکی از پسران آقامحسن سید اسماعیل عراقی بود که هفت دوره به نمایندگی مجلس شورای ملی رسید. پسر دیگرش میرزا شمس الدین عراقی نماینده اراک در دوره سوم مجلس بود. کوچکترین پسرش حسین خاکباز محسنی در دوره های ۱۴، ۱۶ و ۱۸ نماینده مجلس شد.
وی تحصیلات ابتدایی شامل فقه و اصول را نزد پدر، جد و عموی خود ( سید محمد مکی ) خود فرا گرفت. سپس برای تکمیل تحصیل به بروجرد رفته و از محضر درس سیدشفیع بروجردی و ملا اسدالله بروجردی بهره گرفت. در سن ۳۰ سالگی به اراک بازگشته و مشغول تدریس شد. همچنین وی به عنوان مرجعی برای دعاوی مردم شد. او برای ادامه تحصیل به عتبات عالیات رفت و یکی از فقهای عصر خود گشت. وی درجه اجتهاد خود را در بروجرد دریافت کرد.
