افگار

/~afgAr/

مترادف افگار: خسته، دل آزرده، رنجه، فگار، مجروح

معنی انگلیسی:
hurt, indignant, irritation, tired worn out, afflicted, tired, wounded, galled, afficted

لغت نامه دهخدا

افگار. [ اَ ] ( ص ) فگار. فگال. افکار. آزرده. خسته. زخمی. مجروح. ( فرهنگ فارسی معین ). آزرده. ( مؤید الفضلاء ) ( مجمع الفرس ) ( برهان ) ( آنندراج ). مجروح. ( رشیدی ). فکار. ( شرفنامه منیری ). اوکار. ( مجمع الفرس ) ( غیاث اللغات ). مطلق خسته و مجروح. ( آنندراج ) :
کنون خوشتر که با او بوده ام دی
که بودم بی رخش افگار بسیار.
فرخی.
از آن سپس که جهان سربسرمر او را شد
نه آنکه گشت بخون بینی کسی افگار.
ابوحنیفه اسکافی ( از تاریخ بیهقی ص 278 ).
خوارزمشاه اسب بخواست و بجهد برنشست اسب تندی کرد از قضای آمده بیفتاد بر جانب افگار و دستش بشکست. ( تاریخ بیهقی ص 354 ). پیل بزرگ ازآن ما که پیش کار بود به تیر و زوبین افگار و غمین کردند. ( تاریخ بیهقی ص 466 ).
جنین تا ز یک پایه بر چار شد
دو تن کشته آمد سه افگار شد.
( گرشاسب نامه ).
رنجه و افگار شوی زو که همی چون خار
خوار و افگارت کند چون کنی افگارش.
ناصرخسرو.
وگرنی رنج خویش از خویشتن بین
چو رویت ریش گشت و دست افگار.
ناصرخسرو.
از دوست بهر جوری بیزار نباید شد
وز باد بهر زخمی افگار نباید شد.
سنایی.
همچنان گفتارکه چنگ به خار سر دیوار میزند و افگار می شود و افگاریش همه از آن چنگ درزدن است به خار. ( کتاب المعارف ).
آن ز داغ دست خود افگار گشته است
هرگز کسی بدست خود این کار کرده است.
امیرمعزی.
ور ببخشی بوسه ای آخر بلطف
مرهمی بر جان افگاری نهی.
خاقانی.
هم بجان خسته هم بتن رنجور
هم بخون غرقه هم ز غم افگار.
رشید وطواط( دیوان ص 227 ).
همیشه بینی او را ز فکرهای دقیق
دماغ تیره و دل خیره و جگر افگار.
کمال اسماعیل ( دیوان ص 392 )
ز صدمت فلک پیر کو مرید شه است
شوند خصمان چون دلق صوفیان افگار.
اخسیکتی.
مرهم ریش کسانی و از این درد مرا
سینه مجروح و دل افگار و جگر چاک شده.
جامی.
لبت از نازکی فگار شود
چون سخن رو کند بر دهنت.
؟ ( از شرفنامه ٔمنیری ).
ناچیده از حدیقه دوران گل مراد
دستم ز خار سرزنش ناکسان فگار.
قاآنی ( از فرهنگ ضیاء ).
بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

فگار: آزرده، خسته، رنجور، زخمی، زخمدار
( صفت ) آزرده خسته زخمی مجروح .

فرهنگ معین

(اَ ) (ص . ) آزرده ، خسته ، مجروح .

فرهنگ عمید

۱. آزرده: هم به جان خسته هم به تن رنجور / هم به خون غرق هم ز غم افگار (رشیدالدین وطواط: مجمع الفرس: افگار ).
۲. خسته.
۳. رنجور.
۴. زخمی، زخم دار.
* افگار شدن: (مصدر لازم ) [قدیمی]
۱. آزرده شدن.
۲. زخمی شدن.

پیشنهاد کاربران

اَفگار یعنی
مجروح، زخمی، خسته، دل آزرده، پریشان، آشفته و نگران. نمیاَفگار یعنی
مجروح، زخمی، خسته، دل آزرده، پریشان، آشفته و نگران. نمیخوام زیاد سختش کنم، اَفگار یعنی من . . . خوام زیاد سختش کنم، اَفگار یعنی من . . .
در گویش افغانی ، این کلمه� اَوْ گار � تلفظ میشود
افگار به معنی فراوان است چنانچه" افکاریها "در پهلوی به معنی "به فراوانی" است. "دل افگار " کنایه از "دل پر" است
اَفْکار: جمع فکر، اندیشه ها
اَفْگار:زخمی.
این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد. افکار ( جمع فکر ) به معنای" اندیشه ها" است، ولی افگار ( با حرف گ ) واژه ی فارسی و به معنای" زخمی" است. امروزه این واژه متروک شده است و فقط در بعضی از ترکیبات به کار می رود مانند "دل افگار" و مخفف آن "دل فگار". افگار را افکار نیز می نویسند که بدل از آن است.
...
[مشاهده متن کامل]

( غلط ننویسیم ، ابوالحسن نجفی ، چاپ نهم ۱۳۷۸ ص ۳۱. )

مجروح - خسته.
- خلیده
- خسته
- آزرده
آزرده ، زخمی ، خسته ، مجروح
آزرده، خسته، جریحه دار، ریش، خسته، زخم دار، زخمناک، زخمی، آسیب دیده، زخم خورده، نزار، مصدوم، ناعادل

بپرس