افق حسی. [ اُ ف ُ ق ِ ح ِس ْ سی ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) دایره ایست که بدیدار مردم گرد بر گردزمین است. ابوریحان گوید: افق دو گونه است یکی حسی و دیگر حقیقی ؛ اما حسی آن دایره است که از قبه آسمان بزمین همی رسد و همچون دایره ای باشد گرد برگرد مردم. و چون بر پشت زمین باشیم او را همی بینیم. او کره فلک را بحقیقت بدونیم نکند ولیکن آن پاره که زبر او باشد کمتر بود از آن پاره که نبینیم و از ما غایبست. ( از التفهیم ص 62 ). دایره افق بدقتی که علمای هیئت کرده اند سه قسم است : حقیقی ، حسی ، ترسی. افق ترسی را هم گاه افق حسی و افق حسی را افق مرئی و شعاعی و افق رؤیت نیز خوانند. افق حسی دایره صغیره ایست مماس سطح زمین و موازی با افق حقیقی. و چون صغیر است کره را دو نیم نمی کند. خط سمت الرأس و سمت القدم یعنی قطری که از مرکز زمین باستقامت شخص خارج می شود بر سطح دایره افق حسی عمود خواهد بود. و همچنین عمود بر افق حقیقی خواهد بود. پس دو دائره افق حسی و حقیقی موازی خواهند بود. ( از حاشیه التفهیم چ همایی ص 62 ).
