افتری
گویش مازنی
دانشنامه آزاد فارسی
اَفتَری از گویش های ناحیۀ سمنان. در شمار گویش های حاشیۀ دریای خزر است که در افتر، قصبه ای در سی کیلومتری سمنان، رایج است. افتری با گویش های سرخه ای، لاسگردی و سنگسری قرابت دارد. نشانۀ جمع on است که به پایان اسم اضافه می شود. مضاف الیه قبل از مضاف می آید که ممکن است با اضافه شدن کسرۀ اضافه، مانند pir-e xar (خرِ پیر) یا بدون کسرۀ اضافه باشد. نشانه های مصدری، un و on است، مانند beytun (گرفتن)، bevaton (گفتی). افعال متعددی که ستاک حال آن ها به r ختم می شوند، هنگام صرف در زمان حال ساده، r اغلب قبل از n حذف می شود.
wikijoo: افتری
پیشنهاد کاربران
افتری اِماله افترا.
اِماله به معنای میل دادن است و اصطلاحی در صرف عربی و تجوید که فتحه به کسره و الف به یاء، برای آسانی تلفظ کلمات میل داده می شود.
این کلیله و دمنه جمله افتریست
ورنه کی با زاغ لکلک را مریست ( مولوی )
... [مشاهده متن کامل]
افترا ( دروغ ) به افتری و مِراء ( ستیزه، نزاع ) به مِری میل کرده است.
در ضمن مُمال هم یعنی اماله کرده شده ( الف را یاء و فتحه را کسره خوانده )
اِماله به معنای میل دادن است و اصطلاحی در صرف عربی و تجوید که فتحه به کسره و الف به یاء، برای آسانی تلفظ کلمات میل داده می شود.
این کلیله و دمنه جمله افتریست
ورنه کی با زاغ لکلک را مریست ( مولوی )
... [مشاهده متن کامل]
افترا ( دروغ ) به افتری و مِراء ( ستیزه، نزاع ) به مِری میل کرده است.
در ضمن مُمال هم یعنی اماله کرده شده ( الف را یاء و فتحه را کسره خوانده )
افتری یکی از گونه های زبان تاتی می باشد. همانگونه که می دانیم زبان تاتی باقیمانده زبان پارتی یا همان زبان پهلوی اشکانی می باشد . زبان پارتی در مقابل زبان پهلوی ساسانی که زبان رسمی حکومتی ایران بود ، بصورت
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
زبان محاوره ای در بیشتر مناطق ایران رواج داشت وباتوجه به قدمت ودیرینگی این زبان باستانی روشن است که در گذر زمان در نقاط مختلف ایران بصورت گویشهای نسبتاً متفاوت مورد استفاده مناطق مختلف ایران باشد . زبان تاتی شامل دسته بزرگی از گویشهای مختلف ودرعین حال مشترک از نظر بنیادی در پهنه نیمه شمالی ایران می باشد که از آذربایجان تا دامنه های البز شرقی بصورت جزیره ای یا متمرکز در شهرها وآبادیهای این مناطق مورد استفاده قرار دارد . متاسفانه مردمان تاتی زبان این مناطق نسبت به پیوستگی گویش خود با گویشهای دیگر تاتی اطلاعات زیادی ندارند واگر هم بخواهند توصیفی از گویش خود داشته باشند به دیرینگی زبان خود اشاره می نمایند واین در حالیست که با بررسیهای نسبتاً گسترده ای که بعضی از اندیشمندان تات زبان مناطق مختلف ایران انجام داده اند به وجود پیوستگیهای غیر قابل انکار در میان این گویشها پی برده وهمه این گویشها در گذشته ازیک ریشه که همان زبان تاتی اولیه بوده دانسته اند این همبستگیها نه تنها در زبان گفتگو بین مردم این مناطق قبل شناسایی است بلکه با مطالعه فرهنگ مردم این مناطق به باورهاوآئینها ورسومات مشترک شگفت انگیزی برمی خوریم . متاسفانه گاهی مردمان این مناطق در بیان نام گویش خود به اشتباه آنرا بنام محل سکونت خود می خوانند ویا حتی به اشتباه گویش خود را لهجه ای از گویش بزرگتری مثل مازندرانی یا گیلانی می دانند واین در حالیست که این گویشها با دیگر گویشها وزبان های این مناطق باوجود اشتراکات وقرابتها کاملاً مجزاست . اما در باب گویش افتری باید گفت گه این گویش برخلاف گفته های بعضی از زبان شناسان معروف که آنرا مخلوطی از زبان مازندرانی وسمنانی وغیره می دانند این زبان گویشی است بسیار قدیمی که از هزاران سال در منطقه افتر ( هفدر ) در 30 کیلومتری شمال غرب سمنان و20 کیلومتری شمال سرخه و40 کیلومتری جنوب شرق فیروزکوه استان تهران - رواج دارد وباتوجه به ارتباطات ورفت وآمدهای مردم این مناطق طبیعی است که لغات وواژه هایی را از یکدیگر وام بگیرند واین بدان معنا نیست که این گویش ترکیبی از گویشها وزبانهای دیگر باشد ( همانند زبان اردو که ترکیبی از زبانهای فارسی - هندی - عربی وانگلیسی می باشد ) . همانگونه که پیشتر بیان گردید گویش افتری به همراه دیگر گویشهای مناطق اطراف خود از جمله سنگسری - سمنانی - سرخه ای ( زبان مردم شهرهای نزدیک شهر سمنان ) - لاسجردی وبیابانکی وصوفی آبادی وایجی وامامزاده عبدالله ای ( زبان مردم روستاهای شهرستان سرخه ) از یک ریشه می باشند که قرابتها وشباهتهای نزدیکی باهم دارند وبیشتر بن ها وریشه های اسسم وفعل در تمامی این گویشه یکیست ( هرچند که گروهی از فرهنگ دوستان شهرهای سمنان وسنگسر - مهدی شهر فعلی - اصرا دارند که گویش خود را زبانی مستقل بنامند ودلایلی را ارائه می نمایند ) این گویش ( افتری ) با گویش بعضی از روستاهای دیگر نظیر روستای اروانه ( روستایی در 9 کیلومتری غرب افتر ) وروستای ایج وروستای لاسجرد وحتی گویش مردم سرخه بسیار نزدیک بوده به نحوی که مردم این مناطق با اندکی دقت منظور همدیگر را فهمیده وباهم گفتگو نمایند . انشاءالله در فرصت بعدی بیشتر در مورد این گویش واکاوی نموده وشواهد ومثالهایی از اشتراکات این گویش با دیگر گویشها وحتی دیگر زبانهای فلات ایران وحتی زبانهای خارج از ایران را ارائه می نماییم .